Φίδια της Κύπρου

Μελανοκέφαλο φίδι

Image

Ένα νέο φίδι ταυτοποιήθηκε το 2018) στην Κύπρο, με τον Hans-Jorg Wiedl γνωστό και ως Snake George να γράφει στο βιογραφικό του ακόμη μία σημαντική ανακάλυψη. Η τελευταία του ανακάλυψη είναι το ένατο φίδι Rhynchocalamus melanocephalus στην Κύπρο. Το πρώτο φίδι ανακαλύφθηκε αρχικά από τον Snake George το 2013, ακολουθούμενο από ένα δεύτερο δείγμα που βρέθηκε το 2017.

 

Πέντε χρόνια μετά την πρώτη ανακάλυψη, ο Snake George εντόπισε ένα νέο δείγμα το 2018. Όλα τα δείγματα ήταν νεαρά άτομα με το τρίτο να είναι το μικρότερο σε μέγεθος, υπονοώντας ότι μπορούν να αναπαράγονται. Για να ταυτοποιηθεί το είδος γενετικά, συνεργάστηκε με γνωστή επιστημονική ομάδα του Τμήματος Ζωολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ισραήλ, οι οποίοι μεταξύ άλλων πραγματοποίησαν ανάλυση DNA στα δείγματα που βρέθηκαν στην Κύπρο.

 

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κυπριακής Ερπετολογικής Ομάδας, το μη δηλητηριώδες φίδι ανήκει στην οικογένεια Colubridae, όπως το κοινό Θερκό (Μαύρο φίδι). Η διασπορά του είδους βρίσκεται στις περισσότερες γειτονικές χώρες της Κύπρου που έχουν ομοιότητες στο κλίμα και βιότοπο. Στην ανατολική ζώνη είναι κοινώς γνωστό ως Μελανοκέφαλο φίδι λόγω του μικρού μεγέθους και χρώματος του. Η συμπεριφορά του έχει χαρακτηριστεί ως μυστικοπαθείς και ντροπαλό, τρέφεται κυρίως με προνύμφες, μικρά έντομα και ζει σε δύσβατες πετρώδεις περιοχές. Η ανακάλυψη του ένατου φιδιού της Κύπρου και η μεθοδολογία ταυτοποίησης του, δημοσιεύτηκε επίσημα στο επιστημονικό περιοδικό «Zoology in the Middle East».

 

Snake George

 

Γνωστός εμπειρογνώμονας ερπετολόγος και πρώην ειρηνευτής του ΟΗΕ, τιμήθηκε από τη διάσημη ελβετική εταιρεία ROLEX το 1993 και του απονεμήθηκε από τον Αυστριακό Πρόεδρο ο «Σταυρός Τιμής για την Επιστήμη και την Τέχνη» το 1998, για τη συμβολή του στην προστασία και τη διατήρηση των Κυπριακών Ερπετών και Αμφιβίων. Ήταν, άλλωστε, ο πρώτος που ανακάλυψε ότι η κυπριακή φίνα γεννά αυγά, ενώ βρήκε ξανά το Νερόφιδο, ενδημικό υποείδος της Κύπρου, όπου είχε θεωρηθεί εξαφανισμένο για σχεδόν 40 χρόνια.

 

Είναι ο συγγραφέας του «Τα φίδια της Κύπρου» που μεταφράστηκε σε τέσσερις γλώσσες, συν-συγγραφέας του «The Amphibians and Reptiles of Cyprus» και συνιδρυτής της Κυπριακής Ερπετολογικής Ομάδας.

 

Για πολλά χρόνια διεύθυνε το “Snake George’s Reptile Park” στην Πέγεια της Πάφου, όπου είχε επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Έδωσε πολλές ομιλίες για τη σημαντικότητα της ερπετοπανίδας μας, ούτως ώστε να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την νομική προστασία των ερπετών και αμφιβίων της Κύπρου και να εξαλείψει την προκατάληψη προς τα φίδια.

 

 

Οι αναφορές για ένα νέο φίδι που ανακαλύφθηκε στην Κύπρο από τον Hans-Jorg Wiedl, προκαλεί συζητήσεις. Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος του Ερπετολογικού Συνδέσμου Κύπρου, Σάββας Ζώτος, δηλωνει  ότι η δημοσίευση κάνει λόγο για το 12ο είδος που παρουσιάζεται στην Κύπρο, διότι λαμβάνει υπόψιν και κάποια είδη που βρέθηκαν στα κατεχόμενα και δεν έχουν επαληθευτεί ακόμα. Σύμφωνα με τον ειδικό, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι το 9ο είδος φιδιού που ζει στην Κύπρο. Βρέθηκε στην Κύπρο και έχει επαληθευτεί από την ανάλυση ότι πρόκειται γι αυτό το είδος αλλά για να μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε ότι πρόκειται για ένα φίδι, του οποίου ο πληθυσμός ζει στην Κύπρο, πρέπει να γίνουν μελέτες.

 

Ο αντιπρόεδρος του Ερπετολογικού Συνδέσμου Κύπρου δήλωσε ότι έχει επικοινωνήσει με τα άτομα στο Ισραήλ που έχουν κάνει τη σχετική δημοσίευση, τα οποία επεσήμαναν ότι δεν μπορούν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να είναι εισαγωγή, δηλαδή να έχει έρθει το φίδι από το εξωτερικό στην Κύπρο και είτε να έκανε πληθυσμό στο νησί είτε απλώς να έχουν βρεθεί αυτοί οι νεαροί εκπρόσωποι του είδους. Να σημειωθεί όμως ότι δεν εξετάζεται στη δημοσίευση αυτό το ενδεχόμενο, απλώς γίνεται αναφορά για ακόμα ένα είδος που βρέθηκε στην Κύπρο και δεν σημαίνει ότι πρόκειται για το 9ο φίδι του νησιού.

 

Η διαδικασία

 

Όσον αφορά στη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για το 9ο φίδι της Κύπρου, ο ειδικός ανέφερε ότι θα πρέπει να γίνει μελέτη, να εντοπιστεί πληθυσμός, να γίνει ξανά μια φυλογενετική ανάλυση για να δούμε από πού ήρθε ο πληθυσμός και να γίνει η διαδικασία με τα αρμόδια τμήματα του κράτους. Ανάλογες δημοσιεύσεις έχουν γίνει στα κατεχόμενα για άλλα δύο φίδια αλλά οι διαδικασίες δεν προχώρησαν. Συμπλήρωσε ότι οι διαδικασίες επαλήθευσης μπορεί να πάρουν πολλά χρόνια, ίσως δεκαετίες. Από την άλλη όμως, εξήγησε ότι σε καμιά περίπτωση δεν αναιρεί κανείς τη δημοσίευση, έχουν βρεθεί τα άτομα αλλά χρειάζεται πολλή δουλειά πριν αρχίσουμε να μιλάμε για το 9ο φίδι της Κύπρου.

 

Από πλευράς Τμήματος Περιβάλλοντος αναφέρεται ότι «είναι πολύ νωρίς να λέμε ότι η Κύπρος έχει εννέα φίδια, επειδή χρειάζονται περισσότερες μελέτες. Εξήγησε ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια ερευνών και μελετών για να αποδειχθεί ότι έχουμε ακόμα ένα φίδι στην Κύπρο».

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

 

 

Φώτο Γκάλερι

Image
Image