Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η τουρκική εισβολή του 1974 επέφερε μια χωρίς προηγούμενο καταστροφή και οδύνη στην Κύπρο και δημιούργησε σοβαρές αλλαγές και ανακατατάξεις στον μικρό της γεωγραφικό χώρο. Οι σημαντικότερες από τις επιπτώσεις της τουρκικής εισβολής είναι οι εξής:

 

1. Κατάληψη έκτασης της Κύπρου: Ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής, ποσοστό 37% περίπου του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας κατελήφθη και κατέχεται από τα τουρκικά στρατεύματα. Το κατεχόμενο τμήμα του νησιού εκτείνεται από τα ανατολικά του Πύργου της Τηλλυρίας, περνά μέσα από τη Λευκωσία και καταλήγει στην Αμμόχωστο, βόρεια της Δερύνειας. Η έκταση που κατελήφθη από τους Τούρκους κατά επαρχία έχει ως ακολούθως:

 

ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΕΠΑΡΧΙΑ ΥΠΟ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
ΕΠΑΡΧΙΑ	ΟΛΙΚΗ ΕΚΤΑΣΗ ΕΠΑΡΧΙΑΣ (ΕΚΤΑΡΙΑ)	ΕΚΤΑΣΗ ΥΠΟ ΚΑΤΟΧΗ (ΕΚΤΑΡΙΑ)	% ΤΗΣ ΟΛΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ
Λευκωσία	271.877	94.740	34,8
Λεμεσός	139.349	—	—
Αμμόχωστος	197.728	174.470	88,2
Λάρνακα	112.586	9.540	8,5
Πάφος	139.523	—	—
Κερύνεια	64.084	64.084	100,0
ΣΥΝΟΛΟ	925.147	342.834	37,06

 

2. Κατεχόμενοι οικισμοί: Από τους 634 οικισμούς που καταγράφηκαν στην Απογραφή Πληθυσμού του 1960 οι 204, δηλαδή ποσοστό 32,2 % βρίσκονται σήμερα κάτω από τουρκική στρατιωτική κατοχή. Οι οικισμοί αυτοί ανήκουν διοικητικά στις επαρχίες της Κερύνειας, της Αμμοχώστου, της Λευκωσίας και της Λάρνακας. Οι κατεχόμενοι οικισμοί της Κύπρου κατά επαρχία έχουν ως ακολούθως:

 

ΕΠΑΡΧΙΑ ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ (48 ΟΙΚΙΣΜΟΙ)
1. Αγία Ειρήνη
2. Άγιος Αμβρόσιος
3. Άγιος Γεώργιος
4. Άγιος Επίκτητος
5. Άγιος Ερμόλαος
6. Αγίρτα
7. Αγριδάκι
8. Ασώματος
9. Βασίλεια
10. Βουνό
11. Διόριος
12. Ελιά
13. Θέρμια
14. Καζάφανι
15. Καλογραία
16. Καμπυλή
17. Καραβάς
18. Καράκουμι
19. Κάρμι
20. Καρπάσια
21. Κάτω Δίκωμο
22. Κερύνεια (πόλη)
23. Κιομουρτσιού
24. Κλεπίνη
25. Κοντεμένος
26. Κορμακίτης
27. Κουτσοβέντης
28. Κρέμμημα Καμήλου
29. Κρηνί
30. Λάπηθος
31. Λάρνακας Λαπήθου
32. Λιβερά
33. Μότιδες
34. Μύρτου
35. Όρκα
36. Παλαιόσοφος
37. Πάναγρα
38. Πάνω Δίκωμο
39. Πέλλα Παΐς
40. Πυλέρι
41. Συγχαρί
42. Σύσκληπος
43. Τέμπλος
44. Τράπεζα
45. Τριμίθι
46. Φτέρυχα
47. Φώττα
48. Χάρτζια

 

ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ (92 ΟΙΚΙΣΜΟΙ)

1. Αγία Τριάδα

2. Άγιος Ανδρόνικος

3. Άγιος Γεώργιος (Σπαθαρικού)

4. Άγιος Ευστάθιος

5. Άγιος Ηλίας

6. Άγιος Θεόδωρος

7. Άγιος  Ιάκωβος

8. Άγιος Νικόλαος

9. Άγιος Σέργιος

10. Άγιος Συμεών

11. Άγιος Χαρίτων

12. Αγκαστίνα

13. Ακανθού

14. Αλόα

15. Αμμόχωστος (πόλη)

16. Άρδανα

17. Αρναδί

18. Άρτεμη

19. Άσσια

20. Αυγολίδα

21. Αφάνεια

22. Αχερίτου

23. Άχνα

24. Βαθύλακας

25. Βασίλι

26. Βατιλή

27. Βιτσάδα

28. Βοκολίδα

29. Γαϊδουράς

30. Γαλάτεια

31. Γαληνόπωρνη

32. Γαστριά

33. Γέναγρα

34. Γεράνι

35. Γιαλούσα

36. Γούφες

37. Γύψου

38. Δαυλός

39. Έγκωμη

40. Επτακώμη

41. Καλοψίδα

42.  Κοιλάνεμος

43. Κοντέα

44. Κορνόκηπος

45. Κορόβια

46. Κούκλια

47. Κνώδαρα

48. Κρίδεια

49. Κώμα του Γιαλού

50. Κώμη Κεπίρ

51. Λάπαθος

52. Λειβάδια

53. Λεονάρισσον

54. Λευκόνοικον

55. Λιμνιά

56. Λυθράγκωμη

57. Λύση

58. Μακράσυκα

59. Μάνδρες

60. Μαράθα

61. Μαραθόβουνο

62. Μελάναρκα

63. Μελούντα

64. Μηλιά

65. Μοναρκά

66. Μουσουλίτα

67. Νέτα

68. Όβγορος

69. Ορνίθι

70. Πατρίκι

71. Περιστερώνα

72. Περιβόλια του Τρικώμου

73. Πηγή

74. Πλατάνι

75. Πλατανισσός

76. Πογάζι

77. Πραστειόν

78. Πυργά

79. Ριζοκάρπασον

80. Σανταλάρης

81. Σίντα

82. Σπαθαρικό

83. Στρογγυλός

84. Στύλλοι

85. Σύγκραση

86. Ταύρου

87. Τζιάος

88. Τοπτσιού Κιογιού

89. Τρίκωμο

90. Τρυπημένη

91. Φλαμούδι

92. Ψυλλάτος

 

ΣΗΜ.: Ο οικισμός Ορνίθι μέχρι το 1960 περιλαμβανόταν στις απογραφές πληθυσμού στην επαρχία Λευκωσίας. Σήμερα ο οικισμός αυτός περιλαμβάνεται στη διοικητική έκταση της επαρχίας Αμμοχώστου.

 

ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ (60 ΟΙΚΙΣΜΟΙ)

1. Αγία Μαρίνα (Σκυλλούρας)

2. Άγιος Βασίλειος

3. Αγκολέμι

4. Αγυιά

5. Αμμαδιές

6. Αμπελικού

7. Αργάκι

8. Αυλώνα

9. Βώνη

10. Γαληνή

11. Γερόλακκος

12. Δυο Ποταμοί

13. Ελιά

14. Έξω Μετόχι

15. Επιχό

16. Καζιβερά

17. Καλό Χωριό (Λεύκας)

18. Καλό Χωριό Μόρφου (Καπούτι)

19. Καλυβάκια

20. Κανλί

21. Καραβοστάσι

22. Κατωκοπιά

23. Κάτω Ζώδια

24. Κιόνελι

25. Κόκκινα

26. Κουρού Μοναστήρι

27. Κυθρέα

28. Κυρά

29. Λεύκα

30. Λιμνίτης

31. Λουρουτζίνα

32. Λουτρός

33. Μάνδρες

34. Μάσαρι

35. Μια Μηλιά

36. Μόρα

37. Μόρφου

38. Μπέη Κιογιού

39. Νέο Χωριό

40. Νικήτας

41. Ξερόβουνος

42. Ξερός

43. Ορτά Κιογιού

44. Παλαίκυθρο

45. Πάνω Ζώδια

46. Πεντάγυια

47. Περιστερωνάρι

48. Πέτρα

49. Πέτρα του Διγενή

50. Ποταμός του Κάμπου

51. Πραστειόν (Μόρφου)

52. Πυρόι

53. Σκυλλούρα

54. Συριανοχώρι

55. Τράχωνας

56. Τραχώνι

57. Τύμπου

58. Φιλιά

59. Χρυσηλιού

60. Χρυσίδα

 

ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ (4 ΟΙΚΙΣΜΟΙ)

1. Άρσος

2. Μελούσια

3. Πέργαμος

4. Τρεμετουσιά

 

3. Ακτές: Το συνολικό μήκος των ακτών της Κύπρου είναι 782 χμ., από τα οποία τα 403 χμ., δηλαδή το 51,5%, βρίσκονται υπό τουρκική κατοχή.

 

4. Χλωρίδα: Υπολογίζεται ότι κάπου 260 τετραγωνικά χιλιόμετρα κρατικών δασών καταστράφηκαν από τους τουρκικούς βομβαρδισμούς. Η έκταση αυτή, που κυρίως βρίσκεται στα δάση του Τροόδους και της Πάφου, ήταν καλυμμένη με πεύκα και άλλους αυτοφυείς θάμνους.

 

5. Πανίδα: Το κυπριακό αγρινό*, ενδημικό είδος της Κύπρου, υπέστη επίσης τις καταστρεπτικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής. Το ζώο αυτό ζει κυρίως στις περιοχές που κάηκαν εξαιτίας των τουρκικών βομβαρδισμών.

 

6. Υδάτινοι πόροι: Η τουρκική εισβολή και κατοχή μείωσε κατά 50% τους υπόγειους υδάτινους πόρους. Δυο από τους σημαντικότερους υδροφορείς της Κύπρου — της Δυτικής Μεσαορίας και των Ασβεστόλιθων του Πενταδάκτυλου — βρίσκονται στην κατεχόμενη περιοχή. Επίσης οι σπουδαιότερες πηγές του νησιού — τα κεφαλόβρυσα της Κυθρέας, της Λαπήθου και του Καραβά — βρίσκονται στα κατεχόμενα εδάφη.

 

7. Γεωργία: Στο κατεχόμενο τμήμα του νησιού βρίσκονται οι κήποι των εσπεριδοειδών της Μόρφου, τα καπνοπαραγωγικά χωριά της Καρπασίας, τα εσπεριδοειδή, οι ελιές και οι χαρουπιές της πεδιάδας της Κερύνειας και ο σιτοβολώνας της Μεσαορίας.

 

Συγκεκριμένα στην κατεχόμενη περιοχή βρίσκονται:

(α) το 79% της συνολικής παραγωγής των εσπεριδοειδών

(β) το 45% των ελιών

(γ) το 68% των σιτηρών

(δ) το 25% των πατατών

(ε) το 86% των καρότων

(στ) το 100% του καπνού

(ζ) το 30% των χαρουπιών

(η) το 32% των λαχανικών

(θ) το 65% των κτηνοτροφικών φυτών

 

Εξάλλου μεγάλος αριθμός γεωργικών μηχανημάτων και άλλος γεωργικός εξοπλισμός εγκαταλείφθηκε στην κατεχόμενη περιοχή.

 

8. Κτηνοτροφία: Εξαιτίας της τουρκικής εισβολής χάθηκαν 45.000 χοίροι, 200.000 αιγοπρόβατα, 10.000 αγελάδες και 1.400.000 πουλερικά που ανήκαν σε Ελληνοκυπρίους κτηνοτρόφους.

 

9. Αλιεία: Στην κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου βρίσκονται τα 19 από τα 31 αλιευτικά καταφύγια της Κύπρου που λειτουργούσαν το 1974. Τα καταφύγια αυτά είναι τα ακόλουθα:

 

α) Λιβερά

β) Βαβυλάς

γ) Λάπηθος

δ) Καραβάς

ε) Κερύνεια

στ) Άγιος Αμβρόσιος

ζ) Ακανθού

η) Δαυλός

θ) Γιαλούσα

ι) Άγιος Φίλων

ια) Χελώνες

ιβ) Κώμα του Γιαλού

ιγ) Βοκολίδα

ιδ) Άγιος Θεόδωρος

ιε) Πογάζι

ιστ) Άγιος Σέργιος

ιζ) Αμμόχωστος

ιη) Καραβοστάσι

ιθ) Συριανοχώρι

 

Στα κατεχόμενα αλιευτικά καταφύγια εγκαταλείφθηκε επίσης μεγάλος αριθμός αλιευτικών σκαφών.

 

10. Βιομηχανία: Τα εργοστάσια στις κατεχόμενες περιοχές υπέστησαν σημαντικές καταστροφές στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής. Υπολογίζεται ότι τα εργοστάσια αυτά απασχολούσαν το 32% του βιομηχανικού εργατικού δυναμικού και παρήγαν το 26% του βιομηχανικού προϊόντος. Τα είδη των βιομηχανιών που κατελήφθησαν από τους Τούρκους είναι η τυροκομία - γαλακτοκομία, η αλευροποιία, η συσκευασία φρούτων, λαχανικών και χυμών, η αλλαντοποιία, η ελαιουργία, τα είδη ένδυσης και υπόδησης, η κατασκευή τούβλων και μωσαϊκών, οι ζωοτροφές και πτηνοτροφές, οι χαλυβοσωλήνες, η επεξεργασία ασβέστη και πλαστικά είδη. Λόγω των τουρκικών βομβαρδισμών υπέστη καταστροφές η βιομηχανική περιοχή της Λευκωσίας στην οποία λειτουργούσαν 60 σύγχρονες βιομηχανικές μονάδες. Επίσης, άλλα 26 εργοστάσια που υπήρχαν κατά μήκος του δρόμου Λευκωσίας -Αμμοχώστου εγκαταλείφθηκαν.

 

11. Τουρισμός: Ο τουρισμός υπέστη σοβαρό πλήγμα με την κατάληψη των δυο σπουδαίων τουριστικών κέντρων της Κύπρου — της Αμμοχώστου και της Κερύνειας — τα οποία προσέλκυαν το 75% των τουριστών.

 

12. Ορυκτά-μεταλλεία: Η τουρκική εισβολή επηρέασε σημαντικά τον τομέα αυτό. Το 56% του ορυκτού πλούτου και το 43% των εξαγωγών μεταλλευμάτων προέρχονταν από τις κατεχόμενες περιοχές. Το σημαντικό μεταλλείο του Μαυροβουνίου και οι μεταλλευτικές εγκαταστάσεις του Ξερού και του Καραβοστασίου βρίσκονται υπό κατοχή. Εξάλλου τα λατομεία του Πενταδάκτυλου, που αντιπροσώπευαν το 100% σχεδόν των λατομικών εργασιών του νησιού βρίσκονται στο κατεχόμενο τμήμα.

 

13. Συγκοινωνίες: Οι συγκοινωνίες της Κύπρου — χερσαίες, θαλάσσιες και εναέριες — υπέστησαν σοβαρό πλήγμα από την τουρκική εισβολή. Το 37% του οδικού δικτύου της Κύπρου βρίσκεται στις κατεχόμενες περιοχές. Επίσης το 25% των δημοσίων οχημάτων, το 18% των λεωφορείων, το 9% των ταξί, καθώς και μεγάλος αριθμός ιδιωτικών οχημάτων καταστράφηκαν ή εγκαταλείφθηκαν στο κατεχόμενο μέρος.

 

Το διεθνές αεροδρόμιο της Λευκωσίας βομβαρδίστηκε στη διάρκεια της εισβολής και σήμερα δεν λειτουργεί. Το αεροδρόμιο αυτό δέχτηκε το 1973 κάπου 787.000 επιβάτες και 10,4 εκατομμύρια κιλά φορτίου. Η κυπριακή κυβέρνηση αναγκάστηκε να επενδύσει τεράστια ποσά χρημάτων για να κατασκευάσει νέο διεθνές αεροδρόμιο στη Λάρνακα.

 

Επίσης ιδρύθηκε και λειτουργεί και το Διεθνές Αεροδρόμιο Πάφου, του οποίου τμήμα χρησιμοποιείται και ως στρατιωτική αεροπορική βάση. Στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου λειτουργεί αεροδρόμιο στην Τύμπου, το οποίο συνδέει το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου με την Τουρκία, ενώ ένα δεύτερο αεροδρόμιο ιδρύθηκε παρά το χωριό Λευκόνοικο. Άλλος αεροπορικός δίαυλος που κατασκευάστηκε από τους Τούρκους παρά την Αγίρτα, χρησιμοποιείται για στρατιωτικούς σκοπούς.

 

14. Λιμάνια: Το κυριότερο λιμάνι της Κύπρου, η Αμμόχωστος, βρίσκεται στην κατεχόμενη περιοχή. Από το λιμάνι αυτό διεξαγόταν το 88% του εισαγωγικού και το 74% του εξαγωγικού εμπορίου της Κύπρου. Μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή αναβαθμίστηκε σημαντικά το νέο λιμάνι της Λεμεσού, από το οποίο και διεξάγεται σχεδόν το σύνολο του εισαγωγικού, εξαγωγικού και διαμετακομιστικού εμπορίου της Κύπρου αλλά και η επιβατική κίνηση. Το λιμάνι της Λάρνακας εξυπηρετεί σε πολύ μικρότερο βαθμό την εμπορική και τουριστική κίνηση, ενώ μεγάλο τμήμα του καταλαμβάνει μαρίνα για ιδιωτικά σκάφη αναψυχής. Το δε μικρό λιμάνι της Πάφου εξυπηρετεί σκάφη αναψυχής και μικρά αλιευτικά. Η αλιεία εξυπηρετείται και από την ύπαρξη αλιευτικών καταφυγίων σε διάφορα μέρη του νησιού. Λόγω της τουρκικής εισβολής έπαυσε να λειτουργεί το αγκυροβόλιο στον Ξερό. Τα λιμάνια Αμμοχώστου και Κερύνειας χρησιμοποιούνται από τους Τούρκους κυρίως για θαλάσσιες συνδέσεις του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου με την Τουρκία.

 

15. Εμπόριο: Ο σημαντικός τομέας του εμπορίου επηρεάστηκε επίσης σε μεγάλο βαθμό. Ο τομέας αυτός εργοδοτούσε, πριν από την εισβολή, κάπου 26.000 άτομα και συνεισέφερε 16% περίπου στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν. Υπολογίζεται ότι το 26% των εμπορικών μονάδων που απασχολούσαν το 36% του εργατικού δυναμικού του τομέα, κατελήφθησαν από τις δυνάμεις εισβολής.

 

16. Υγεία: Στον τομέα της υγείας, δυο από τα κυριότερα έξι νοσοκομεία της Κύπρου — της Αμμοχώστου και της Κερύνειας — κατελήφθησαν. Επίσης 8 από τα 17 αγροτικά υγειονομικά κέντρα που λειτουργούσαν το 1974, βρίσκονται στην κατεχόμενη περιοχή. Εξάλλου, το Ψυχιατρικό Ιδρυμα, κοντά στη Λευκωσία, βομβαρδίστηκε ανελέητα και υπέστη σοβαρές ζημιές.

 

17. Αρχαιότητες: Ένας μεγάλος αριθμός σημαντικών αρχαιολογικών χώρων στις επαρχίες Αμμοχώστου, Κερύνειας και Λευκωσίας, βρίσκονται στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου. Ανάμεσα στις αρχαιότητες αυτές είναι η αρχαία πόλη της Σαλαμίνος, άλλοι αρχαίοι συνοικισμοί, ιστορικά μοναστήρια και εκκλησίες, φημισμένα κάστρα όπως του Βουφαβέντο, του Αγίου Ιλαρίωνος και της Καντάρας, ανάκτορα, τάφοι, το αρχαίο καράβι της Κερύνειας, και πολλά άλλα αρχαιολογικά ευρήματα.

 

18. Παιδεία: Η παιδεία υπέστη βαρύ πλήγμα από την τουρκική εισβολή με την κατάληψη μεγάλου αριθμού σχολείων και την προσφυγοποίηση σημαντικού αριθμού εκπαιδευτικών. Συγκεκριμένα οι επιπτώσεις της τουρκικής εισβολής στην παιδεία είχαν ως εξής:

α) Δημοτική Εκπαίδευση: Το 31% περίπου των δημοτικών σχολείων της Κύπρου (171 από τα 548 δημοτικά σχολεία) βρίσκονται στην κατεχόμενη περιοχή και 4% (20 σχολεία) βρίσκονται κοντά στη γραμμή «Αττίλα». Επίσης το 41% των δασκάλων προσφυγοποιήθηκαν.

β) Μέση Εκπαίδευση: Το 39% περίπου των σχολείων μέσης εκπαίδευσης (19 από τα 49) βρίσκονται υπό κατοχή ενώ άλλα τρία σχολεία γειτνιάζουν με τη «νεκρή» ζώνη.

γ) Τεχνική Εκπαίδευση: Δυο από τις οκτώ τεχνικές σχολές της Κύπρου βρίσκονται στο κατεχόμενο τμήμα και μια κοντά στη γραμμή «Αττίλα». Υπολογίζεται ότι κάπου 30% των μαθητών που φοιτούσαν σ' αυτές, έχουν επηρεαστεί.

 

Ιδιωτικά σχολεία: Μερικά ιδιωτικά σχολεία βομβαρδίστηκαν στη διάρκεια της εισβολής, άλλα βρίσκονται υπό κατοχή και άλλα κοντά στη γραμμή «Αττίλα».

 

Ειδικές σχολές: Τα μισά περίπου των ειδικών σχολείων της Κύπρου (σχολή κωφαλάλων κλπ.), βρίσκονται στο κατεχόμενο τμήμα.

 

19. Εργοδότηση: Η πλήρης απασχόληση που υπήρχε πριν από την τουρκική εισβολή, ανετράπη και το 40% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της Κύπρου στερήθηκαν της εργοδότησής τους. Κάπου 64.000 άτομα που εργάζονταν στις κατεχόμενες περιοχές και άλλα 24.000 που βρίσκονταν κοντά στη διαχωριστική γραμμή, υποχρεώθηκαν να ζητήσουν εργοδότηση στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.

 

20. Τούρκοι έποικοι: Στα πλαίσια των προσπαθειών της Άγκυρας για αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης του νησιού, μεταφέρθηκαν και εγκαταστάθηκαν στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, δεκάδες χιλιάδες Τούρκοι έποικοι από την ηπειρωτική Τουρκία. Το 2009 υπολογίζεται ότι ο αριθμός των εποίκων ανερχόταν γύρω στις 162.000, ενώ οι Τουρκοκύπριοι ήταν μόλις 88.100, εκ των οποίων μάλιστα πολλοί μετανάστευσαν.

 

21. Εκτοπισμένοι: Ως αποτέλεσμα της κατοχής μεγάλου τμήματος της Κύπρου, κάπου 200.000 Ελληνοκύπριοι εκτοπίστηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες.

 

22. Εγκλωβισμένοι: Η τουρκική εισβολή του 1974 απέκοψε στα χωριά τους 20.000 περίπου εγκλωβισμένους, Έλληνες και Μαρωνίτες. Όμως ένα μόλις χρόνο μετά την εισβολή, κατά τον Αύγουστο του 1975, έμειναν μόνο οι μισοί εγκλωβισμένοι, δηλαδή 9.000 Έλληνες και 1.000 Μαρωνίτες. Το 1979 έμειναν 2.140 εγκλωβισμένοι και στις 31.12.1985 απέμειναν στις κατεχόμενες περιοχές μόνο 1.058 εγκλωβισμένοι (726 Έλληνες και 332 Μαρωνίτες). Το 2006 ζούσαν στα κατεχόμενα μόνο 517 εγκλωβισμένοι (385 Ελληνοκύπριοι και 132 Μαρωνίτες).

 

23. Αγνοούμενοι: Από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 και σαν συνέπεια αυτής, 1.619 άτομα ήταν αγνοούμενα για πολλά χρόνια. Από αυτά 1.536 είναι Έλληνες Κύπριοι και 83 Ελλαδίτες (βλέπε επίσης λήμμα αγνοούμενοι). Ωστόσο, ύστερα από 30 χρόνια, κατέστη δυνατή η επίτευξη συμφωνίας για συντονισμένη διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων, τόσο Ελληνοκυπρίων όσο και Τουρκοκυπρίων. Έχουν γίνει εκταφές σε ομαδικούς τάφους και έχουν ταυτοποιηθεί με τη μέθοδο του DNA τα οστά πολλών αγνοουμένων. 

 

24. Το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου: Το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου έχει έκταση 3.355 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 200.587 κατοίκους σύμφωνα με στοιχεία του 2002. Η πλειοψηφία τούτων είναι έποικοι από την Τουρκία. Σε όλους τους οικισμούς του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου οι Τούρκοι έχουν δώσει νέα ονόματα σε όλα τα τοπωνύμια, περιλαμβανομένων όλων των οικισμών, σε μια προσπάθεια τουρκοποίησης της όλης περιοχής. Συγκεκριμένα ο κατάλογος των οικισμών έχει ως εξής (αλφαβητική σειρά με βάση την ελληνική τους ονομασία):

 

Α
Αγία Ειρήνη (Κερύνεια)	Akdenizi
Αγιά Κεπήρ (Λευκωσία)	Delikkaya
Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας (Λευκωσία)	Gurpinar
Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας	Kucuk Erenkoyu
Αγία Παρασκευή (Ενορία Μόρφου)	Ismet Pasa
Αγία Σοφία (Ενορία Λευκωσίας)	Selimiye
Αγία Τριάς (Αμμόχωστος)	Sipahi
Άγιος Αμβρόσιος (Κερύνεια)	Esentepe
Άγιος Ανδρέας (Ενορία Λευκωσίας)	Tophane
Άγιος Ανδρόνικος (Αμμόχωστος)	Yesilkoy
Άγιος Ανδρόνικος Τρικώμου (Αμμόχωστος)	Topcukoy
Άγιος Βασίλειας (Κερύνεια)	Turkeli
Άγιος Γεώργιος Τρικώμου (Αμμόχωστος)	Aygun
Άγιος Γεώργιος (Κερύνεια)	Karaoglanoglu
Άγιος Γεώργιος Λεύκας (Λευκωσία)	Madenlikoy
Άγιος Γεώργιος (Ενορία Μόρφου)	Lala Mustafa Pasa
Άγιος Επίκτητος (Κερύνεια)	Catalkoy
Άγιος Ερμόλαος (Κερύνεια)	Sirinevler
Άγιος Ευστάθιος (Αμμόχωστος)	Zeybekkoy
Άγιος Ηλίας (Αμμόχωστος)	Yarkoy
Άγιος Θεόδωρος (Αμμόχωστος)	Cayrova
Άγιος Ιάκωβος (Αμμόχωστος)	Altinova
Άγιος Κασσιανός (Ενορία Λευκωσίας)	Kafesli
Άγιος Λουκάς (Ενορία Λευκωσίας)	Ayyildiz
Άγιος Λουκάς (Συνοικία στην Αμμόχωστο)	Dumplupinar
Άγιος Μάμας (Ενορία Μόρφου)	Piyale Pasa
Άγιος Σωζόμενος (Λευκωσία)	Arpalik
Άγιος Νικόλαος (Αμμόχωστος)	Yamackoy
Άγιος Σέργιος (Αμμόχωστος)	Yeni Bogazici
Άγιος Συμεών (Αμμόχωστος)	Avtepe
Άγιος Χαρίτων (Αμμόχωστος)	Ergenegon
Αγκαστίνα (Αμμόχωστος)	Arslankoy
Αγκολέμι (Λευκωσία)	Taspinar
Αγριδάκι (Λευκωσία)	Alemadag
Αγίρτα (Κερύνεια)	Agirdag
Αεροδρόμιο Τύμπου	Ercan Havaalani
Αιγιαλούσα (Γιαλούσα) Αμμόχωστος	Maltepe-Yeni Erenkoy
Ακανθού (Αμμόχωστος)	Tatlisu
Ακτή Βασίλειας (Βαβυλάς) (Κερύνεια)	Guzelyali
Ακτή Πλατανιών εις Καραβάν	Yavuz Plaji
Αλόα (Αμμόχωστος)	Atlilar
Αμμαδιές (Λευκωσία)	Gunebakan
Αμμόχωστος	Gazi Magosa
Αμπελικού (Λευκωσία)	Baglikoy
Απ. Ανδρέας (Ακρωτήρι)	Zafer Burnu
Αργάκι (Λευκωσία)	Akcay
Άρδανα (Αμμόχωστος)	Ardahan
Άρσος (Λάρνακα—νυν Λευκωσία)	Yigitler
Άρτεμη (Αμμόχωστος)	Aridami
Άσσια (Αμμόχωστος)	Pasakoy
Ασώματος (Κερύνεια)	Ozhan
Αυγολίδα (Αμμόχωστος)	Kurtulus
Αφάνεια (Αμμόχωστος)	Gazikoy
Αχερίτου (Αμμόχωστος)	Guvercinlik
Άχνα (Αμμόχωστος)	Duzce
Αυλώνα (Λευκωσία)	Gayretkoy
Αρναδί (Αμμόχωστος)	Kuzucuk
Β
Βαβυλάς (Ακτή Βασίλειας, Κερύνεια)	Guzelyali
Βαθύλακας (Αμμόχωστος)	Deri nee
Βαρίσια (Λευκωσία)	Sirinkoy
Βαρώσια (Νέα πόλις Αμμοχώστου)	Maras
Βασίλεια (Κερύνεια)	Karsiyaka
Βασίλι (Αμμόχωστος)	Gelincik
Βατιλή (Αμμόχωστος)	Vatili
Βοκολίδα (Αμμόχωστος)	Bafra
Βουνό (Κερύνεια)	Taskent
Βώνη (Λευκωσία)	Gokhan
Βιτσάδα	Pinarli
Γ
Γαϊδουράς (Νέα Σπάρτη, Αμμόχωστος)	Korkuteli
Γαλάτεια (Αμμόχωστος)	Mehmetcik
Γαληνή (Λευκωσία)	Omerli
Γαληνόπωρνη (Αμμόχωστος)	Kaleburnu
Γαστριά (Αμμόχωστος)	Kalecik
Γέναγρα (Αμμόχωστος)	Nergizli
Γεράνι (Αμμόχωστος)	Turnular
Γερόλακκος (Λευκωσία)	Alaykoy
Γιαλούσα (Αιγιαλούσα Αμμόχωστος)	Yeni Erenkoy-Maltepe
Γούφες (Αμμόχωστος)	Camlica
Γύψου (Αμμόχωστος)	Akova
Δ
Δαυλός (Αμμόχωστος)	Kaplica
Δίκωμον (Κάτω) (Κερύνεια)	Asagi Dikmen
Δίκωμον (Πάνω) (Κερύνεια)	Yukari Dekmen
Διόριος (Κερύνεια)	Tepebasi
Δύο Ποταμοί (Λευκωσία)	Iki Dere
Ε
Έγκωμη (Αμμόχωστος)	Tuzla
Ελιά (Κερύνεια)	Yesiltepe
Ελιά Μόρφου (Λευκωσία)	Doganci
Έξω Μετόχι (Λευκωσία)	Duzova
Επιχό (Λευκωσία)	Cihangir
Επτακώμη (Αμμόχωστος)	Yedikonuk
Ζ
Ζώδια (Κάτω) (Λευκωσία)	Asagi Bostanci
Ζώδια (Πάνω) (Λευκωσία)	Yukari Bostanci
Θ
Θέρμια (Κερύνεια)	Dogankoy
Κ
Κερύνεια	Girne
Καζάφανι (Κερύνεια)	Orankoy
Καζιβερά (Λευκωσία)	Gaziveren
Καλογραία (Κερύνεια)	Bahceli
Καλό Χωριό Καπούτι (Λευκωσία)	Kalkanli
Καλό Χωριό Λεύκας (Λευκωσία)	Camlikoy
Καλοψίδα (Αμμόχωστος)	Cayonu
Καλυβάκια (Λευκωσία)	Kalavac
Καμπυλή (Κερύνεια)	Hisarkoy
Κανλίκκιογιου (Λευκωσία)	Kanlikoy
Καραβάς (Κερύνεια)	Alsancak
Καραβοστάσι (Λευκωσία)	Gemikonagi
Καράκουμι (Κερύνεια)	Karakum
Κάρμι (Κερύνεια)	Karaman
Καρπάσια (Κερύνεια)	Karpasa
Κάτω Δίκωμο (Λευκωσία)	Asagi Dikmen
Κάτω Ζώδια (Λευκωσία)	Asagi Bostanci
Κατωκοπιά (Λευκωσία)	Zumrutkoy
Κέρμια (Ενορία Λευκωσίας)	Kumsal
Κιομουρτζιού (Κερύνεια)	Komurcu
Κιόνελι (Λευκωσία)	Gonyeli
Κλεπίνη (Κερύνεια)	Arapkoy
Κνώδαρα (Αμμόχωστος)	Gonendere
Κοιλάνεμος (Αμμόχωστος)	Esenkoy
Κόκκινα (Λευκωσία)	Erenkoy
Κοντέα (Αμμόχωστος)	Turkmenkoy
Κοντεμένος (Κερύνεια)	Kordemen-Kilic Asian
Κορμακίτης (Κερύνεια)	Korucam
Κορνόκηπος (Αμμόχωστος)	Gornec
Κορόβια (Αμμόχωστος)	Kuruova
Κούκλια (Αμμόχωστος)	Koprulu
Κουρού Μοναστήρι (Λευκωσία)	Kurumanastir-Cukurova
Κουτσοβέντης (Κερύνεια)	Gungor
Κρίδια (Αμμόχωστος)	Κlitkaya
Κρηνί (Κερύνεια)	Pinarbasi
Κυθρέα (Λευκωσία)	Degirmenlik
Κυρά (Λευκωσία)	Mevlevi
Κώμα του Γιαλού (Αμμόχωστος)	Kumyali
Κώμη Κεπήρ (Αμμόχωστος)	Buyukkonuk
Καράολος (Στρατόπεδο)	Gulseren
Λ
Λευκωσία	Lefkosa
Λάπαθος	Bogazici
Λάπηθος (Κερύνεια)	Lapta
Λάρνακας Λαπήθου (Κερύνεια)	Kozan
Λειβάδια (Αμμόχωστος)	Sazlikoy
Λεονάρισσο (Αμμόχωστος)	Ziyamet
Λεκώ (Ενορία Ριζοκαρπάσου)	Korpilek
Λεύκα (Λευκωσία)	Lefke
Λευκόνοικο (Αμμόχωστος)	Gecitkale
Λιβερά (Κερύνεια)	Sadrazamkoy
Λιμνιά (Αμμόχωστος)	Mormenekce
Λιμνίτης (Λευκωσία)	Yesilirmak
Λουρουτζίνα (Λευκωσία)	Akincilar
Λουτρός (Λευκωσία)	Bademlikoy
Λυθράγκωμη (Αμμόχωστος)	Boltasli
Λύση (Αμμόχωστος)	Akdogan
Μ
Μακούντα (Πάφος)	Yakasik
Μακράσυκα (Αμμόχωστος)	Incirli
Μάνδρες (Αμμόχωστος)	Agillar
Μαράθα (Αμμόχωστος)	Murataga
Μαραθόβουνος (Αμμόχωστος)	Ulukisla
Μάσσαρι (Λευκωσία)	Sahinler
Μελάναργα (Αμμόχωστος)	Adacay
Μελούντα (Αμμόχωστος)	Mallidag
Μελούσια (Λάρνακα — νυν Λευκωσία)	Kirikkale
Μηλιά (Αμμόχωστος)	Yildirim
Μια Μηλιά (Λευκωσία)	Haspolat
Μιντζέλι (Λευκωσία)	Ortakoy
Μοναρκά (Αμμόχωστος)	Bogaztepe
Μόρα (Λευκωσία)	Meric
Μότηδες (Κερύνεια)	Incesu
Μόρφου	Guzelyurt
Μουσουλίτα (Αμμόχωστος)	Kurudere
Μπογάζι (Πογάζι) (Αμμόχωστος)	Bogaz
Μύρτου (Κερύνεια)	Camlibel
Ν
Νεάπολη (Λευκωσία)	Yenisehir
Νέο Χωριό Κυθρέας (Λευκωσία)	Minarelikoy
Νέτα (Αμμόχωστος)	Taslica
Νήσος των Εχιδνών (Λευκωσία)	Ertugrul Plaji
Νικήτας (Κερύνεια)	Guneskoy
Ξ
Ξερόβουνος (Λευκωσία)	Kurutepe
Ξερός (Λευκωσία)	Denizli
Ο
Όβγορος (Αμμόχωστος)	Ezgazi
Ομορφίτα (Λευκωσία)	Kucuk Kaymakli
Όρκα (Κερύνεια)	Kayalar
Π
Παλαίκυθρο (Λευκωσία)	Balikesir
Παλαιόσοφος (Κερύνεια)	Malatya
Πάναγρα (Κερύνεια)	Gecitkoy
Πάνω Δίκωμο (Κερύνεια)	Yukari Dikmen
Πάνω Ζώδια (Λευκωσία)	Yukari Bostanci
Πατρίκι (Αμμόχωστος)	Tuzluca
Πέϊκιογιου (Λευκωσία)	Beykoy
Πέλλα Παΐς (Κερύνεια)	Bellabayis
Πεντάγυια (Λευκωσία)	Yesilyurt
Περβόλια του Τρικώμου (Αμμόχωστος)	Bahceler
Πέργαμος (Λάρνακα — νυν Αμμόχωστος)	Beyarmudu
Πηγή (Αμμόχωστος)	Ovacik
Περιστερωνάρι (Λευκωσία)	Cengizkoy
Περιστερώνα (Πηγή) (Αμμόχωστος)	Alanici
Πέτρα (Λευκωσία)	Taskoy
Πέτρα του Διγενή (Λευκωσία)	Yenicekoy
Πιλέρι (Κερύνεια)	Goceri
Πλατάνι (Αμμόχωστος)	Cinarli
Πλατανισσός (Αμμόχωστος)	Baialan
Πογάζι (Μπογάζι) (Αμμόχωστος)	Bogaz
Ποταμός του Κάμπου (Λευκωσία)	Yedidalga
Πραστειόν (Αμμοχώστου)	Dortyol
Πραστειόν (Μόρφου)	Aydinkoy
Πύλα (Λάρνακα — νυν Αμμόχωστος)	Pile
Πυργά (Αμμόχωστος)	Pirhan
Πυρόι (Λευκωσία)	Gaziler
Ρ
Ριζοκάρπασο (Αμμόχωστος)	Dipkarpas
Σ
Σανταλάρης (Αμμόχωστος)	Sandalar
Σελέμανι (Λευκωσία)	Suleymaniye
Σίντα (Αμμόχωστος)	Inonu
Σκυλλούρα (Λευκωσία)	Yilmazkoy
Σπαθαρικό (Αμμόχωστος)	Otuken
Στρογγυλός (Αμμόχωστος)	Turunclu
Στύλλοι (Αμμόχωστος)	Mutluyaka
Σύγκρασις (Αμμόχωστος)	Sinirustu
Συγχαρί (Κερύνειας)	Kaynakkoy
Συριανοχώρι (Λευκωσία)	Yayla
Σύσκληπος (Κερύνεια)	Akcicek
Τ
Ταύρου (Αμμόχωστος)	Pamuklu
Τέμπλος (Κερύνεια)	Zeytinlik
Τζιάος (Τζιάττος) (Αμμόχωστος)	Serdarli
Τράπεζα (Κερύνεια)	Besparmak
Τράχωνας (Λευκωσία)	Kizilbas
Τραχώνι (Λευκωσία)	Demirhan
Τρεμετουσιά (Λάρνακα - νυν Λευκωσία)	Erdemli
Τρίκωμο (Αμμόχωστος)	Iskele
Τρυπημένη (Αμμόχωστος)	Edremit
Τριμίθι (Κερύνεια)	Tirmen
Τύμπου (Λευκωσία)	Kirklar
Φ
Φιλιά (Λευκωσία)	Serhadkoy
Φλαμούδι (Αμμόχωστος)	Mersinlik
Φώττα (Κερύνεια)	Dagyolu
Φτέριχα (Κερύνεια)	llkaz
Χ
Χάρτζια (Κερύνεια)	Karaagac
Χρυσηλιού (Λευκωσία)	Yavacik
Χαμίτ Μάνδρες (Λευκωσία)	Hamitkoy
Ψ
Ψυλλάτος (Αμμόχωστος)	Sultuce