Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μέσα από το πλήθος και την ποικιλία των σχετικών μαρτυριών, η καταγωγή του Κινύρα εμφανίζεται πολύπλοκη και σε πολλά συγκεχυμένη. Από άλλους παρουσιάζεται ως Κύπριος, από άλλους Ασσύριος και από άλλες πηγές ως Κίλικας συριακής καταγωγής. Τα σχόλια στον Όμηρο τον ονομάζουν απλώς γιο του Βίαντος, χωρίς άλλα στοιχεία, ενώ τα σχόλια στον Διονύσιο τον Περιηγητή παραδίδουν ότι πρόγονος του Κινύρα ήταν ο Κέφαλος*, γιος του Πανδίονος και της Έρσης. Ο Κέφαλος κατοικούσε στη Μικρά Ασία και είχε δυο γιους, τον Αώο* και τον Πάφο*. Ο Πάφος υπήρξε πατέρας του Κινύρα και οι δυο μαζί πέρασαν στην Κύπρο, όπου ο Πάφος έκτισε την ομώνυμη πόλη.

Τα σχόλια στον Πίνδαρο τον εμφανίζουν ως γιο του Ευρυμέδοντος και της νύμφης Παφίας, ενώ το Λεξικό του Ησυχίου ως γιο του Απόλλωνος και της Φαρνάκης. Γιο της Φαρνάκης χωρίς αναφορά στον πατέρα του, τον ονομάζει και ο Σουίδας στο Λεξικό του. Ο ίδιος θεωρεί πατέρα του Κινύρα τον Θείαντα, βασιλιά των Κυπρίων. Ο Θείας, ως πατέρας του Κινύρα, αναφέρεται και από τον Απολλόδωρο, χαρακτηρίζεται όμως βασιλιάς των Ασσυρίων και όχι των Κυπρίων. Η πληροφορία αυτή του Απολλόδωρου παρουσιάζει ως κόρη του Θείαντος και αδελφή του Κινύρα τη Σμύρνα* ή Μύρρα, η οποία όμως από άλλες πηγές εμφανίζεται ως κόρη του Κινύρα. Από άλλα στοιχεία ο Κινύρας φέρεται γιος του Φοίνικος και της Αλφεσίβοιας.

Την πληρέστερη εικόνα της καταγωγής του Κινύρα προσφέρει ο Απολλόδωρος (Βιβλ. 3.14,3), αποδίδοντας σ' αυτόν προγόνους από την Ελλάδα και την Ανατολή και ανάγοντας τη γενιά του εως τον αγγελιαφόρο των θεών Ερμή: Από την Έρση (κόρη του βασιλιά της Αττικής Κέκροπος) και τον Ερμή, γράφει ο Απολλόδωρος, γεννήθηκε ο Κέφαλος που τον αγάπησε η Ηώς και τον απήγαγε στα μέρη της Ανατολής. Από την ένωσή τους στη Συρία γεννήθηκε ο Τιθωνός, του οποίου γιος υπήρξε ο Φαέθων, κι αυτού γιος, από την Αφροδίτη, ο Αστύνοος. Γιος του Αστύνοου ήταν ο Σάνδοκος, ο οποίος άφησε τη Συρία κι εγκαταστάθηκε στην Κιλικία, όπου έκτισε την πόλη Κελένδεριν. Ο Σάνδοκος νυμφεύθηκε τη Φαρνάκη, κόρη του βασιλιά των Υριέων Μεγασσάρη, κι απέκτησε απ' αυτήν τον Κινύρα. Ο Κινύρας έφθασε αργότερα με συντρόφους του στην Κύπρο κι έκτισε την Πάφο. Την καταγωγή του Κινύρα από την Κιλικία μαρτυρεί και ένα επίγραμμα της Παλατινής Ανθολογίας.

Από όλα αυτά μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι ο Κινύρας, είτε αυτόχθων Κύπριος είτε ανατολικής καταγωγής, εκπροσωπεί τον προελληνικό πληθυσμό της Κύπρου και βρίσκεται ακριβώς στο μεταίχμιο δυο εποχών: της «προελληυικής» εποχής του νησιού και του εξελληνισμού του που αρχίζει στα πρώτα χρόνια του 12ου αιώνα π.Χ.