Κοινοπολιτεία

Οι σχέσεις της Κύπρου με την Κοινοπολιτεία

Image

Η Κύπρος έγινε μέλος της Κοινοπολιτείας στις 13 Μαρτίου 1961 και από τότε συμμετέχει ενεργά στις διάφορες δραστηριότητές της, διακηρύσσοντας επανειλημμένα την προσήλωσή της στις αρχές της Κοινοπολιτείας.

 

Ιδιαίτερη σημασία αποδίδει η Κύπρος στην πολιτική υποστήριξη της Κοινοπολιτείας για τη δίκαιη επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, ιδιαίτερα μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Στη διάσκεψη κορυφής της Κοινοπολιτείας που έγινε στην Ιαμαϊκή ένα χρόνο μετά την τουρκική εισβολή, το Κυπριακό εξετάστηκε σε βάθος και αποφασίστηκε η σύσταση Κοινοπολιτειακής Επιτροπής για την Κύπρο, με σκοπό την προώθηση των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών. Η σχετική απόφαση της διάσκεψης, στην οποία την Κύπρο εκπροσώπησε ο πρόεδρος Μακάριος, είναι η ακόλουθη:

 

Οι αρχηγοί των κυβερνήσεων, ανησυχώντας σε μεγάλο βαθμό για τη συνεχιζόμενη κυπριακή κρίση, εκφράζουν την αλληλεγγύη τους προς την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αποφασιστικότητά τους να βοηθήσουν στην επίτευξη πολιτικής διευθέτησης που να βασίζεται στην ανεξαρτησία, κυριαρχία, εδαφική ακεραιότητα και το αδέσμευτο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επαναβεβαιώνουν την υποστήριξή τους προς το ψήφισμα 3212 (XXIX) της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και προς τα ψηφίσματα 365 (1974) και 367 (1975) του Συμβουλίου Ασφαλείας, ιδιαίτερα δε ζητούν την ταχεία αποχώρηση όλων των ξένων ενόπλων δυνάμεων από την Κυπριακή Δημοκρατία, τη λήψη επειγόντων μέτρων για την επάνοδο όλων των προσφύγων στις εστίες τους με ασφάλεια και τη συνέχιση των προσπαθειών, μέσω των διακοινοτικών συνομιλιών, για την επίτευξη μιας αμοιβαία αποδεκτής πολιτικής διευθέτησης.

 

Λαμβάνουν υπό σημείωσιν το πνεύμα καλής θελήσεως με το οποίο η κυβέρνηση της Κύπρου προσήγγισε το θέμα της επαναλήψεως των διακοινοτικών συνομιλιών υπό την προσωπική αιγίδα και καθοδήγηση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και εκφράζουν την ελπίδα ότι οι συνομιλίες θα είναι καρποφόρες.

 

Οι αρχηγοί των κυβερνήσεων, για να εκφράσουν με συγκεκριμένο τρόπο το ενδιαφέρον και την ανησυχία τους για ένα κράτος - μέλος της Κοινοπολιτείας, συμφώνησαν να συσταθεί Επιτροπή, αποτελούμενη από αντιπροσώπους των κυβερνήσεων της Αυστραλίας, της Βρετανίας, της Γουιάνας, της Ινδίας, της Κένυας, της Μάλτας, της Νιγηρίας και της Ζαμβίας, η οποία να συναντηθεί με τον γενικό γραμματέα της Κοινοπολιτείας το ταχύτερο δυνατό, να παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό, να προβαίνει σε εισηγήσεις και να βοηθήσει, με κάθε δυνατό τρόπο, στην ταχεία εφαρμογή των πιο πάνω ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.

 

Τόσο η Κοινοπολιτειακή Επιτροπή για την Κύπρο όσο και ο γενικός γραμματέας της Κοινοπολιτείας επισκέφθηκαν το νησί και είχαν συνομιλίες με την κυπριακή κυβέρνηση.

Το Κυπριακό απασχόλησε και τις επόμενες κοινοπολιτειακές διασκέψεις κορυφής, οι οποίες ενέκριναν αποφάσεις μέσα στο ίδιο πνεύμα (Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείου ΡΙΚ). Εξάλλου, στη διάσκεψη κορυφής που έγινε στο Νέο Δελχί το 1983, με τη συμμετοχή του τότε προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Σπύρου Κυπριανού, αποφασίστηκε η σύσταση Ομάδας Δράσεως της Κοινοπολιτείας για την Κύπρο, την οποία απάρτιζαν οι ακόλουθες χώρες: Αυστραλία, Γκαϋάνα, Ζαμβία, Ινδία και Νιγηρία. Συμμετείχε επίσης ο γενικός γραμματέας της Κοινοπολιτείας.

 

Ιδιαίτερης σημασίας είναι η εκ μέρους των χωρών της Κοινοπολιτείας καταδίκη και μη αναγνώριση της μονομερούς ανακήρυξης «ανεξαρτησίας» από την τουρκοκυπριακή ηγεσία τον Νοέμβριο του 1983 και των αποσχιστικών μέτρων που ακολούθησαν για την εδραίωση του χωριστικού «κράτους». Στη διάσκεψη κορυφής της Κοινοπολιτείας στο Νασσάου των Μπαχαμών, τον Οκτώβριο του 1985, οι ηγέτες των κρατών - μελών σημείωσαν με ικανοποίηση ότι καμιά άλλη χώρα πλην της Τουρκίας δεν έχει αναγνωρίσει ή βοηθήσει την παράνομη οντότητα. 

 

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας Συνάντησης Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας, που πραγματοποιήθηκε στην Καμπάλα, πρωτεύουσα της Ουγάνδας, το 2007, οι Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων επανέλαβαν την υποστήριξή τους για την κυριαρχία, ανεξαρτησία, εδαφική ακεραιότητα και ενότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εξέφρασαν επίσης υποστήριξη προς μια διαρκή, δίκαιη και λειτουργική διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος, βασισμένη στις αρχές του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αρχές της Κοινοπολιτείας.

Η Κύπρος φιλοξένησε τους Αρχηγούς Κρατών της Κοινοπολιτείας το 1993 στη Λεμεσό. Την έναρξη των εργασιών της συνόδου κήρυξε η Βασίλισσα Ελισάβετ.

 

Πέρα από τις συνόδους κορυφής, η κυπριακή κυβέρνηση εκπροσωπείται στις διάφορες υπουργικές συνόδους της Κοινοπολιτείας, καθώς και σε άλλες κοινοπολιτειακές διασκέψεις και συνέδρια σε κατώτερο επίπεδο.  Η κυπριακή Βουλή αντιπροσωπεύεται στις ετήσιες συνόδους του Κοινοπολιτειακού Κοινοβουλευτικού Συνδέσμου.

 

Υπάρχει επίσης στενή συνεργασία μεταξύ της Κύπρου και διαφόρων εξειδικευμένων οργανώσεων της Κοινοπολιτείας. Εκτός από τη συμμετοχή κυπριακών αντιπροσωπειών σε κοινοπολιτειακές διασκέψεις σε διάφορες χώρες της Κοινοπολιτείας, έχουν οργανωθεί κατά καιρούς και στην Κύπρο κοινοπολιτειακά συνέδρια.

 

Ένα σημαντικό γεγονός της Κοινοπολιτείας, στο οποίο συμμετέχει και η Κύπρος, είναι οι Κοινοπολιτειακοί αγώνες, οι οποίοι πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια (κάθε ζυγό έτος μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες) και είναι μετά τους Ολυμπιακούς η πολυπληθέστερη αθλητική διοργάνωση (σε χώρες και αθλητές).

 

Μεταξύ των χωρών της Κοινοπολιτείας, εκείνη με την οποία η Κύπρος διατηρεί τις στενότερες σχέσεις είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου και υπάρχει η μεγαλύτερη κυπριακή παροικία στο εξωτερικό. Για τις ιδιαίτερες αυτές σχέσεις βλέπε λεπτομέρειες στο λήμμα Ηνωμένο Βασίλειο και Κύπρος. Βλέπε επίσης λήμματα για τις ιδιαίτερες σχέσεις της Κύπρου με άλλες χώρες της Κοινοπολιτείας, όπως Ινδία και Κύπρος και Αυστραλία και Κύπρος.