Καρακιόζης

Κύριοι χαρακτήρες

Image

Το θέατρο του Καρακιόζη, όπως εισήχθη στην Κύπρο από την Ελλάδα, με την κάθοδο στο νησί για παραστάσεις διαφόρων γνωστών Ελλαδιτών δημιουργών του είδους, διατήρησε τα ίδια πρόσωπα και ως ένα μεγάλο βαθμό, την ίδια ή παράλληλη θεματογραφία. Τα κυριότερα πρόσωπα είναι:

 

1. Ο Καρακιόζης: Κοντός κι άσχημος, με καμπούρα και μεγάλη μύτη, ξυπόλητος και κουρελής, πάντα πεινασμένος κι απένταρος, ταυτόχρονα όμως πολυμήχανος, θυμόσοφος, χωρατατζής, ζωηρός και καλόκαρδος. Αναμειγνύεται στο κάθε τι, ασκεί κάθε είδους επάγγελμα, εφαρμόζει κάθε ιδέα που έχει, αγωνίζεται να επιβιώσει, έρχεται πολύ συχνά σε σύγκρουση με την εξουσία και δεν φοβάται καθόλου το ξύλο γιατί το’ χει συνηθίσει. Είναι η προσωποποίηση του λαού που έχει ικανότητες και ταλέντα αλλά που δεν έχει ευκαιρίες, που είναι καταπιεσμένος και που ζει στη σκλαβιά, στη φτώχεια και στην κακομοιριά.

 

2. Το Κολλητήρι: θεωρείται δημιούργημα του Έλληνα καραγκιοζοπαίκτη Μίμαρου. Είναι ο μικρός γιος του Καρακιόζη, πανέξυπνος αλλά το ίδιο πεινασμένος με τον πατέρα του, από τον οποίο πήρε και τα άλλα του χαρακτηριστικά. Μιλά με αστεία και τσευδή ή μπερδεμένη γλώσσα.

 

3. Ο Χατζηαβάτης: Ντυμένος στα τούρκικα και φορώντας φέσι, είναι ο φίλος του Καρακιόζη από τον οποίο συνήθως τρώγει ξύλο. Αμφιλεγόμενος σαν χαρακτήρας, άλλοτε είναι τίμιος και σοβαρός, άλλοτε πονηρός κι απατεώνας, δουλοπρεπής και κόλακας, καθαρευουσιάνος, συμβιβασμένος κι έτοιμος για κάθε δουλειά που συνήθως θαλασσώνεται.

 

4. Μπάρμπα Γιώργος: Αποτελεί κορυφαία δημιουργία των Ελλήνων καραγκιοζοπαικτών. Ψηλός, λεβέντης και φουστανελοφόρος, κρατώντας μια τεράστια γκλίτσα, είναι ο θείος του Καρακιόζη (αδελφός της μάνας του), πλούσιος αλλά κι αφελής τσέλιγκας Ρουμελιώτης. Είναι άδολος κι αγνός, αγαθός κι ευκολόπιστος, ταυτόχρονα όμως άφοβος, παλικαράς κι ευθύς. Είναι επίσης τίμιος αλλά και τσιγκούνης κι αποτελεί τον επίφοβο αντίπαλο του Βεληγκέκα. Είναι δημιούργημα του Γιάννη Ρούλια, μαθητή του Μίμαρου.

 

5. Ο Βεληγκέκας: Είναι το έμμισθο όργανο του πασά, ο εκπρόσωπος της καταπιεστικής εξουσίας, δημιούργημα κι αυτός του Μίμαρου. Λέγεται και Δερβέναγας (= αγάς του δερβενιού, ορεινού περάσματος). Συγκρούεται με τον Καρακιόζη τον οποίο συνήθως δέρνει, αλλά κι ο ίδιος καταβάλλεται από τον Μπάρμπα Γιώργο.

 

6. Ο σιόρ Διονύσιος: Δημιούργημα κι αυτός του Μίμαρου, κατάγεται από τη Ζάκυνθο. Ξεπεσμένος αριστοκράτης, ντυμένος με βελάδα και ψηλό καπέλο, μιλά με ζακυνθινή προφορά ενισχυμένη με ιταλικές λέξεις ή φράσεις. Είναι η ελληνική απόδοση του Φραγκολεβαντίνου που απαντάται στο τούρκικο θέατρο σκιών.

 

7. Ο Σταύρακας: Δημιούργημα του Γιάννη Μώρου, είναι ο εκπρόσωπος των «βαρετών» κουτσαβάκηδων, πάντα με λυμένο το ζωνάρι κι έτοιμος για καβγά, όμως κατά βάθος δειλός.

 

8. Ο Μορφονιός: Κάθε άλλο παρά όμορφος: κοντός, με τεράστια κεφάλα και μύτη, φαντασμένος κι ερωτύλος, είναι δημιούργημα του καραγκιοζοπαίκτη Μόλλα.

 

9. Ο Εβραίος: Συνήθως λέγεται Σολομών ή Ιακώβ ή και Αβραμίκος. Πλούσιος αλλά τσιγκούνης και πονηρός, κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη.

 

Σπανιότερα εμφανίζονται και άλλοι ήρωες, όπως ο ίδιος ο ΠασάςΒεζίρης), μεγαλόπρεπος κι αγαθός, εκπροσωπεί την εξουσία. Στα ηρωικά έργα παρουσιάζεται σκληρός και κακός. Κατοικεί στο πολυτελές σεράι και αρκετές φορές ακούγεται μόνο η φωνή του. Επίσης σπανιότερα εμφανίζεται η Καρακιόζαινα, σύζυγος του Καρακιόζη, αν και συχνά ακούγεται η επιτιμητική φωνή της. Στα ηρωικά έργα εμφανίζονται ως πρωταγωνιστές ιστορικά πρόσωπα όπως ο Μέγας Αλέξανδρος που καταβάλλει και σκοτώνει (με τη βοήθεια του Καρακιόζη) τον «κατηραμένον όφιν», ο Διάκος, ο Κατσαντώνης, ο Μάρκος Μπότσαρης.