Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Γένος φυτών εκ των οποίων 6 είδη αυτοφύονται στην Κύπρο, και από αυτά τα δύο είναι ενδημικά. Πρόκειται για μικρά αγριολούλουδα με, συνήθως, άνθη άσπρου χρώματος. Επιστημονική ονομασία: Ornithogalum. Οικογένεια: Λιλιιδών (Liliaceae). Τα δύο ενδημικά είδη είναι:

Ορνιθόγαλον το ποδισκοφόρον (Ornithogalum pedicellare). Πολυετής βολβώδης γυμνή πόα που φθάνει σε ύψος έως και τα 20 εκατοστά. Τα φύλλα, όλα στη βάση του φυτού, είναι απλά, λεπτά, γυμνά και επιμήκη. Ανθίζει μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου και δίνει άνθη σε μακρύ ποδίσκο. Τα άνθη έχουν κυπελλοειδή μορφή, άσπρα, με 6 πέταλα, με πράσινη γραμμή στην εξωτερική τους επιφάνεια, που είναι χαρακτηριστική. Φύεται από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι και τα ορεινά (έως και τα 1.700 μέτρα περίπου). Απαντάται σε αγρούς, λιβάδια και σε πυριγενείς και ασβεστολιθικές πλαγιές, κοινό σε όλη την Κύπρο.

Ορνιθόγαλον το χιονόφυλλον (Ornithogalum chionophilum). Πολυετής βολβώδης γυμνή πόα, που φθάνει σε ύψος τα 12 εκατοστά. Έχει περίπου τα ίδια χαρακτηριστικά με το προηγούμενο είδος, με παρόμοια άσπρα άνθη, με 6 λευκά πέταλα και χαρακτηριστική πράσινη γραμμή στην εξωτερική τους επιφάνεια. Ανθίζει μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου, σε υψόμετρο άνω των 750 μέτρων. Απαντάται στη Χιονίστρα, στην περιοχή Προδρόμου και σε άλλες περιοχές της οροσειράς του Τροόδους.

Από τα υπόλοιπα είδη του φυτού που φύονται στην Κύπρο, γνωστότερο είναι το είδος Ornithogalum umbellatum, γνωστό στο νησί ως Άστρο της Βηθλεέμ. Ανθίζει μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου σε καλλιεργημένους ή όχι αγρούς, στις πεδινές και ημιορεινές περιοχές, δίνει δε μικρά άσπρα ακτινόμορφα άνθη με 6 πέταλα, γι΄ αυτό και η ονομασία Άστρο της Βηθλεέμ. Με την αυτή τοπική ονομασία είναι γνωστό και άλλο παρόμοιο αγριολούλουδο της ίδιας οικογένειας, το O. tenuifolium. Είναι και αυτά τα δύο, όπως και τα άλλα, πολυετείς βολβώδεις πόες που σε ύψος δεν ξεπερνούν τα 10 εκατοστά. Και το δεύτερο φύεται σε αγρούς και λιβάδια, ανθίζει επίσης μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου και δίνει μικρά άνθη λευκά, με 6 πέταλα.

Φύονται επίσης στην Κύπρο και τα είδη: Ornithogalum narbonense και O. trichophyllum. Το πρώτο εξ΄ αυτών μπορεί να φθάσει σε ύψος μέχρι και τα 60 εκατοστά, έχει μακριά και λογχοειδή φύλλα και πράσινο στέλεχος, δίνει δε άνθη άσπρα, με 6 πέταλα, έμμισχα, σε ακραίες και αραιές ταξιανθίες. Ανθίζει μεταξύ Απριλίου και Μαΐου.