Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Φυτική παραγωγή: Η παραγωγή των κυριοτέρων γεωργικών προϊόντων φυτικής προέλευσης σε διάφορα χρονικά διαστήματα παρουσιάζεται με αριθμούς στον πίνακα 3. Η ετήσια διακύμανση της παραγωγής των προϊόντων αυτών κατά την περίοδο 1971-1984 φαίνεται στο σχετικό σχήμα. Η αξία της παραγωγής των κυριοτέρων φυτικών προϊόντων σε τιμές παραγωγού κατά την 3ετία 1981 - 83 φαίνεται στον πίνακα 4.

 

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

 

	Παραγωγή (.000 μετρικοί τόνοι)
	1946	1960	Μ.Ο 1971-1972	Μ.Ο 1975-1976	Μ.Ο 1982 1983
Σιτάρι	58,8	40,6	88,9	33,5	9,7
Κριθάρι	46,4	40,6	96,6	53,4	71,7
Όσπρια	5.3	4,6	10,2	7,4	6,9
Κτηνοτροφικά ψυχανθή
Βίκος - Ρόβι- Φαβέτα	10,7	7,9	8,5	3,5	1,8
Πράσινη τροφή
Καπνός		0,7	0,1	1,0	0,2
Λαχανικά	55,4	126,3	298,0	234,4	269,3
Εσπεριδοειδή	27,5	55,3	235,8	82,4	126,4
Αμπέλια	56,0	101,6	176,2	170,2	205,6
Ξηροί καρποί
(αμύγδαλα, φουντούκια, καρύδια)	1,3	2,8	4,5	4,0	3,3
Φιστίκια		0,2	0.4	0,6	1,2
Ελιές	6,3	6,4	17,8	11,7	8,1
Χαρούπια	42,4	45,7	35,6	26,4	13,0
Φυλλοβόλα Οπωροφόρα	6,6	7,6	23,0	20,7	18,3
Μπανάνες	0,04	0,4	2,4	3,0	6,3

 

ΠΙΝΑΚΑΣ 4

Αξία παραγωγής των κυριότερων φυτικών προϊόντων (σε τρέχουσες τιμές παραγωγού σε .000 λίρες)

	1981	1982	1983
Σιτάρι	1.134,0	1.120,0	1.010,1
Κριθάρι	6.960,0	7.808,0	5.958,2
Πατάτες	14.998,4	20.820,8	13.160,0
Καρότα	883,9	541,4	688,2
Πορτοκάλια	2.499,3	3.264,0	3.652,0
Γκρέιπφρουτ	2.499,3	2.909,3	2.662,4
Μανταρίνια	768,6	866,8	1.049,4
Λεμόνια	2.016,1	2.332,4	2.900,0
Σταφύλια	15.086,4	15.465,6	15.941,2
Μήλα	1.440,0	1.462,0	1.784,7
Δαμάσκηνα	254,8	255,0	287,4
Ροδάκινα	372,6	486,4	496,7
Καρπούζια	1.200,0	1.428,0	1.395,0
Πεπόνια	600,0	672,0	812,4
Χρυσόμηλα/ Καϊσιά	187,0	208,0	227,8
Αχλάδια	357,0	445,1	479,0
Αμύγδαλα	660,0	570,0	1.069,2
Φασολάκι	485,5	546,0	705,6
Ελιές	4.620,0	5.720,0	1.650,0
Αγκινάρες	366,1	408,0	467,3
Χαρούπια	1.320,3	1.038,2	1.096,9
Τομάτες	3.040,0	3.420,0	3.255,0
Παντζάρια	295,6	202,8	203,4
Αγγούρια	1.664,0	1.900,2	1.928,9
Μπανάνες	980,0	1.274,0	1.125,0
Μελιτζάνες	296,4	294,0	320,6
Πιπέρια	201,9	168,0	207,7

 

Ζωική παραγωγή: Στους πίνακες 5 και 6 φαίνεται ο αριθμός των ζώων, καθώς και η ζωική παραγωγή όπως εξελίχθηκαν μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο (1946, 1960, 1971, 1975 και 1983). Η ετήσια διακύμανση της ζωικής παραγωγής πριν και μετά την τουρκική εισβολή του 1974 φαίνεται στο σχετικό σχήμα. Η αξία των κυριοτέρων ζωοκομικών προϊόντων τη 3ετία 1981 - 83 φαίνεται στον πίνακα 7.

 

Μερικά στοιχεία και πληροφορίες για τους κύριους υποτομείς της κτηνοτροφίας παρατίθενται πιο κάτω.

 

ΑΓΕΛΑΔΟΤΡΟΦΙΑ: Η διατήρηση βοοειδών για σκοπούς προσφοράς ζωικής εργασίας για την εκτέλεση διαφόρων γεωργικών ασχολιών (κυρίως όργωμα) καθώς και για σκοπούς κρεατοπαραγωγής ήταν γνωστή στους Κυπρίους από τα πανάρχαια χρόνια. Με την πάροδο των ετών και την ανάπτυξη της γεωργικής μηχανολογίας ο αριθμός των ντόπιων βοοειδών συνεχώς μειώνεται, κι αυξάνεται ο αριθμός των αγελάδων για σκοπούς γαλακτοπαραγωγής και κρεατοπαραγωγής. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται στον πίνακα 8. Η μόνη γαλακτοπαραγωγική φυλή που διατηρούν οι αγελαδοτρόφοι μας είναι η φρίζιαν. Επειδή στην αγελαδοτροφία με το μεγάλωμα των μονάδων παρατηρούνται οικονομίες κλίμακος, τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε σημαντική αύξηση του αριθμού των αγελάδων κατά κτηνοτρόφο. Η πιο μεγάλη ποσότητα του αγελαδινού γάλακτος καταναλίσκεται υπό μορφή παστεριωμένου γάλακτος και η υπόλοιπη για μεταποίηση κυρίως σε ανάμειξη με το αιγοπρόβειο γάλα, για παραγωγή χαλλουμιών, άλλων τυροκομικών προϊόντων κλπ.

 

ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΑ: Είναι κατ' εξοχήν απασχόληση των ποιμνιοτρόφων και τα αιγοπρόβατα είναι τα ζώα που αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο τα υπολείμματα των καλλιεργειών καθώς και τη φυσική βλάστηση σε περιοχές ημιορεινές, μικρής γονιμότητας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική γενετική βελτίωση των ζώων με την εισαγωγή και διάδοση νέων φυλών, όπως το πρόβατο της φυλής Χίου και το πρόβατο της φυλής Αουάσι, καθώς κι η αίγα της φυλής Δαμασκού. Παράλληλα αλλάζει ο τρόπος διατήρησης των ζώων κυρίως όσον αφορά τον τρόπο διαχείρισής τους. Ο τρόπος της διατήρησής τους με την κοπαδιακή / νομαδική μορφή συνεχώς εγκαταλείπεται κι αντικαθίσταται με την ημιεσταβλισμένη (ημινομαδική μορφή) και την εντατική μορφή (εσταβλισμένη). Το πλείστο των μονάδων αιγοπροβατοτροφίας αποτελούν οικογενειακού τύπου κτηνοτροφικές μονάδες.

 

Η κυριότερη χρήση του αιγοπρόβειου γάλακτος είναι η κατασκευή χαλλουμιών και άλλων τυροκομικών προϊόντων ψηλής ποιότητας (φέτα, κεφαλοτύρι κλπ.).

 

ΧΟΙΡΟΤΡΟΦΙΑ: Η χοιροτροφία αναπτύχθηκε  με ραγδαίο τρόπο. Σ' αυτό συνέβαλαν διάφοροι παράγοντες όπως η ύπαρξη / εισαγωγή νέας τεχνολογίας, η δυνατότητα επίτευξης οικονομιών κλίμακος, ο ταχύς ρυθμός αύξησης / αναπαραγωγής των χοίρων, ο ψηλός συντελεστής μετατροπής των συμπυκνωμένων τροφών σε κρέας, καθώς και η μεγάλη επιδότηση από μέρους του κράτους των σιτηρών που χρησιμοποιούνται για κτηνοτροφικούς σκοπούς.

 

ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ: Με την ανάπτυξη των οργανωμένων πτηνοτροφείων η σημασία της χωρικής πτηνοτροφίας που ήταν ο κύριος προμηθευτής κοτόπουλων για τον Κύπριο καταναλωτή εκμηδενίζεται. Το πιο μεγάλο ποσοστό των αυγών και του κρέατος των πουλερικών που καταναλίσκεται στην Κύπρο παράγεται από οργανωμένα πτηνοτροφεία. Ο αριθμός των πουλερικών που εκτρέφονται κάθε χρόνο καθώς και ο αριθμός των αυγών και η συνολική παραγωγή κρέατος πουλερικών φαίνονται στους πίνακες 5, 6 καθώς και στο σχετικό σχήμα.

 

Στη μεγάλη ανάπτυξη της πτηνοτροφίας συνέβαλαν οι λόγοι που αναφέρονται στην περίπτωση της χοιροτροφίας καθώς και το γεγονός ότι έχουν δημιουργηθεί οι ψησταριές οι οποίες προσφέρουν ψημένο κοτόπουλο που θεωρείται πολύ διευκολυντικό είδος διατροφής των οικογενειών.

 

ΕΚΤΡΟΦΗ ΟΡΤΥΚΙΩΝ: Εδώ και μερικές δεκαετίες αναπτύχθηκε με γοργό ρυθμό η συστηματική παραγωγή ορτυκιών των οποίων το κρέας θεωρείται εκλεκτό έδεσμα.

 

ΚΟΝΙΚΛΟΤΡΟΦΙΑ: Μια άλλη μορφή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης είναι η παραγωγή κρέατος κουνελιού. Το είδος αυτό του κρέατος με το πλεονέκτημα να έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη έχει ιδιαίτερη ζήτηση στην κυπριακή αγορά.

 

ΠΙΝΑΚΑΣ 5
Ζωικός πληθυσμός σε (.000)

 

	1946	1960	1971	1975	1983
Βοοειδή
α) Γαλακτοπαραγωγού φυλής	1,2	7,1	15.0	9,6	29,8
β) Ντόπιας φυλής	38,6	23,9	16,5	5,0	4,2
Αίγες	163,6	168,6	365,0	210,0	230,0
Πρόβατα	273,0	350,7	460,0	255,0	325,0
Χοίροι	36,4	26,4	112,5	121,0	243,4
Πουλερικά	531,3	1.400,0	3.521,0	1.900,0	2.350,0

 

ΠΙΝΑΚΑΣ 6
Παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων σε .000 τόνους

 

 

	1960	Μ.Ο 1971-1972	Μ.Ο 1975 1976	Μ.Ο 1982 1983
Γάλα αγελαδινό	10,0	21,3	14,0	48,9
Γάλα προβάτου	12,7	22,9	13,0	17,9
Γάλα αίγας	9,6	34,6	19,2	21,7
Κρέας βοδινό	2,0	3,4	1,5	2,2
Κρέας πρόβειο	1,6	5,0	2,1	3,3
Κρέας κατσικίσιο	1,1	4,0	1,7	2,4
Κρέας χοιρινό	1,4	13,2	12,9	20,3
Κρέας πουλερικών	2,0	10,2	7,4	11,7
Κρέας ορτυκιών	μ.δ	μ.δ	μ.δ	0,6
Αυγά (.000 12άδες)	4.600	9.850	7.550	8.767,5

   μ.δ. = μη διαθέσιμα

 

ΠΙΝΑΚΑΣ 7

Αξία παραγωγής των κυριοτέρων ζωικών προϊόντων (σε τρέχουσες τιμές παραγωγού), σε .000 λίρες 

 

	1981	1982	1983
Γάλα, σύνολο	10.641,9	12.690,7	14.503,9
Κρέας βοδινό και μοσχαρίσιο	2.600,0	2.915,6	3.675,0
Κρέας χοιρινό	8.970,0	11.001,6	11.130,0
Κρέας πουλερικών	6.484,0	7.548,0	8.540,0
Κρέας προβατίσιο και αρνίσιο	5.335,4	6.043,2	6.560,4
Κρέας αιγινό και ρίφι	3.653,4	4.135,2	5.218,0
Αυγά (.000 12κάδες)	3.118,5	3.267,2	3.280,0