Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Αμιγές τουρκοκυπριακό χωριό της επαρχίας Πάφου, περί τα 10 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού Πόλη.

Το Φάσλι είναι κτισμένο σε μέσο υψόμετρο 500 μέτρων. Η περιοχή του είναι διαμελισμένη από αρκετά ρυάκια που χύνονται είτε στον κόλπο της Χρυσοχούς είτε στη δυτική θαλάσσια περιοχή της Πάφου. Η θέση του χωριού στο οροπέδιο της Λαόνας επιτρέπει εξαιρετική θέα τόσο προς τον κόλπο της Χρυσοχούς όσο και προς το γειτονικό δάσος του Ακάμα.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του σχηματισμού των Μαμωνιών και οι λάβες και διαβάσες του Οφιολιθικού Συμπλέγματος του Τροόδους. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν εδάφη του σχηματισμού των Μαμωνιών, φαιοχώματα και πυριτιούχα εδάφη.

Το Φάσλι δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 610 χιλιοστόμετρα. Στο χωριό, προτού εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του, καλλιεργούνταν κυρίως τα σιτηρά. Μεγάλο μέρος της διοικητικής του έκτασης καταλαμβάνεται από το κρατικό δάσος του Ακάμα.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, το Φάσλι βρίσκεται δίπλα στον σκυρόστρωτο δρόμο Ανδρολίκου-Ίνιας. Από το χωριό Ανδρολίκου, που βρίσκεται στα βορειοανατολικά του, απέχει περί τα 3 χιλιόμετρα και από τα χωριά Ίνια και Δρούσια, που βρίσκονται στα νοτιοανατολικά του, περί τα 4 χιλιόμετρα.

Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του Φάσλι εξαναγκάστηκαν από την ηγεσία τους να εγκαταλείψουν το χωριό τους και να μεταφερθούν, μαζί με όλους τους άλλους Τουρκοκυπρίους των ελεύθερων περιοχών για εγκατάσταση στις κατεχόμενες περιοχές. Η μεταφορά τους έγινε το 1975. Το χωριό, που εξακολουθεί να είναι εγκαταλειμμένο, βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση ερειπίων.

Το χωριό δεν απαντάται σε μεσαιωνικές πηγές, τουλάχιστον με τη σημερινή του ονομασία. Σύμφωνα όμως προς την επικρατούσα άποψη, το χωριό οφείλει την ονομασία του πιθανώς σε επιζών αρχαίο τοπωνύμιο, που μερικοί συσχετίζουν με την αρχαία ελληνική πόλη Φάσηλις της Μικράς Ασίας. Δεν μπορεί βέβαια ν' αποδειχθεί οποιαδήποτε αρχαία σχέση της περιοχής αυτής της Κύπρου με την πόλη Φάσηλις, κι η σχετική θεωρία βασίζεται μόνο στην ομοιότητα των δυο ονομασιών. Εάν υπήρχε στην περιοχή του χωριού Φάσλι αρχαίος οικισμός, τούτο είναι άγνωστο.

Σε χάρτη της περιόδου της Βενετοκρατίας σημειώνεται στην περιοχή οικισμός με την ονομασία Masmi που, κατά τον Ν. Γ. Κυριαζή, ίσως επρόκειτο για το χωριό Φάσλι με παρεφθαρμένη απόδοση της ονομασίας του.

Ο ιστορικός Φλώριος Βουστρώνιος (16ος αιώνας) αναφέρει το χωριό (γράφοντας την ονομασία του ως Facli) ως φέουδο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στην αναδιανομή των φέουδων στην οποία είχε προβεί ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Β΄ μετά την άνοδό του στο θρόνο το 1460, σημειώνει ότι το Φάσλι, καθώς και άλλα 2 χωριά, είχαν δοθεί σε κάποιον αξιωματούχο Πλησί Μουσταντόζο.