Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Με τις στρατιωτικές και ναυτικές ενισχύσεις που εστάλησαν στην Κύπρο, επεβλήθη στο νησί ο στρατιωτικός έλεγχος. Πάρα πολλά άτομα συνελήφθησαν, μεταξύ των οποίων και οι πολιτικοί ηγέτες των Ελλήνων Κυπρίων.

Μια άμεση αντίδραση των Βρετανών ήταν να διατάξουν την εξορία πολιτικών ηγετών, των οποίων ο αριθμός ανήλθε σε 10. Συγκεκριμένα συνελήφθησαν κι εστάλησαν αμέσως στην εξορία (με καράβια) οι ακόλουθοι:

1. Επίσκοπος Κιτίου Νικόδημος Μυλωνάς.
2. Επίσκοπος Κυρηνείας Μακάριος.
3. Οικονόμος Διονύσιος Κυκκώτης.
4. Θεοφάνης Θεοδότου.
5. Θεοφάνης Τσαγγαρίδης.
6. Σάββας Λοϊζίδης.
7. Θεόδωρος Κολοκασίδης.
8. Γεώργιος Χατζηπαύλου.
9. Χαράλαμπος Βατυλιώτης.
10. Κώστας Χριστοδουλίδης (Σκελέας).

Οι δυο τελευταίοι ήσαν ηγετικά στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου. Μόνο μερικοί απ' αυτούς κατόρθωσαν να επιστρέψουν πολύ αργότερα στην Κύπρο. Αργότερα εξορίστηκε ένας ακόμη, ο Νικόλαος Κλ. Λανίτης, που είχε για ένα διάστημα εντοπισθεί στο χωριό Λεύκα. 

Στις 22 Οκτωβρίου η αποικιοκρατική κυβέρνηση της Κύπρου έθεσε σε ισχύ κανονισμούς, που τους ονόμασε «Κανονισμούς περί αμύνης της Κύπρου»(!), και που ήσαν πολλοί. Μεταξύ άλλων, ο κυβερνήτης ανελάμβανε έκτακτες εξουσίες που του έδιναν το δικαίωμα να εξορίζει Κυπρίους, να διορίζει λογοκριτές κλπ. Δινόταν επίσης η εξουσία σε οποιοδήποτε όργανο της τάξεως να συλλαμβάνει οποιοδήποτε πρόσωπο, ενώ ετίθεντο υπό αυστηρό έλεγχο οι αφίξεις και αναχωρήσεις. Λογοκρισία επεβλήθη στις εφημερίδες, στο ταχυδρομείο και στο τηλεγραφείο.

Μερικοί πρόσθετοι κανονισμοί απαγόρευαν τη συνάθροιση πέραν των 5 ατόμων κι έδιναν την εξουσία σε οποιοδήποτε κυβερνητικό όργανο να διαλύει συναθροίσεις. Επίσης απαγόρευαν την έκδοση και κυκλοφορία εντύπων χωρίς γραπτή άδεια.

Στις 27 Οκτωβρίου δημοσιεύθηκαν και άλλοι πρόσθετοι κανονισμοί με τους οποίους επιβάλλονταν στον λαό της Κύπρου καταπιεστικά δικτατορικά μέτρα. Φυσικά απαγορεύθηκε και οποιαδήποτε ανάρτηση ή εμφάνιση ελληνικής σημαίας.

Αργότερα θεσπίστηκαν και άλλοι κανονισμοί. Έτσι, η Κύπρος πέρασε πλέον σε ένα στάδιο σκληρής δικτατορικής διακυβέρνησης που διατηρήθηκε μέχρι τα χρόνια του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου. Η περίοδος αυτή παρέμεινε γνωστή στη νεότερη Ιστορία της Κύπρου με την ονομασία Παλμεροκρατία (από το όνομα του μετέπειτα κυβερνήτη Πάλμερ). Για την περίοδο αυτή, δηλαδή για τα μετά την εξέγερση του 1931 χρόνια.

Με τα νέα δικτατορικά μέτρα διαλύθηκαν διάφορες οργανώσεις, περιλαμβανομένων της ΕΟΚ και της ΕΡΕΚ, καθώς και σωματεία, ενώ άλλων η λειτουργία ετέθη υπό έλεγχο. Φυσικά δεν επιτρεπόταν πλέον ούτε η ύπαρξη και δράση πολιτικών κομμάτων.

Εξάλλου, οι Άγγλοι υπολόγισαν τις ζημιές από την πυρπόληση του κυβερνείου στη Λευκωσία, καθώς και τις καταστροφές στις άλλες πόλεις και στην ύπαιθρο, που κατά επαρχία είχαν ως εξής:

Διάφορες άλλες ζημιές (όπως το αλάτι που είχε κλαπεί) προσετέθησαν, ώστε ανέβασαν το συνολικό ποσόν στις λίρες 34.316. Το ποσόν ήταν υπέρογκο για την εποχή, και η κυβέρνηση αποφάσισε ότι έπρεπε να πληρωθεί από τους Έλληνες της Κύπρου.

Κατά την περίοδο που ακολούθησε, άρχισαν και οι δίκες όλων εκείνων που είχαν συλληφθεί. Μέχρι το τέλος Μαρτίου του επόμενου χρόνου (1932), είχαν δικαστεί 346 άτομα από τα οποία μόνο 5 αθωώθηκαν. Τα υπόλοιπα καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές: από πρόστιμο μέχρι και φυλάκιση. Σε φυλάκιση καταδικάστηκαν 168 άτομα από τα οποία 28 άτομα σε 10 χρόνια, 3 άτομα σε 8 χρόνια, 5 άτομα σε 7 χρόνια και τα άλλα σε μικρότερες ποινές. Ταυτόχρονα από τα πταισματοδικεία δικάστηκαν άλλα 2.211 άτομα από τα οποία 179 καταδικάστηκαν σε φυλάκιση μέχρι 18 μήνες, 1.754 άτομα καταδικάστηκαν σε πρόστιμο, 27 άτομα σε φυλάκιση και πρόστιμο μαζί και άλλα αθωώθηκαν.

Ένα άλλο μέτρο που είχε παρθεί από τους Βρετανούς ήταν εκείνο του εντοπισμού διαφόρων προσώπων. Αρκετοί Έλληνες Κύπριοι αναγκάστηκαν να μεταβούν και να ζήσουν για διάφορα χρονικά διαστήματα απομονωμένοι σε μικρά και μακρινά χωριά, χωρίς δικαίωμα μετακίνησής τους. Το μέτρο αυτό εφαρμόσθηκε αργότερα και για τον επίσκοπο Πάφου Λεόντιο, που αναγκάστηκε να περιορισθεί στην Πάφο.

Οι νεκροί:

Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης έχασαν τη ζωή τους 9 συνολικά Έλληνες Κύπριοι:

1. Ονούφριος Κληρίδης, 18 χρόνων. Σκοτώθηκε στη Λευκωσία.
2. Κυριάκος Παπαδόπουλος, 35 χρόνων. Σκοτώθηκε στη Λευκωσία στις 25 Οκτωβρίου.
3. Σάββας Μασούρης. Σκοτώθηκε στη Ζώδια στις 26 του μηνός.
4. Γεώργιος Δ. Μούτσος, 36 χρόνων. Τραυματίστηκε στο Ακάκι στις 26 Οκτωβρίου και πέθανε στις 29.
5. Παναγιώτης Δημήτρη. Σκοτώθηκε στη Λεμεσό.
6. Χαράλαμπος Φιλή, 18 χρόνων. Τραυματίστηκε στην Αμμόχωστο και πέθανε στις 23 Οκτωβρίου.
7. Μιχαήλ Ιωάννου, από τον Καραβά. Πληγώθηκε στις 25 Οκτωβρίου και πέθανε στις 27.
8. Λοΐζος Λοϊζίδης, από το Δίκωμο, αδελφός του Σάββα Λοϊζίδη που εξορίστηκε. Βρέθηκε νεκρός στην Κερύνεια στις 27 Οκτωβρίου.
9. Σαλούμης, γέρος από τα Μαντριά. Πέθανε ύστερα από λογχισμό από στρατιώτες.

Οι τραυματίες ήταν 30, τουλάχιστον επίσημα, δεδομένου ότι πολλοί απ’ αυτούς δεν παρουσιάστηκαν για περίθαλψη στα νοσοκομεία.