Βαγιαζίντ Α' Γιλντιρίμ

Image

Οθωμανός σουλτάνος (1389-1402). Υπήρξε ο φόβος και ο τρόμος των ηγεμόνων της εποχής, μετά τη μεγάλη νίκη του κατά των ενωμένων χριστιανικών στρατών στην Νικόπολη (28 Σεπτ. 1396), που τερμάτισε τη Σταυροφοριακή κίνηση για πάντα στην πράξη. Αν και η Κύπρος του Λουζινιανού βασιλιά Ιάκωβου Β' δεν είχε αναμειχθεί στην τελευταία εκείνη Σταυροφορία, ωστόσο συνέβαλε χρηματικά στην απελευθέρωση Χριστιανών αιχμαλώτων της μάχης, με δάνειο 15.000 δουκάτων στον κόμητα Ιωάννη του Νεβέρ και με διπλωματική προσέγγιση του Βαγιαζίντ. Η τελευταία συνίστατο στην αποστολή προς αυτόν ως δώρου ενός ομοιώματος πλοίου από χρυσάφι πρώτης ποιότητος, πλούσια και ωραία διακοσμημένου, αξίας 10.000 δουκάτων, που ο σουλτάνος έλαβε με χαρά, και το ανταπέδωσε στον βασιλιά της Κύπρου στέλλοντας του διπλάσιας αξίας δώρα·­ κατά τον Ζαν Φρουασσάρ (Jean Froissart).

 

Ο Βαγιαζήτ ήταν γιος του Μουράτ Α΄ και της Γκιουλτσιτσέκ Χατούν, τον οποίο διαδέχτηκε το 1389 μετά τον θάνατό του στη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, ενώ προηγουμένως είχε στραγγαλίσει τον νεότερο αδερφό του Γιακούμπ (Yakub) για να μη διεκδικήσει το θρόνο. Το 1390 υποχρέωσε τον Σέρβο βασιλιά να καταστεί υποτελής του και να του δώσει την κόρη του για σύζυγο, υποχρεώνοντας ταυτόχρονα τον Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγο να καταβάλλει ετήσιο φόρο και να καταστεί υποτελής του, ενώ το 1393 κατέκτησε τη Βουλγαρία. Στις 20 Φεβρουαρίου 1394 παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο την Μαρία Φαδρίκ η οποία πέθανε το επόμενο έτος (1395).

 

Ο ιστορικός Δούκας αναφέρει την καταστροφή της Θεσσαλονίκης το 1391 από τον Βαγιαζήτ Α΄ με αιτία τη δραπέτευση του Μανουήλ Β´ από τη σουλτανική αυλή και την ανάδειξή του σε αυτοκράτορα[3]. Από την εποχή εκείνη υπάρχει και η πρώτη σε ελληνικές πηγές αναφορά για παιδομάζωμα, τον αναγκαστικό εξισλαμισμό των παιδιών. Αυτό έγινε το 1395 και αναφέρεται σε παρηγορητική ομιλία του τότε αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Ισιδώρου προς τους γονείς των παιδιών. Θεωρείται ότι η Θεσσαλονίκη ήταν η πρώτη μεγάλη ελληνική πόλη που πλήρωσε αυτόν τον "φόρο του αίματος".

 

Στις 25 Σεπτεμβρίου του 1396 ο Βαγιαζήτ Α΄ νίκησε στη μάχη της Νικόπολης τα στρατεύματα της Γαλλο-Ουγγρικής συμμαχίας. Τον επόμενο χρόνο, το 1397, πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη, αλλά απέτυχε εξαιτίας της Μογγολικής εισβολής στη Μικρά Ασία με αρχηγό τον Ταμερλάνο. Στη μάχη της Άγκυρας την 28η Ιουλίου του 1402 ο Βαγιαζήτ συνετρίβη από τον Ταμερλάνο και ύστερα από μια μικρή περιπέτεια αιχμαλωτίστηκε. Κλείστηκε σε ένα κλουβί, όπου καθημερινά χλευαζόταν από τους Μογγόλους.

Οκτώ μήνες μετά την αιχμαλωσία του, στις 8 Μαρτίου του 1403, αυτοκτόνησε σε ηλικία 49 ετών, μη μπορώντας να αντέξει τον εξευτελισμό τον οποίο είχε υποστεί. Ο θάνατός του θεωρήθηκε ως παράδειγμα προς αποφυγή από τους επόμενους ηγεμόνες, μιας και θεωρείται ότι ο Θεός τον τιμώρησε για όλες τις πράξεις του που έρχονταν σε αντίθεση με τον ιερό νόμο.