Λάζαρος
Λέγεται και μασ'αιράς (ο). Ένα από τα ωραιότερα αυτοφυόμενα στην Κύπρο αγριολούλουδα. Γλαδίολος ο αρουραίος. Επιστημονική ονομασία: Gladiolus segetum. Οικογένεια: Ιριδωδών (Iridaceae). Αγγλική ονομασία: Corn flag.
Πρόκειται για κονδυλώδες πολυετές φυτό που αυτοπολλαπλασιάζεται με μικρού μεγέθους κονδύλους, οι οποίοι αναπτύσσονται γύρω από τον παλαιότερο. Είναι άγριο είδος γλαδίολου που ανθίζει αργά τον Μάρτιο και συνήθως αναπτύσσεται σαν ζιζάνιο σε καλλιεργημένους με δημητριακά αγρούς αλλά και σε ακαλλιέργητες πεδινές και κάπως υγρές περιοχές. Από το ρίζωμά του αναπτύσσονται πρώτα τα μακριά σπαθωτά φύλλα, από τη μέση των οποίων υψώνεται το στέλεχος του φυτού. Κατά μήκος του άνω μέρους του στελέχους, παρουσιάζονται κατά μικρά διαστήματα τα ωραία άνθη του, χρώματος έντονου ροζ, προς το κόκκινο. Κάθε άνθος έχει μήκος περί τα 4 εκατοστόμετρα κι αποτελείται από 6 πέταλα. Το φυτό αναπτύσσεται σε ύψος που φθάνει μέχρι το ένα μέτρο περίπου.
Ένα άλλο είδος άγριου γλαδίολου, της ίδιας οικογένειας, που επίσης αυτοφύεται στην Κύπρο κι απαντάται κυρίως στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, είναι ο Gladiolus triphyllus που είναι μικρότερος.
Ο λάζαρος απαντάται κατά τόπους και με διάφορα άλλα ονόματα, όπως σπαθόχορτον (επειδή το σχήμα των μακριών φύλλων του θυμίζει σπαθί ή και μαχαίρι απ’ όπου η ονομασία μασ΄αιράς) και πασχάτικον ή καλόν Πάσχα ή πασχαλιά και αναστασσ΄ιά κ.α. (επειδή ανθίζει συνήθως κατά τις ημέρες του Πάσχα). Επειδή δε λίγο πριν από το Πάσχα γιορτάζεται η μνήμη του αγίου Λαζάρου, το φυτό συνδέθηκε με τη γιορτή αυτή κι ονομάστηκε λάζαρος.
Ας σημειωθεί ότι σε μερικές περιοχές της Κύπρου με την ονομασία λάζαρος απαντώνται και άλλα αυτοφυόμενα αγριολούλουδα και κυρίως το σιμιλλούδιν.