Ρινουτσίνι Αλεσσάντρο

Image

Ιταλός ιερωμένος ευγενούς καταγωγής, του 15ου αιώνα, που επεσκέφθη την Κύπρο και έγραψε γι' αυτήν.

 

Ο Αλεσσάντρο Ρινουτσίνι (Alessandro Rinuccini) καταγόταν από τη Φλωρεντία. Γεννήθηκε το 1431 και νέος ακόμη, ασχολήθηκε με εμπορικές και τραπεζικές εργασίες και ταξίδεψε με αποστολή στην Αγγλία εκ μέρους της Τράπεζας των Μεδίκων (Banco dei Medici). Σε ηλικία 28 χρόνων εγκατέλειψε τις εμπορικές και τραπεζικές του ενασχολήσεις και ακολούθησε την εκκλησιαστική σταδιοδρομία. Έγινε μοναχός και εντάχθηκε στο τάγμα των Δομινικανών. Το 1476 ή 1477 έγινε ηγούμενος του μοναστηριού του Αγίου Μάρκου στην Φλωρεντία, όπου και πέθανε στις 8 Φεβρουαρίου του 1494.

 

Πριν ακόμη γίνει ηγούμενος, το 1474, έκανε ένα προσκυνηματικό ταξίδι στους Αγίους Τόπους. Έφυγε από τη Φλωρεντία στις 2 Ιουνίου 1474 και στις 12 Ιουλίου απέπλευσε από τη Βενετία, με γαλέρα στην οποία επέβαιναν και άλλοι 100 περίπου προσκυνητές, εκ των οποίων 11 ήταν γυναίκες. Αφού οι προσκυνητές πέρασαν από την Κύπρο, έφθασαν στη Γιάφφα στις 9 Σεπτεμβρίου. Το ταξίδι τους ολοκληρώθηκε ενωρίς τον επόμενο χρόνο, και ο Ρινουτσίνι επέστρεψε στη Φλωρεντία στο τέλος Φεβρουαρίου του 1475 — ύστερα από 9 περίπου μήνες.

 

Ο Αλεσσάντρο Ρινουτσίνι έγραψε ένα κείμενο στο οποίο περιγράφει τις εντυπώσεις του από το ταξίδι αυτό, με τίτλο: Viaggio al Santo Sepolcro. Σώθηκε το πρωτότυπο χειρόγραφο του κειμένου αυτού, που φυλάσσεται σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας. Σ' αυτό υπάρχει και μία σχετικά σύντομη αναφορά στην Κύπρο, όπως ο Ρινουτσίνι την είχε δει σε μία κρίσιμη περίοδο: το 1474, λίγο μετά τον θάνατο τον βασιλιά Ιακώβου Β', την ανάληψη της εξουσίας από την Αικατερίνη Κορνάρο και τον αγώνα για επικράτηση μεταξύ των διαφόρων αντιπάλων καταστάσεων στο νησί.

 

Ωστόσο ο Ρινουτσίνι δεν κάνει πολλές αναφορές σε τέτοια σημαντικά γεγονότα, εκτός από αναφορά στον θάνατο του βασιλιά Ιακώβου Γ', που πέθανε σε ηλικία ενός χρόνου. Ο Ρινουτσίνι γράφει ότι πέθανε στις 31 Αυγούστου του 1474, την ίδια ημέρα που έφθασε ο ίδιος στην Κύπρο, αν και σε έγγραφα της Βενετίας αναφέρεται ότι πέθανε κάπως ενωρίτερα, στις 26 του μηνός. Ο Ρινουτσίνι αναφέρεται επίσης στην ανάληψη της εξουσίας από τη μητέρα του αποθανόντος Ιακώβου Γ', την Αικατερίνη Κορνάρο, καθώς και στην ύπαρξη στο νησί πολλών Βενετών «διοικητών», εφόσον η Κύπρος είχε ήδη τεθεί υπό την κηδεμονία της Βενετίας (υπό τη δεσποτεία της Βενετίας, γράφει ο Ρινουτσίνι).

 

Δίνει στη συνέχεια λίγες γενικές πληροφορίες για την Κύπρο, τις πόλεις, την έκταση και την ευφορία της γης της, και εκτενέστερα ομιλεί για τις Αλυκές (Λάρνακα) γιατί αυτές γνώρισε καλύτερα. Ενδιαφέρουσα είναι η περιγραφή της πόλης, την οποία δίνει, καθώς και η παράθεση ενός θρύλου, που ασφαλώς τον είχε ακούσει στη Λάρνακα, ότι η αλυκή δημιουργήθηκε ύστερα από θαύμα του αγίου Λαζάρου.

 

Επίσης, ο επισκέπτης μαρτυρεί ότι το Σταυροβούνι ήταν τότε μοναστήρι Ελλήνων Ορθοδόξων μοναχών (άρα είχε ήδη από τότε αφαιρεθεί από την εξουσία των Λατίνων και περιέλθει ξανά στην κατοχή των Ελλήνων).

 

Η γενίκευσή του πάντως, ότι ο ελληνικός πληθυσμός της Κύπρου (δηλαδή σχεδόν το σύνολο των κατοίκων) ήταν «άνθρωποι κακοί, άπιστοι, ύπουλοι και φονιάδες», είναι εντελώς άδικη. Προφανώς ο ιερωμένος αυτός αντίκρισε τους Κυπρίους ως «αιρετικούς» (όπως τους θεωρούσαν όλοι οι Λατίνοι κληρικοί) και όντας προκατειλημμένος. Ουσιαστικά οι εμπειρίες του από την Κύπρο περιορίζονται στην περιοχή της Λάρνακας. Δεν γνωρίζουμε τι είδους εμπειρίες ήταν, πάντως οι πιο πάνω χαρακτηρισμοί του έρχονται σε αντίθεση προς άλλους πάρα πολλών επισκεπτών του νησιού, και είναι εντελώς άδικοι.