Πήττας Χρήστος

Image

Αρχιμουσικός, συνθέτης κυπριακής καταγωγής. Ο Χρήστος Πήτταςγεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1945. Γονείς του ο ζωγράφος/σκιτσογράφος Μικές Πήττας από το Δάλι και η Αλίκη Συργουνέλη Πήττα (καταγωγή από τη Λήμνο).

 

Ο Χρήστος Πήτταςμεγάλωσε στη Λευκωσία. Φοίτησε στο Δημοτικό σχολείο του Αγίου Ανδρέα, στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και στο Γυμνάσιο Νεοκλέους. Σε ηλικία οκτώ χρόνων άρχισε μαθήματα βιολιού στο Εθνικό Ωδείο, πρώτα με τον Γ. Μενελάου και στη συνέχεια με τον Βαχάν Μπετελιάν. Αποφοίτησε παίρνοντας το πτυχίο του με άριστα παμψηφεί, σε ηλικία 16 χρόνων. Τότε πρωτοπαρουσίασε δημόσια μουσικές του συνθέσεις. Ηχογράφησε στο ΡΙΚ έναν κύκλο τραγουδιών για βαρύτονο και πιάνο, σε στίχους Δροσίνη, Μαρκορά, Λιπέρτη και Πασιαρδή, ενώ σε συναυλία που έγινε στο θέατρο Royal της Λευκωσίας τον Μάιο του 1962 ερμήνευσε ο ίδιος στο βιολί, με τον Dennis Rowson στο πιάνο, το έργο του «Ραψωδία».

 

Την ίδια χρονιά αναχώρησε για το Λονδίνο για ανώτερες μουσικές σπουδές. Το 1965 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Δίδαξε θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, παρουσίασε συνθέσεις του και δισκογράφησε οκτώ τραγούδια με ερμηνευτές τους Νίκο Δανιηλίδη, Σοφία Μουτσίου, Πόπη Αστεριάδη και Γρηγόρη Μπιθικώτση. Παράλληλα μελέτησε Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες.

 

Το 1967 καταλύθηκε από τους στρατιωτικούς το δημοκρατικό πολίτευμα στην Ελλάδα, και το 1969 ο Χρήστος Πήτταςεπέστρεψε στην Αγγλία. Το 1970-1974 μετέσχε ενεργά στην Ελληνική Αντιδικτατορική Επιτροπή, συνδέοντας μεγάλο μέρος της δημιουργικής του δραστηριότητας με τον αντιδικτατορικό αγώνα. Μεταξύ άλλων έργων του αυτής της περιόδου είναι τα «Τραγούδια της φυλακής και της εξορίας» (1970). Ο Χρήστος Πήττας πραγματοποίησε μεγάλη μουσική περιοδεία στην Ιταλία με τη Μαρία Φαραντούρη και τον Αντώνη Καλογιάννη. Στην Αγγλία έκανε επίσης συναυλίες, διαλέξεις και ηχογραφήσεις με στόχο την κινητοποίηση κατά της δικτατορίας.

 

Ο Μίκης Θεοδωράκης ανέθεσε στον Χρήστο Πήττα την ενορχήστρωση για συμφωνική ορχήστρα της σύνθεσής του «Πνευματικό Εμβατήριο». Το 1971, στο Royal Albert Hall (Λονδίνο), ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Χρήστος Πήτταςδιηύθυναν τη Συμφωνική Ορχήστρα Λονδίνου σε έργα του πρώτου. Το 1972 στο Cambridge Theatre (Λονδίνο), παρουσιάστηκε η «Σίβυλλα», μουσικοδραματική σύνθεση του Χρήστου Πήττα πάνω στο έργο του Αγγέλου Σικελιανού, με την Ασπασία Παπαθανασίου στον ομώνυμο ρόλο.

 

Το 1973 ο «Επιτάφιος», μουσικο-ποιητική σύνθεση του Χρήστου Πήττα, δισκογραφήθηκε με ερμηνεύτρια την Ασπασία Παπαθανασίου. Το 1974 στο Round House (Λονδίνο), η Μαρία Φαραντούρη τραγούδησε τους κύκλους τραγουδιών του ίδιου συνθέτη «Νοέμβρης και Εξορία 1973».

 

Από το 1971 ο Χρήστος Πήτταςάρχισε να εργάζεται και στην Ελληνική Υπηρεσία του BBC που εκείνα τα χρόνια αποτελούσε, για τον υπό το δικτατορικό καθεστώς Ελληνισμό, την πιο έγκυρη πηγή ενημέρωσης και ελπίδας. Μετείχε σε όλες τις εκπομπές του σταθμού, ως έκτακτος παραγωγός και παρουσιαστής. Από το 1980, που έγινε μόνιμο στέλεχος, ανέπτυξε ιδιαίτερη δραστηριότητα και στον ελλαδικό χώρο, μετέχοντας ή διευθύνοντας εκπαιδευτικά-δημοσιογραφικά σεμινάρια, συνέδρια, κλπ. Το 1992 διορίστηκε διευθυντής της Ελληνικής Υπηρεσίας του BBC-World Service. Αυτές οι δραστηριότητες δεν ανέστειλε το δημιουργικό μουσικό του έργο.

 

Από το 1972 ο Χρήστος Πήτταςανήκε στο επιτελείο των μουσικοσυνθετών του BBC - Drama Department. Έχει γράψει αυθεντική μουσική για 70 και πλέον θεατρικές και μουσικοδραματικές παραγωγές του BBC, ενώ στην Ελλάδα έχει συνεργαστεί ως συνθέτης σε πολυάριθμες παραστάσεις, κυρίως με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το «Λαϊκό Πειραματικό» του Λεωνίδα Τριβιζά, και το Θεατρικό Εργαστήρι «Δεσμοί» της Ασπασίας Παπαθανασίου.

 

Ο Χρήστος Πήτταςέχει ασχοληθεί με όλα τα είδη μουσικής (φωνητική, ενόργανη, δωματίου, κλπ). Ωστόσο η σκηνική διάσταση, η κίνηση και ο ποιητικός λόγος αποτελούν βασικούς άξονες του μουσικού του προβληματισμού σε πολλά από τα πιο σημαντικά του έργα όπως:

 

1. «HELI-OM» - Για δύο χορευτές, κρουστά, μαγνητοταινία/vocals.

2. «ΣΙΒΥΛΛΑ» - Μουσικοδραματική πράξη για τρεις ηθοποιούς, αφηγητή, τενόρο σόλο, χορωδία και ορχήστρα.

3. «ISOLADlELBA» - (ποίηση Β. Βασιλικού). Για δραματική σοπράνο και ορχήστρα.

4. «AGAMEMNON» - Καντάτα για ανδρική χορωδία, τενόρο σόλο και ορχήστρα.

5. «ΕΙΔΩΛΑ» - Κοντσέρτο για ορχήστρα και δύο «χορογραφημένους» σολίστ κρουστών.

6. «ΑΝΟΙΞΗ» - Για δύο χορευτές, δύο βιολοντσέλα και μαγνητοταινία.

7. «ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ» - Για μία ηθοποιό, δύο χορευτές, χορό και ορχήστρα.

8. «ΧΑΜΑΘΕΝ» - (ποίηση Ρ. Παπαγγέλου). Για μεγάλη ορχήστρα, τενόρο, βαρύτονο και τέσσερις μέτζο σοπράνο.

 

Το «Χαμάθεν» (=«Από την Γή») στηρίζεται στην ποιητική τριλογία του Κυπρίου ποιητή Ρόη Παπαγγέλου για την κυπριακή τραγωδία του 1974. Η πρώτη παγκόσμια εκτέλεσή του δόθηκε στη Λευκωσία τον Σεπτέμβριο του 1994 από την National Symphony Orchestra της Αγγλίας, με σολίστ τους Σπύρο Σακκά, Βαγγέλη Χατζησίμο, Αντιγόνη Κερετζή, Λιλή Τσιτριμπίνη, Άννα Μουζάκη και Μαίρη Έλλεν-Νέζη, υπό τη διεύθυνση του ιδίου του Χρήστου Πήττα.

 

Σημαντικό επίσης θεωρείται το πρόσφατο έργο του Κασσάνδρα (μουσικοδραματική πράξη βασισμένη σε κείμενα Αισχύλου και Τόνυ Χάρρισον), καθώς και τα Lumen Tristis (σε ποίηση Ρόη Παπαγγέλου) και Άνοιξη ( χορόδραμα, σε ιδέα-διήγημα του Μάριου Ποντίκα).