Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η μοναδική περίπτωση στους κυπριακούς χορούς κατά την οποία χορεύει ζεύγος (άνδρας με γυναίκα) είναι ο χορός του αντροΰνου (ή, όπως επίσης λέγεται, ο χορός της νύμφης). Συνήθως χορεύεται στη μελωδία του τρίτου γυναικείου και χορεύουν μαζί οι νεόνυμφοι κατά τη διάρκεια του γλεντιού που ακολουθεί τον γάμο. Όταν οι νεόνυμφοι χορεύουν, όλοι οι προσκεκλημένοι στη διασκέδαση τους εύχονται. Το έθιμο (που συνεχίζεται και σήμερα) οι παριστάμενοι να καρφιτσώνουν χαρτονομίσματα στα φορέματα του γαμπρού και της νύμφης ενώ χορεύουν, δεν είναι παραδοσιακό αλλά πρόσφατο (από τα χρόνια του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου και εξής). Λέγεται ακόμη ότι κι ο χορός αυτός σε ζεύγος (γαμπρός και νύμφη) είναι σχετικά πρόσφατο, γιατί σε παλαιότερες εποχές, σύμφωνα προς κάποιες μαρτυρίες, τον χορό της νύμφης χόρευαν η ίδια η νύμφη μαζί με μια άλλη γυναίκα, την κουμέρα της, κι όχι μαζί με τον γαμπρό.

Στις όλες εκδηλώσεις του γάμου χορεύεται και ο χορός του κρεβαδκιού. Όταν, με τη συνοδεία των οργάνων, ετοιμάζεται το κρεβάτι της νύμφης, στη συνέχεια το στρώμα τυλίγεται και «χορεύεται». Ακόμη «χορεύεται» και το κρεβατόρουχο, τυλιγμένο σε ρολό, πριν απλωθεί για να στρωθεί το κρεβάτι (βλέπε λήμμα γάμος κυπριακός [τα πριν από τον γάμο]), χορεύεται το ρέσιν κλπ.

Συνήθως στα γλέντια, μετά τους αντρικούς και τους γυναικείους χορούς, χορευόταν κι ο πανελλήνιος καλαματιανός, που έδινε την ευκαιρία σε πολλούς από τους παρευρισκομένους να πάρουν μέρος.  Όχι δε σπάνια, χορεύονταν και άλλοι, όχι κυπριακοί, χοροί ύστερα από αίτημα των χορευτών, όπως οι ζεϊμπέκκικοι, οι αραπιέδες, ο σέρβικος, ο καροτσέρης κλπ.