Τομπόλης Σώζος

Image

Διακεκριμένος Κύπριος πρωτοψάλτης και καθηγητής της βυζαντινής και ευρωπαϊκής μουσικής Γεννήθηκε το 1914 στο χωριό Λύση της επαρχίας Αμμοχώστου. Γιος του εκπαιδευτικού, μουσικού και ιεροψάλτη Κωνσταντίνου Τομπόλη (1885-1957). Ονομάστηκε «Σώζος» από τον πατέρα του προς τιμή του ηρωικού Δημάρχου της Λεμεσού, Χριστοδούλου Σώζου, που δύο χρόνια νωρίτερα είχε σκοτωθεί πολεμώντας στα βουνά της Ελλάδας.

 

Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Iεροδιδασκαλείο της Λάρνακας το 1932 και στη συνέχεια πήγε στην Αθήνα όπου φοίτησε στο Εθνικό και στο Ελληνικό Ωδείο. Είχε ως δασκάλους τιυ μερικούς από τους διασημότερους καθηγητές της εποχής του, τον Μανώλη Καλομοίρη, τον Κωνσταντίνο Ψάχου, τον Θεόφραστο Σακελλαρίδη, και φυσικά τον πατέρα του, Κωνσταντίνο Τομπόλη, ο οποίος όπως αναφέραμε, ήταν επίσης εκπαιδευτικός και ιεροψάλτης.

 

Διέκοψε όμως τις σπουδές του, λόγω δυσκολιών, κι επέστρεψε στην Κύπρο όπου διορίστηκε ιεροψάλτης στην εκκλησία της Φανερωμένης στη Λευκωσία. Ωστόσο από το 1952 και ύστερα πήγαινε κατά διαστήματα στην Αθήνα για να παρακολουθήσει μουσικά μαθήματα. Στο μεταξύ  εργάστηκε  ως καθηγητής της μουσικής σε διάφορες σχολές μέσης εκπαίδευσης στην Κύπρο (για ένα διάστημα και στην Ελλάδα), ενώ παράλληλα δίδαξε μουσική σε ωδεία της Κύπρου.

 

Οργάνωσε και διηύθυνε τις Φιλαρμονικές του «Ολυμπιακού» Λευκωσίας, του Γ.Σ. «Παγκύπρια», του Παγκυπρίου Γυμνασίου (Κεντρικό) καθώς και Χορωδίες και Ορχήστρες Σωματείων και Φορέων της Λευκωσίας, και την 4φωνη Χορωδία της Φανερωμένης (την οποία δημιούργησε ο ίδιος και με την οποία ερμήνευε δικές του μελοποιήσεις και εναρμονίσεις).

 

Δημοσίευσε άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά, ενώ ασχολήθηκε και με την παλαιογραφία της βυζαντινής μουσικής. Εξέδωσε τα ακόλουθα βιβλία:

 

  1. Τά τραγούδια τῆς χαρᾶς  (σχολικά τραγούδια, 1961).
  2. Κυπριακοί ρυθμοί και μελωδίες (1966).
  3. Κυπριακά δημοτικά τραγούδια και χοροί (1980).
  4. Ἡ θεία λειτουργία Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου (για τετράφωνη μικτή χορωδία, 1983).
  5. Τό τροπάριο τῆς Κασσιανῆς (για τετράφωνη μικτή χορωδία, 1986).

 

Τιμήθηκε με διάφορες διακρίσεις. Ξεχωρίζουν το τιμητικό δίπλωμα της Ακαδημίας Αθηνών για το βιβλίο του «Κυπριακοί ρυθμοί και μελωδίες» και το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.

 

Ο Σώζος Τομπόλης πέθανε το 2002. Το 2004 η πολιτεία του απέδωσε μια από τις μεγαλύτερες τιμές που δίνει σε κορυφαίες προσωπικότητες του τόπου, αφού συμπερίλαβε τον Σώζο Τομπόλη σε σειρά γραμματοσήμων με θέμα κορυφαίους πνευματικούς ανθρώπους της Κύπρου, μεταξύ αυτών τους Μιχαήλ Κάσιαλο, Τηλέμαχο Κάνθο, Κώστα Μόντη, Θεόδουλο Καλλίνικο, Στυλιανό Χουρμούζιο, και άλλους.

 

 

Πηγές:

  1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
  2. Ομάδα Λύση στο Facebook. Κωνσταντίνος Τομπόλης

Φώτο Γκάλερι

Image