Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Λέγεται και τρυποράτζ’ιν ή και τρυποραχούιν (το). Επιστημονική ονομασία: Troglodytes troglodytes. Οικογένεια: Sittidae.

Είναι το μικρότερο πουλί απ' όσα ζουν μόνιμα στην Κύπρο. Το μέγεθός του φθάνει τα 9,5 εκατοστόμετρα. Ανάλογα προς το κορμί, η ουρά του είναι πολύ μικρή. Ο Αριστοτέλης το ονομάζει στρουθίον σμικρότατον ἀπάντων σχεδόν τῶν ὀρνέων.

Το τρυποκαρύδιν έχει ωστόσο πολύ δυνατή φωνή. Μια συνήθειά του είναι το ανασήκωμα της μικρής ουράς του τόσο πολύ, ώστε σχηματίζει ημικύκλιο με τη ράχη του. Το χρώμα του είναι καστανό με ελαφρές ραβδώσεις. Όταν ενοχληθεί, αμέσως τρυπώνει στους χαμηλούς και πυκνούς θάμνους κι αρχίζει να ξεφωνίζει. Συνηθίζει δε να κατοικεί στο ίδιο μέρος, από το οποίο δεν απομακρύνεται. Συνήθως απαντάται στην οροσειρά του Τροόδους, στα ρυάκια με πυκνή βλάστηση. Φωλιάζει σε τρύπες των δέντρων, σε σχισμές των βράχων, στις όχθες των μονοπατιών, πολλές δε φορές και σε εγκαταλειμμένες φωλιές των στρούθων και των χελιδονιών. Κατασκευάζει τη φωλιά του με βρύα, αφήνοντας σ' αυτήν μόνο μικρή τρύπα που μόλις το χωρεί να εισέρχεται. Όχι σπάνια, το αρσενικό κτίζει πολλές φωλιές, άγνωστο γιατί, αφού το θηλυκό γεννά σε μια μόνο απ' αυτές. Γεννά 4-7 ασπριδερά αυγά κατά τον Απρίλιο και τον Μάιο. Τρέφεται αποκλειστικά με έντομα.