Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το μικρότερο ενδημικό πουλί της οικογένειας του. Serinus serinus. Οικογένεια: Ακανθιλιδών (Fringillidae). Αναγνωρίζεται πολύ εύκολα όταν πετά από το πρασινοκίτρινο χρώμα που έχει στο τέλος του κορμού του και πριν την ουρά. Το αρσενικό έχει χρώμα κιτρινοπράσινο στο μέτωπο, στον λαιμό και στο στήθος, γκριζοκαφέ με ελαφρές μαύρες ραβδώσεις στο άνω μέρος του κορμού, γκριζοκαφέ επίσης στις φτερούγες και στη ψαλιδωτή ουρά του, ενώ η κοιλιά του είναι άσπρη. Το χρώμα του θηλυκού δεν είναι τόσο έντονο και το κιτρινοπράσινο είναι σχεδόν ανύπαρκτο.

Το μπασταρτοκάναρον έχει χοντρό και κοντό ράμφος και μέγεθος γύρω στα 11 εκατοστόμετρα. Τρέφεται με σπόρους αγκαθιών, λαψάνας, σπόρους από κουκουνάρια της καζβαρίνας κ.α. Γνωστό από την Αρχαιότητα, αναφέρεται ως ἀκανθίς, ἄκανθος, ἀκαλανθίς και ἀκανθυλίς, από τον Αριστοτέλη, ο οποίος γράφει ότι ἐπί τῶν ἀκανθῶν νέμεται, σκώληκα δ' οὐδέν οὐδ' ἔμψυχον οὐδέν... Είναι πουλιά καλλίφωνα, γι’ αυτό κι ο Αριστοτέλης σημειώνει ότι φωνήν μέντοι λιγυράν ἔχουσι. Και ο Θεόκριτος, ο βουκολικός ποιητής, εξυμνεί την ακανθίδα γράφοντας: ...ἀκανθίς ἡ πανεύμορφος μάλα μέλπει γάρ ἡδύ καί λιγύφθογγον μέλος...

Τον χειμώνα τα μπασταρτοκάναρα διαχειμάζουν στις πεδιάδες και κοντά στις παραλίες.  Όμως περί το τέλος της άνοιξης προχωρούν προς τα βουνά όπου και κτίζουν τις φωλιές τους σε χαμηλά δέντρα, κάποτε όμως και σε ψηλότερα, σε ύψος μέχρι και 6 περίπου μέτρα. Τα καλοκαίρια σπανίως εμφανίζονται στις πεδιάδες. Τον χειμώνα πολλά φθάνουν στην Κύπρο και από την Ευρώπη και από άλλες γειτονικές χώρες, απαντώνται δε σε κοπάδια μαζί με άλλα πουλιά της ίδιας οικογένειας. Εξημερώνονται εύκολα και προσαρμόζονται σε περιορισμό στο κλουβί. Μπορούν να ζευγαρώνουν και με καναρίνια και άλλα είδη της οικογένειάς τους, όπως τα ζγαρτίλια (Carduelis carduelis), τα τσακροσγάρτιλα (Acanthis cannabina), τους φλώρους (Carduelis chloris), τα δκιολαρούδκια (Carduelis spinus) και τους σπίννους (Fringilla coeleps). Όμως τα πουλιά που παράγονται από τέτοιες διασταυρώσεις δεν αναπαράγονται πλέον.