Ασσινός

Image

Θαλάσσιο ζώο της οικογένειας των Εχινιδών (Echinidae). Με τους αστερίες, τα αγγούρια της θάλασσας κ.α., οι ασ΄ινοί αποτελούν τη συνομοταξία των Εχινοδέρμων. Αγγλικά λέγεται sea-urchin. Στην Ελλάδα είναι γνωστός ως αχινός και αχινιός.

 

Υπάρχουν αρκετά είδη αχινών στα νερά των κυπριακών θαλασσών, όπου ζουν σε μεγάλους αριθμούς κοντά στις ακτές. Μερικά απ' αυτά είναι:

1. Paracentrotus   lividus,    αγγλικά: Rock - urchin.

2. Arbacia lixula, αγγλικά: Black sea - urchin.

3. Sphaerechinus granularis, αγγλικά: Violet sea - urchin.

4. Psammechinus microtuberculatus, αγγλικά: Green sea - urchin.

 

Ο αχινός δεν έχει κεφάλι. Το σώμα του είναι σφαιρικό κι η συνηθισμένη διάμετρός του, ανάλογα με το είδος, είναι 3,5 μέχρι 12 εκατοστόμετρα. Γύρω- γύρω φέρει αγκάθια σε κέλυφος από ασβεστολιθικές πλάκες. Η μασητική συσκευή, που εξέχει, αποτελείται από 5 ισχυρά δόντια, είναι δε γνωστή σαν λυχνάρι του Αριστοτέλη επειδή θυμίζει κάπως τους φανούς των αρχαίων. Το χρώμα του εξαρτάται από το είδος και κατά πόσο είναι ζωντανός ή νεκρός. Αρχίζει από το μαύρο και φθάνει μέχρι το καστανό, πράσινο, βιολετί, σε διάφορους τόνους.

 

Συνήθως ο αχινός ζει στους βράχους και σε βραχώδεις βυθούς. Μετακινείται βασικά με τους βαδιστικούς ποδίσκους και τα αγκάθια του, τα οποία χρησιμοποιεί για αμυντικούς σκοπούς. Τρέφεται με μικρά θαλάσσια ζώα, χόρτα και φύκια. Στην Κύπρο δεν είναι εμπορεύσιμο θαλασσινό είδος, σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου συνήθως τρώγεται ωμός. Αυτό που κυρίως τρώγεται είναι οι 5 νόστιμες ωοθήκες του, που έχουν χρώμα πορτοκαλί προς το κίτρινο, και που είναι ακόμη πιο νόστιμες με λίγο λεμόνι. Τρώγονται με κουταλάκι από το κέλυφος, αφού αφαιρεθούν τα δόντια του ή αφού κοπεί στη μέση με μαχαίρι. Είναι γεμάτος αυγά με τη γέμιση του φεγγαριού, δηλαδή όταν είναι πανσέληνος. Ο μαύρος αχινός δεν τρώγεται. Πρέπει να αποφεύγονται επίσης οι νεκροί αχινοί κι όσοι ζουν σε μολυσμένα νερά, κοντά σε λιμάνια ή εκβολές υπονόμων.

 

Ο αχινός «ψαρεύεται» με το χέρι, με μαχαίρι ή καμάκι. Μερικές φορές πιάνεται στα δίκτυα. Ο σπασμένος αχινός είναι επίσης καλό δόλωμα για ψάρεμα κυρίως του γύλου* με το σκαρίδι, καθώς και για προσέλκυση ψαριών για ψάρεμα με το καλαμίδι.

 

Τα αγκάθια του αχινού, αν και δεν είναι δηλητηριώδη, εισχωρούν εύκολα στο ανθρώπινο δέρμα και προκαλούν επώδυνες πληγές. Το όστρακό του, που χαρακτηρίζεται από πενταμερή ακτινωτή συμμετρία, χρησιμοποιείται ως διακοσμητικό.

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια