Μωρόν Νερόν
Οικισμός της επαρχίας Πάφου που εγκαταλείφθηκε μετά το 1946. Βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του χωριού Καλλέπεια, στα διοικητικά όρια του οποίου περιλαμβάνεται.
Το Μωρόν Νερόν είναι κτισμένο σε μέσο υψόμετρο 250 μέτρων. Από γεωλογικής απόψεως είναι τοποθετημένο πάνω στις αποθέσεις του σχηματισμού Λευκάρων (κρητίδες, μάργες και κερατόλιθοι) πάνω στις οποίες αναπτύχθηκαν ασβεστούχα εδάφη.
Η περιοχή του οικισμού δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 600 χιλιοστόμετρα. Οι κύριες καλλιέργειες είναι τα αμπέλια οινοποιησίμων ποικιλιών, τα σιτηρά και οι χαρουπιές.
Από συγκοινωνιακής απόψεως, το Μωρόν Νερόν βρίσκεται δίπλα στον σκυρόστρωτο δρόμο Επισκοπής - Καλλέπειας. Μέσω του δρόμου αυτού συνδέεται στα βορειοδυτικά με το χωριό Καλλέπεια (περί τα 5 χμ.) και στα νότια με το χωριό Επισκοπή (περί τα 2 χμ.).
Το 1881 ο οικισμός είχε 32 κατοίκους που ανήλθαν στους 55 στις απογραφές πληθυσμού των ετών 1891 και 1901. Το 1911 οι κάτοικοι μειώθηκαν στους 46 (39 Τουρκοκύπριοι και 7 Ελληνοκύπριοι), στους 39 το 1921 (34 Τουρκοκύπριοι και 5 Ελληνοκύπριοι), στους 30 το 1931 (24 Τουρκοκύπριοι και 6 Ελληνοκύπριοι) αλλά αυξήθηκαν στους 36 (όλοι Τουρκοκύπριοι) το 1946. Λίγο αργότερα το χωριό εγκαταλείφθηκε.
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό δεν αναφέρεται σε μεσαιωνικές πηγές. Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοί του το ονόμαζαν Kissoterra (γη του κισσού), απ' όπου το δεύτερο συνθετικό της ονομασίας του (terra) έχει λατινική προέλευση. Ιταλικής προέλευσης θα μπορούσε, κατά μια άποψη, να είναι και το πρώτο συνθετικό της ελληνικής ονομασίας του χωριού (moro=μαύρο), οπότε τούτο θα σήμαινε μαύρο νερό. Μωρόν είναι, εντούτοις, το μικρό, άρα το λίγο νερό.
Το κοντινό χωριό Επισκοπή είναι γνωστό ως Επισκοπή του Μωρού Νερού, για να ξεχωρίζει από την Επισκοπή της επαρχίας Λεμεσού.
Στην περιοχή είχε ασκητεύσει ο άγιος Ιλαρίων ο μέγας και στο β' μισό του 5ου μ.Χ. αιώνα πέθανε στην ίδια περιοχή ο πρώην πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γεννάδιος που προσπαθούσε να βρει το ασκητήριο του Ιλαρίωνος.
Βλέπε λήμμα: Ιλαρίων άγιος και Γεννάδιος Α'
Στα βορειοδυτικά του Μωρού Νερού βρίσκεται το μοναστήρι του Σταυρού της Μίθθας.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια