Μεσοποταμία και Κύπρος

Image

Με την ονομασία Μεσοποταμία (= στο μέσο ποταμών) ήταν γνωστή μεγάλη έκταση της δυτικής Ασίας, μεταξύ των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη, οριζόμενη από το οροπέδιο της Μικράς Ασίας, το ιρανικόν οροπέδιο του Περσικού κόλπου και τις ερήμους Συριακήν και Αραβικήν. Μεγάλο μέρος της αποτελεί σήμερα το κράτος του Ιράκ. Κατά την Αρχαιότητα, εξαιρουμένων μικρών περιόδων που εκυβερνάτο ως ενιαίο σύνολο, η Μεσοποταμία αποτελείτο από πάρα πολλά κράτη πόλεις. Τα περισσότερα καταστράφηκαν κατά τους πολέμους του βασιλιά της Βαβυλώνος Χαμμουραμπί και, τελικά, προέκυψαν βασικά δυο μεγάλα κράτη, η Ασσυρία ( Άνω Μεσοποταμία) και η Βαβυλωνία (Κάτω Μεσοποταμία). Αργότερα (6ος π.Χ. αιώνας) η Μεσοποταμία κατακτήθηκε από τους Πέρσες, κατακτήθηκε ύστερα από τον Μέγα Αλέξανδρο, κυβερνήθηκε από διαδόχους του, ακολούθησαν άλλοι, μέχρι τον 7ο μ.Χ. αιώνα που κατελήφθη από τους Άραβες. Το 1258 επέλασαν οι Μογγόλοι και αργότερα η περιοχή κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Μετά τον πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο μικρό τμήμα της Μεσοποταμίας περιήλθε στη Συρία, ενώ το υπόλοιπο απετέλεσε νέο κράτος, το Ιράκ. Στη Μεσοποταμία είχε αναπτυχθεί αρχαιότατος όσο και σημαντικός πολύπτυχος πολιτισμός.

 

Κατά την Αρχαιότητα η Κύπρος διατηρούσε σχέσεις με τη Μεσοποταμία, βασικά εμπορικές. Τούτο αποδεικνύεται από διάφορα αντικείμενα που βρέθηκαν στην Κύπρο κατά τις ανασκαφές, και που είχαν εισαχθεί στο νησί από τη Μεσοποταμία. Οι σχέσεις αυτές θα πρέπει να υπήρξαν περισσότερο στενές κατά την εποχή κατά την οποία η Κύπρος βρέθηκε υπό την κατοχή των Ασσυρίων ( Άνω Μεσοποταμία), δηλαδή περίπου από το 709 μέχρι το 669 π.Χ. Για την περίοδο αυτή βλέπε λήμμα Ασσύριοι και Κύπρος.

 

Αλλά και θρησκευτικές ακόμη επιρροές είχε η Κύπρος από τη Μεσοποταμία, όπως για παράδειγμα στη λατρεία της Αφροδίτης στην Κύπρο, που αντικατοπτρίζονται στο έθιμο της ιερής πορνείας, έθιμο παρόμοιο με εκείνο που υφίστατο στην αρχαία Βαβυλώνα, όπως μαρτυρεί ο Ηρόδοτος. Για το έθιμο αυτό βλέπε λήμμα ιερή πορνεία. Βλέπε επίσης στο λήμμα Βαβυλών για τις ποικίλες σχέσεις της Κύπρου προς τμήμα της Μεσοποταμίας (Κάτω Μεσοποταμία ή και Νότια Μεσοποταμία). Πρόσθετα, αναφέρουμε ότι μέχρι τη Βαβυλώνα είχαν οδηγηθεί χιλιάδες Κύπριοι αιχμάλωτοι της αραβικής επιδρομής του 911-12 μ.Χ., προκειμένου να πωληθούν ως σκλάβοι۬ τους αιχμαλώτους ακολούθησε μέχρις εκεί ο γηραιός επίσκοπος Χύτρων άγιος Δημητριανός*, που κατόρθωσε τελικά να τους απελευθερώσει, όσους τουλάχιστον είχαν επιζήσει.

 

Στη Βαβυλώνα είχε πεθάνει ο Μέγας Αλέξανδρος (323 π.Χ.), μετά την επιστροφή του από την Ινδική. Τον Έλληνα στρατηλάτη είχαν ακολουθήσει στην Ασία, περνώντας και κατακτώντας και τη Μεσοποταμία, και Κύπριοι. Κύπριοι τεχνίτες είχαν φθάσει στη Μεσοποταμία κι εργαστεί εκεί και αρκετά πιο πριν. Αναφέρεται για παράδειγμα ότι η περίφημη βασίλισσα των Ασσυρίων Σεμίραμις είχε εργοδοτήσει καραβομαραγκούς που είχε προσκαλέσει από την Κύπρο, απ' όπου είχε εισαγάγει στη χώρα της και την απαραίτητη ξυλεία (Διόδωρος Σικελιώτης, 2,16).