Καραπαττάς ή καραπαττάκης ή φαλακροκόραξ

Image

Fulica atra. Οικογένεια: Rallidae. Είναι η φαλαρίς ή φαληρίς των αρχαίων Ελλήνων, την αναφέρει δε ο Ησύχιος: φαλαρίς ὂρνις λιμναῖος.

 

Περιγραφή του πουλιού απαντάται σε αρχαίες πηγές: φαλαρίς: πτηνόν τό λεγόμενον Λευκομέτωπον ὅλον γάρ ἐστί μέλαν, τό δέ μέτωπον ἔχει λευκόν· εὑρίσκεται δέ ἐν ποταμοῖς καί λίμναις.

 

Ο καραπαττάς είναι μεγαλύτερος από το αρκοπετείναρον* που ανήκει στην ίδια οικογένεια και του μοιάζει πολύ· έχει όμως στο ράμφος και στο μέτωπό του άσπρη ασπίδα, ενώ στο αρκοπετείναρον η ασπίδα είναι κόκκινη. Το χρώμα του είναι μαύρο, λίγο ξεθωριασμένο στην κοιλιά, έχει δε μόνο λίγο άσπρο χρώμα στα μεσαία φτερά των φτερούγων του που φαίνεται όταν πετά. Οι κνήμες και τα πόδια του είναι πρασινωπά. Στα δάκτυλα έχει προεξοχές σαν πτερύγια, που τον βοηθούν να κολυμπά όπως η πάπια. Ζει σε βάλτους, λίμνες, υδατοφράκτες και ποταμούς με καλαμιές. Καταδύεται πολύ συχνά για να βρει την τροφή του στο βυθό. Τρέφεται με υδρόβια έντομα, ζωύφια, ψαράκια και χόρτα. Κοντά στις περιοχές όπου κατοικεί, προκαλεί κάποτε ζημιές στη γεωργία, τρώγοντας τα σπαρτά.

 

Η φωνή του είναι δυνατή και διαπεραστική και μοιάζει με κλαυθμό ζώου. Το μέγεθός του φθάνει τα 38 εκατοστόμετρα. Γεννά σε όλη την Ευρώπη, διαχειμάζει δε στη νότια Ευρώπη και στις μεσογειακές χώρες. Κτίζει τις φωλιές του πάνω σε νησίδες των λιμνών και σε καλαμιώνες των ποταμών. Γεννά 6-10 αυγά χρώματος γκριζοκαφέ με μαύρα στίγματα. Μόλις τα μικρά εκκολαφθούν, πηδούν στο νερό κι ακολουθούν τους γονείς τους που πολλές φορές τα μεταφέρουν και στη ράχη τους.

 

Στην Κύπρο τα πουλιά αυτά διαχειμάζουν σε αρκετά μεγάλους αριθμούς (μερικές εκατοντάδες), στις λίμνες. Πολλές φορές μένουν και γεννούν στην Κύπρο, ιδίως όταν είναι βαρυχειμωνιά και οι λίμνες και οι υδατοφράκτες γεμίζουν: στα Κούκλια της Αμμοχώστου, στην Αχερίτου, στη λίμνη του Ακρωτηρίου και - πριν από λίγα χρόνια - στον υδατοφράκτη της Αθαλάσσας.

 

Ο καραπαττάς είναι προστατευόμενο πουλί, όπως κι όλα τα υδρόβια και παρυδάτια. Το κρέας του δεν τρώγεται.

 

Με το όνομα καραπαττάς είναι γνωστά στην Κύπρο και άλλα δυο είδη υδροβίων πουλιών που ανήκουν σε διαφορετικές οικογένειες· ζουν συνήθως στη θάλασσα και είναι γνωστά και με την ονομασία φαλακροκόρακες. Για τα δυο αυτά είδη βλέπε λήμμα φαλακροκόρακες.