Τριβούλιν
Ονοβρυχίς, κοινώς τριβόλιν. Επιστημονική ονομασία: Onobrychis. Οικογένεια: Ελλοβοκάρπων (Leguminosae). Πρόκειται για ένα γένος φυτών που περιλαμβάνει πάνω από 50 είδη, ιθαγενή της Ευρώπης, της βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Είναι φυτά ποώδη και φρυγανώδη, εκ των οποίων μερικά νομευτικά και κτηνοτροφικά. Στην Κύπρο απαντώνται τα ακόλουθα 4 είδη:
1. Onobrychis crista-galli: To κατ' εξοχήν γνωστό στην Κύπρο με την ονομασία τριβούλιν. Ονομάζεται Ονοβρυχίς ο λόφος του αλέκτορος. Είναι άριστο κτηνοτροφικό φυτό, πολυετές, που αυτοφύεται, σε ξηρά και πετρώδη εδάφη, σε λοφοπλαγιές, σε καλλιεργημένους αγρούς, σε άγονα ή ακαλλιέργητα εδάφη, στις άκρες των δρόμων, από τα παράλια μέχρι και σε υψόμετρο 880 μέτρων περίπου. Φθάνει σε ύψος μέχρι τα 40 εκατοστόμετρα κι ανθίζει μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου.
2. Onobrychis venosa: Αυτοφύεται σε ξηρά και πετρώδη εδάφη, προτιμώντας τα ασβεστολιθικά, αλλ' απαντάται σπανιότερα και σε αμμώδη εδάφη κοντά στις παραλίες. Έχει πολύ κοντό στέλεχος, απ' όπου αναπτύσσονται ακτινωτά τα φύλλα του. Ανθίζει μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου και δίνει άνθη ασπροκιτρινωπά. Απαντάται από τις ακτές μέχρι το υψόμετρο των 945 μέτρων περίπου.
3. Onobrychis aequidentata: Αναπτύσσεται σε ύψος μέχρι και 30 εκατοστόμετρα. Αυτοφύεται σε ξηρά ασβεστολιθικά εδάφη, σε λοφοπλαγιές ή και σε δάση από πεύκα, σε υψόμετρο από 90 έως 880 μέτρα, περίπου. Ανθίζει μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου.
4. Onobrychis caput-galli: Αναπτύσσεται σε ύψος μέχρι και 40 εκατοστόμετρα. Αυτοφύεται σε ξηρά και ασβεστολιθικά εδάφη, σε λοφοπλαγιές, και σε καλλιεργημένους αγρούς, κατά μήκος μονοπατιών κλπ., από τα παράλια μέχρι και σε υψόμετρο 1.000 περίπου μέτρων. Ανθίζει μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου.
Από τα τέσσερα πιο πάνω είδη, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το είδος Onobrychis venosa(Ονοβρυχίς η φλεβώδης), αφού τούτο είναι ενδημικό είδος της Κύπρου. Είναι πολυετής απλωτή έως ημιόρθια πόα και αυτοφύεται σε πολλά μέρη της Κύπρου, όπως στις περιοχές Ακάμα, Παναγιάς, Πέτρας του Ρωμηού, Αθαλάσσας, Μιτσερού, Κλήρου, στον Πενταδάκτυλο και αλλού.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια