Καππαρκά, καππάριν

Image

Η καππαρκά, που λέγεται (όπως και τα προϊόντα της) και καππάριν (το) είναι ένα από τα πιο γνωστά — ήδη από την Αρχαιότητα — αυτοφυή φυτά της Κύπρου. Ταυτόχρονα είναι ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα και ωραιότερα της χαμηλής χλωρίδας του νησιού. Απαντάται και σ' όλη την Ελλάδα, όπου είναι γνωστό με την αρχαία του ονομασία (κάππαρις) και αλλού. Επιστημονική ονομασία: Capparis spinosa. Αγγλική ονομασία: Caper. Οικογένεια: Καππαριδιδών (Capparidaceae).

 

Είναι θαμνίσκος που ανήκει σε γένος φυτών της τάξης των Ροϊαδωδών, αγγειόσπερμο, δικοτυλήδονο, διαλυπέταλο. Πλησιάζει σε ύψος μέχρι τα 2 μέτρα, συνηθέστατα όμως μεταξύ 1-1,5 μέτρων. Έχει λείους βλαστούς, ανιόντες αλλά και έρποντες, και φύλλα επαλλάσσοντα, γκριζοπράσινου χρώματος και σχήματος ελλειπτικού προς το σχήμα καρδιάς. Φυτρώνει σ' όλη την Κύπρο, σε εδάφη ξηρά και πετρώδη ή βραχώδη, ακόμη και σε τοίχους εγκαταλειμμένων σπιτιών, μέχρι και σε υψόμετρο 900 περίπου μέτρων.

 

Τα καλοκαίρια ξηραίνεται, αλλά κάθε χειμώνα ξεπετιούνται από το ίδιο ρίζωμα νέοι βλαστοί. Κάθε φυτό δίνει πολλά και ωραιότατα λουλούδια, μεταξύ Μαΐου και Αυγούστου. Τα λουλούδια είναι χρώματος λευκού, κάποτε δε με ιώδη απόχρωση, μεγάλα (μέχρι 6 εκατοστόμετρα). Έχουν μασχαλιαίο ποδίσκο μακρύτερο από του αντίστοιχου φύλλου, με 4 πρασινωπά και ωοειδή σέπαλα και 4 αντωοειδή  και  μεγαλύτερα  λευκά πέταλα. Πολλοί στήμονες ξεπετιούνται ακτινωτά από το κέντρο του άνθους, είναι μήκους 5 εκατοστομέτρων περίπου και έχουν έντονο ροζ χρώμα.

 

Εκτός Κύπρου το φυτό καλλιεργείται ως διακοσμητικό, επειδή δίνει πολλά και ωραιότατα άνθη.

 

Στην Κύπρο οι τρυφεροί βλαστοί του φυτού, όπως και τα μπουμπούκια (κουτρούβιν) και οι καρποί που είναι πράσινοι, ατρακτοειδούς σχήματος και μήκους από 3 μέχρι 5 εκατοστόμετρα, μαζεύονται και είναι γνωστοί με την ονομασία καππάριν (το). Αφού πλυθούν και παραμείνουν για λίγες μέρες σε κρύο νερό που αλλάζεται κάθε τόσο (για να φύγει η πικράδα), στη συνέχεια μπαίνουν στο ξίδι ή σε αλάρμη και δίνουν πικάντικο ορεκτικό, απαραίτητο στις κυπριακές σαλάτες ή στον κυπριακό μεζέ.

 

Το φυτό έχει και φαρμακευτικές ιδιότητες. Μεταξύ άλλων, είναι διουρητικό και τονωτικό, καλό για ασθένειες των ματιών, θεραπευτικό κατά της αρτηριοσκλήρωσης αλλά και του κρυολογήματος.

Φώτο Γκάλερι

Image