Καρτσινάδιν

Image

Με το όνομα αυτό είναι γνωστά διάφορα είδη μικρών καβουριών που απαντώνται και στα νερά των κυπριακών θαλασσών και τα οποία ανήκουν στην ομοταξία των Καρκινοειδών (Crustacea). Στην Ελλάδα είναι γνωστά με το όνομα καρτσίνα. Η συνήθης αγγλική ονομασία τους είναι Hermit crab.

 

Εμφανίζονται κατά χιλιάδες στις κυπριακές παραλίες καθώς και σε πιο βαθιά νερά. Το μήκος τους κυμαίνεται μεταξύ 1 εκ. και 10 εκ. περίπου, ανάλογα φυσικά με το είδος.

 

Έχουν σώμα ασύμμετρο, το πάνω μέρος του οποίου θυμίζει αστακό. Η κοιλιά τους είναι μαλακή δίχως εξωτερικό σκελετό. Στο κεφάλι διακρίνονται δυο κεραίες, στη μέση των οποίων βρίσκονται τα μάτια στην άκρη μίσχων. Στο κάτω μέρος του κεφαλοθώρακα βρίσκονται 5 ζεύγη πόδια. Τα δυο πρώτα καταλήγουν σε δαγκάνες, η μια από τις οποίες συνήθως είναι μεγαλύτερη. Τα καρτσ'ινάθκια χαρακτηρίζονται από την ιδιότητά τους να προστατεύουν το σώμα τους και ιδιαίτερα τη μαλακή κοιλιά τους, σε άδεια όστρακα των γαστεροπόδων, τα οποία χρησιμοποιούν για κατοικία. Ακριβώς η ιδιότητά τους αυτή έχει προκαλέσει κάποια σύγχυση σε πολλούς, που λανθασμένα νομίζουν ότι είναι γαστερόποδα.

 

Το χρώμα τους είναι συνήθως κόκκινο, κοκκινοκαφέ, γκριζοκόκκινο και κιτρινωπό. Ζουν σε βραχώδεις βυθούς και πολλές φορές περπατούν αδέξια στους βράχους μεταφέροντας πάντοτε το «δανεικό» όστρακο τους. Τρέφονται με θαλάσσιους οργανισμούς, ιδιαίτερα νεκρούς. Κάποτε ανεβαίνουν στα δίχτυα των ψαράδων για να φάνε ψάρια, με αποτέλεσμα να περιπλέκονται και να πιάνονται και αυτά.

 

Οι Κύπριοι δεν συνηθίζουν να τα τρώνε, θεωρούνται όμως σαν τα καλύτερα δολώματα για το ψάρεμα με καλαμίδι. Κάποτε προσκολλούνται στα όστρακα των καρτσ'ιναθκιών, σφογγάρια* και ιδιαίτερα ανεμώνες*. Υπάρχει αμοιβαίο όφελος από τη συμβίωση αυτή: οι ανεμώνες προσφέρουν προστασία με τα δηλητηριώδη κνιδοκύτταρά τους στα καρτσ΄ινάθκια, τα οποία μεταφέρουν τις ανεμώνες κατά τις μετακινήσεις τους προς εξεύρεση τροφής.

 

Μερικά από τα συνηθισμένα είδη των καρτσ'ιναθκιών που ζουν στις κυπριακές θάλασσες, και τα οποία ανήκουν στην οικογένεια των Παγουριδών (Paguridae) είναι:

 

1. Dardanus arrosor, (Herbst).

2. Paguristes oculatus, (Fabricius).

3. Eupagurus bernhardus, (Linnaeus).

4. Eupagurus prideauxi, (Leache).