Πελλίνα ή πατσαλούα

Image

Αποδημητικό πουλί. Επιστημονική ονομασία: Muscicapa striata. Οικογένεια: Muscicapidae. Περνά από την Κύπρο το φθινόπωρο πηγαίνοντας στην Αφρική για να διαχειμάσει, και την άνοιξη επιστρέφοντας στην Ευρώπη για να φωλιάσει. Ελάχιστα ζευγάρια μένουν στο νησί και το καλοκαίρι για να γεννήσουν. Συνήθως γεννούν σε τόπους με υψόμετρο πάνω από 1.220 μ., όπως στα Πλατάνια, το Τρόοδος, τον Κύκκο και τον Σταυρό της Ψώκας. Το πουλί αυτό είχε αναγνωριστεί για πρώτη φορά στην Κύπρο το 1787 από τον διάσημο βιολόγο Dr. S. Sibthorp. Η πελλίνα έχει χρώμα γκριζοκαφέ στο άνω μέρος του κορμού της, με ελαφρές ραβδώσεις στο άνω μέρος της κεφαλής. Η κοιλιά της είναι άσπρη, το δε στήθος και τα πλευρά έχουν ελαφρές καφέ ραβδώσεις. Οι φτερούγες και η ουρά έχουν χρώμα ανοικτό καφέ.

 

Φωλιάζει το καλοκαίρι σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, καθώς και στην Αλγερία, την Τυνησία και το Μαρόκο. Υποείδη της βρίσκονται στη δυτική Ασία και μερικά νησιά της Μεσογείου, είναι δε πιθανό να περνούν και από την Κύπρο πουλιά του υποείδους Μ. s. neumanni μαζί με τα άλλα. Διαχειμάζουν σε όλες τις χώρες της ανατολικής Αφρικής και κατά τον Απρίλιο μαζεύονται όλες στην Κένυα για να ετοιμαστούν για το μακρινό τους ταξίδι προς τον βορρά. Κατά την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου διασχίζουν τη Μεσόγειο, οπότε βρίσκονται και στην Κύπρο σε μεγάλους αριθμούς.

 

Οι πελλίνες κτίζουν τη φωλιά τους συνήθως σε δέντρα, κάποτε όμως και σε ρωγμές βράχων και σε τρύπες σπιτιών ή σε πεταμένα αντικείμενα, όπως παπούτσια, οικιακά σκεύη, ακόμη και πάνω από τις φωλιές άλλων πουλιών. Γεννούν συνήθως τέσσερα αυγά, χρώματος μπλε προς το καφέ, με αραιά στίγματα. Είναι πουλιά εντομοφάγα και τα περισσότερα έντομα τα αρπάζουν πετώντας. Τα μάτια τους είναι προς τα έξω και έτσι έχουν ευρύ οπτικό πεδίο. Συνηθίζουν να κάθονται ακίνητες σ’ ένα ξώκλαδο και μόλις αντιληφθούν κοντά τους έντομα και κυρίως μύγες ή φτερωτούς λυμπούρους, ορμούν και τα αρπάζουν στον αέρα, για να επιστρέψουν στο ίδιο κλαδί. Από αυτή τους τη συνήθεια προήλθε και η ονομασία τους: οι βερκάρηδες (αυτοί που τοποθετούν βερκά*) μόλις τις έβλεπαν να κάθονται στο κλαδί και να επιστρέφουν πάντοτε στο ίδιο μέρος αφού κυνηγούσαν, έβαζαν εκεί ένα βερκίν και αμέσως τις έπιαναν. Τις θεωρούσαν, δηλαδή, πελλές (= τρελλές). Η λατινική τους ονομασία Muscicapa σημαίνει μυιοκάπτης ή μυγοχάφτης. Από τους αρχαίους συγγραφείς μόνο ο Ησύχιος αναφέρει την πελλίναν: ὄρνις ὁ κώνωπας θηρεύων.

 

Όπως όλα τα μικρά πουλιά, έτσι και η πελλίνα είναι προστατευόμενη.

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια