Απελεύθερος

Κατά τη Ρωμαϊκή εποχή απαντάται στην κυπριακή κοινωνία η τάξη των απελεύθερων, οι οποίοι ήσαν δούλοι που απελευθερώνονταν από τους κυρίους των, αλλά συνήθως γίνονταν δούλοι κάποιας θεότητας, ιδίως οι γυναίκες απελεύθερες. Οι ιερόδουλες γυναίκες του ναού του Διός και της Αφροδίτης στην Αρσινόη (Σαλαμίνα) είχαν κάποια δικαιώματα και κάποια εξουσία διότι μαρτυρείται ότι ευλογούσαν τους επισκέπτες του ιερού τους. Το ίδιο συνέβαινε και με τις ιερόδουλες του ναού του Ολυμπίου Διός στη Σαλαμίνα.

 

Από άλλες μαρτυρίες μαθαίνουμε ότι οι λεντιάριοι, δηλαδή οι προμηθευτές πετσετών στα λουτρά της Σαλαμίνος, ήσαν δούλοι απελεύθεροι που μετά τη χειραφέτησή τους αφιερώθηκαν στον Δία Σωτήρα στη Σαλαμίνα.

 

Συνήθως η χειραφέτηση στη Ρωμαϊκή εποχή δούλου από κύριο που δεν συνδεόταν με κάποιο ναό, συνεπαγόταν την υποχρεωτική παραμονή του απελεύθερου στην υπηρεσία του κυρίου του ενόσω ζούσε. Παραδείγματα απελευθέρωσης που μαρτυρούνται σε επιγραφές έχουμε από το Κούριον, τη Σαλαμίνα κ.α.

 

Καμιά επιτύμβια επιγραφή στην Κύπρο δεν αναφέρεται σε δούλο ή απελεύθερο.