Τενούριν

Image

Μεσαιωνικός οικισμός της Κύπρου, που δεν υφίσταται σήμερα. Ωστόσο, ο οικισμός ευρίσκεται σημειωμένος σε διάφορους παλαιούς χάρτες, με παλαιότερο εκείνο του Abraham Ortelius του 1573, ως Tenari. Τοποθετείται δε κοντά στη Μόρφου, βορειοδυτικά των χωριών Ζώδιες (Zodies) και Αστρομερίτης (Astromoriti), και δίπλα από το χωριό Νικήτας (Nichita).

 

Εξάλλου, σε δύο παλαιά χειρόγραφα της περιόδου της Βενετοκρατίας, μνημονεύεται ως Tenuri, και εις μεν το χειρόγραφο Λειμωνίδα περιλαμβάνεται μεταξύ των οικισμών που διοικητικά ανήκαν στο διαμέρισμα της Πεντάγυιας, εις δε το χειρόγραφο του Κυπριακού Μουσείου παραδόξως περιλαμβάνεται στη διοικητική περιοχή της Μαραθάσας, και ειδικότερα του τμήματος της Μαραθάσας που αποτελούσε, κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, ιδιοκτησία του κόμητα ντε Ρουχάς. Επειδή ο κόμης ντε Ρουχάς ήταν και κόμης ντε Μόρφου, πιθανώς του ανήκε για κάποιο διάστημα και το χωριό αυτό, και ίσως περιελήφθη μεταξύ εκείνων της Μαραθάσας του κόμητα, έστω κι αν δεν ευρισκόταν στη γεωγραφική περιοχή της Μαραθάσας.

 

Ο G. Jeffery σημειώνει ότι στην περιο­χή του χωριού υφίστατο, κατά την περίοδο της φραγκοκρατίας, μεγάλο κτήμα (casal) ονομαζόμενο Zenuri ή και Tenuri. Το όνομα του οικισμού παραπέμπει πιθανώς στην οικογένεια Ντε Νόρες, μία από τις ισχυρότερες και σημαντικότερες της Μεσαιωνικής Κύπρου. Αλλά, πάλι, δεν είναι εντελώς βέβαιο ότι το όνομα του οικισμού προήλθε από το επίθετο της οικογένειας των Ντε Νόρες, και δεν υπάρχει σαφής μαρτυρία ότι το χωριό αυτό κατεχόταν κάποτε από μέλη αυτής τής οικογένειας. Αναφέρεται ότι το 1468 ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Β' διέταξε την απαλλαγή από τη φορολογία της δεκάτης ενός φέουδου του ευγενούς Μπαλιάν ντε Νόρες, αλλά αυτό το φέουδο δεν κατονομάζεται, και δεν είναι βέβαιο ότι επρόκειτο για το Τενάριν. Είναι πιθανόν το όνομα του οικισμού να ήταν ελληνικό, παλαιότερο βεβαίως της περιόδου της Φραγκοκρατίας, και να μη είχε καμιά σχέση με το όνομα των Ντε Νόρες.

 

Σε απογραφή της περιόδου της Βενετοκρατίας, αναφέρεται και το casal Tenari, ενώ ενωρίς κατά την περίοδο της Οθωμανικής κατοχής της Κύπρου ο οικισμός μνημονεύεται σε οθωμανικό φιρμάνι, σε σχέση προς δικαιώματά του επί πηγών νερού της περιοχής. Έτσι, μαρτυρείται ότι ο οικισμός εξακολουθούσε να υφίσταται και για ένα διάστημα της περιόδου της Οθωμανικής κατοχής της Κύπρου, αλλά πάντως διαλύθηκε, από άγνωστη αιτία, κατά την περίοδο αυτή.

 

Η τοποθεσία στην οποία ευρισκόταν ο οικισμός αυτός, είναι προφανώς εκείνη που έως σήμερα ονομάζεται Τενούριν, περί τα 3 χιλιόμετρα προς τα δυτικά της Μόρφου.