Χριστοφίδης Ανδρέας

Image

Εκπαιδευτικός, συγγραφέας, που υπηρέτησε ως γενικός διευθυντής του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (ΡΙΚ) και πρώην υπουργός Παιδείας. Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1937 κι αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1954. Αμέσως μετά σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1954-1958). Επιστρέφοντας στην Κύπρο το 1958, εργάστηκε ως φιλόλογος καθηγητής στο Παγκύπριο Γυμνάσιο (1958-1963), οπότε διετέλεσε για ένα διάστημα και γενικός γραμματέας της ΟΕΛΜΕΚ, της συνδικαλιστικής οργάνωσης των καθηγητών. Κατά το 1963-1964 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με ειδικεύσεις στα παιδαγωγικά και στα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Από το Πανεπιστήμιο αυτό πήρε τον τίτλο του Μ.Α.

 

Το 1964 διορίστηκε διευθυντής των ελληνικών προγραμμάτων του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και από το 1967 ανέλαβε ως γενικός διευθυντής του Ιδρύματος. Διηύθυνε το ΡΙΚ για 16 χρόνια (έως το 1983) και κατά το διάστημα αυτό έδωσε βαρύτητα κυρίως στον εκπολιτιστικό και πνευματικό ρόλο του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, με την προώθηση ανάλογων προγραμμάτων αλλά επίσης το ΡΙΚ ανέπτυξε παράλληλα κι άλλες πρωτοβουλίες, ιδρύοντας δικό του σοβαρό θέατρο, δική του ορχήστρα κλασσικής μουσικής, κάνοντας εκδόσεις, κυκλοφορώντας μουσικούς δίσκους, συνδιοργανώνοντας το ετήσιο Φεστιβάλ Λευκωσίας κλπ. Έτσι, το ΡΙΚ, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές του, συμπλήρωσε σοβαρά κενά στην πνευματική ζωή του τόπου και ιδίως στους τομείς του θεάτρου και της κλασσικής μουσικής. Οι θεατρικές παραστάσεις του Θεάτρου ΡΙΚ (προδρόμου του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου) και με σκηνοθέτη τον Εύη Γαβριηλίδη, μεταφέρονταν και στην τηλεόραση, ως δε τηλεοπτικές παραγωγές γνώρισαν μεγάλη επιτυχία τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα. Ο τομέας του τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ προωθήθηκε επίσης, και στον τομέα αυτό το ΡΙΚ είχε αποσπάσει πανελλήνιες και διεθνείς διακρίσεις.

 

Ωστόσο η θητεία του Ανδρέα Χριστοφίδη ως γενικού διευθυντή του ΡΙΚ δεν υπήρξε χωρίς σοβαρότατα προβλήματα, αφού (μεταξύ άλλων) περιελάμβανε την τραγική περίοδο του 1972-1974 της εμφύλιας διαμάχης, την περίοδο του πραξικοπήματος του 1974 (οπότε ο Α. Χριστοφίδης παύθηκε από τους πραξικοπηματίες για να επανέλθει στη θέση του μετά την αποτυχία τους), όπως και την ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο μετά την τουρκική εισβολή του 1974 (οπότε ο ρόλος του ΡΙΚ τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς ήταν ιδιαίτερα αυξημένος αλλά και ιδιότυπος λόγω των τραγικών συνθηκών).

 

Ο Ανδρέας Χριστοφίδης προώθησε επίσης τη συνεργασία του ΡΙΚ με άλλους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς ευρωπαϊκών χωρών, με τους οποίους υπεγράφησαν συμφωνίες συνεργασίας. Ο ίδιος διετέλεσε πρόεδρος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας, ενώ ενέταξε το ΡΙΚ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοφωνίας (E.B.U.) της οποίας ο ίδιος διετέλεσε και μέλος του διοικητικού συμβουλίου. Διετέλεσε επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Ινστιτούτου Επικοινωνίας. Αντιπροσώπευσε το ΡΙΚ και την Κύπρο σε διεθνή συνέδρια της E.B.U., της ΟΥΝΕΣΚΟ κ.α. σε διάφορες χώρες. Υπήρξε επίσης σύμβουλος του προέδρου Μακαρίου και σύμβουλος του προέδρου Κυπριανού τον οποίο και συνόδευσε σε πολλές αποστολές στην έδρα του ΟΗΕ, σε διεθνή συνέδρια (όπως των Αδεσμεύτων) και σε επισκέψεις σε πολλές χώρες. Επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Ιδρύματος News Concern (με έδρα το Λονδίνο) που έχει την ευθύνη και εποπτεία για το διεθνές δημοσιογραφικό πρακτορείο Gemini Press. Ακόμη υπήρξε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου.

 

Το 1983 τερμάτισε τη σταδιοδρομία του στο ΡΙΚ, όταν διορίστηκε κυβερνητικός εκπρόσωπος στην κυβέρνηση Σπύρου Κυπριανού (22.7.1983). Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι τις 7.1.1985, οπότε και διορίστηκε ως υπουργός Παιδείας σε κυβέρνηση του Σπύρου Κυπριανού. Παρέμεινε επικεφαλής του υπουργείου Παιδείας μέχρι τον Φεβρουάριο του 1988, οπότε η κυβέρνηση του Σπύρου Κυπριανού αντικαταστάθηκε από κυβέρνηση του νέου προέδρου Γιώργου Βασιλείου, ο οποίος είχε κερδίσει τις τότε προεδρικές εκλογές. Αργότερα ο Ανδρέας Χριστοφίδης ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, ενώ δίδαξε και σε σχολή δημοσιογραφίας. Αργότερα ανέλαβε ως διευθυντής του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων.

 

Ασχολήθηκε με την κριτική (κυρίως κριτική βιβλίου και θεάτρου), με το χρονογράφημα, με το δοκίμιο, και δημοσίευσε πολλά κείμενά του στον τύπο. Για ένα διάστημα έγραφε το καθημερινό πολιτικό σχόλιο του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, ενώ έγραψε και σενάρια για ντοκιμαντέρ κι άλλα κείμενα ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών. Υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας του λογοτεχνικού περιοδικού Πνευματική Κύπρος, ενώ, στον χώρο της λογοτεχνίας, εργάστηκε κι ως ανθολόγος. Παράλληλα ασχολήθηκε και με την ποίηση και το ταξιδιωτικό κείμενο. Εξέδωσε τα ακόλουθα βιβλία:

 

1. Ἐρωτικά Κυπρίων (ανθολογία, 1962)

2. Τό Μαῦρο καί τό Ἄσπρο (ταξιδιωτικά δοκίμια, 1965)

3. Ἀνθολογία Κυπριακῆς Ποιήσεως (μαζί με τον Κώστα Μόντη, 1965· β' έκδοση, καθώς και γαλλική έκδοση μαζί με τον Gaston-Henry Aufrere, 1971۬ γ' έκδοση, καθώς και αγγλική έκδοση μαζί με την Amy Mims, 1974)

4. Εἰσαγωγή στήν Προπαγάνδα (μελέτημα, 1966)

5. Θέματα καί Ἀπόψεις, τόμος Α' (δοκίμια και κριτικά, 1966)

6. Θέματα καί  Ἀπόψεις, τόμος Β' (δοκίμια, 1969)

7. Εἰκονογράφηση Ξένη (ποίηση, 1969)

8. Ἀναλυτικές Προτάσεις (ποίηση, 1970)

9. Ἀνθολογία Κυπριακοῦ Διηγήματος (μαζί με τον Πάνο Ιωαννίδη, 1971)

10. Θέματα καί Ἀπόψεις, τόμος Γ' (δοκίμια, 1973)

11. Ὁμιλίες τῆς Νύχτας (ποίηση, 1979)

12. Για την Παιδεία και την Κύπρο (ομιλίες)

13. Σε αυτό τον μικρό Πλανήτη (χρονογραφήματα, 1990)

14. Ο Κίσσιγκερ και η Κύπρος (πολιτική μονογραφία, 1990)

15. Η Διαδικασία του Ύπνου (αφήγημα, 1993)

16. Αμμόλοφος (ποιήματα, 1995)

17. Τα Έλλογα και τα Παράδοξα (δοκίμια, 1995).

 

Επίσης, το 1995 η συγγραφέας Ρήνα Χαραλαμπίδου-Κατσελλή εξέδωσε το έργο: Ανδρέας Χριστοφίδης, βίος/πολιτεία, στο οποίο σκιαγραφεί τον Ανδρέα Χριστοφίδη, κάνει σχετικά λεπτομερή αναφορά στο έργο του και ανθολογεί κείμενά του. Ακόμη, η ίδια συγγραφέας εξέδωσε το 2010 μία ογκώδη και πλήρη βιογραφία του Ανδρέα Χριστοφίδη, με τίτλο Ανδρέας Χριστοφίδης, η πεμπτουσία μιάς προσφοράς. Επίσης, η ίδια επιμελήθηκε και άλλο βιβλίο, που επίσης εξεδόθη το 2010 με τίτλο Δύο φιλολογικά μνημόσυνα για τον Ανδρέα Ν. Χριστοφίδη. Το δεύτερο αυτό βιβλίο περιλαμβάνει 7 ομιλίες από ισάριθμους ομιλητές που έγιναν στη Λευκωσία, σε δύο φιλολογικά μνημόσυνα για τον Ανδρέα Χριστοφίδη, το πρώτο στις 16.1.1999 και το δεύτερο στις 18.9.2002.

 

Σε διάφορα έντυπα ο Ανδρέας Χριστοφίδης δημοσίευσε επίσης διηγήματα, άρθρα και άλλα κείμενά του. Τιμήθηκε τρεις φορές με το κρατικό βραβείο λογοτεχνίας: δυο φορές με το βραβείο δοκιμίου για τα βιβλία του Θέματα καί Ἀπόψεις Β' και Γ' και με το βραβείο ποίησης για το βιβλίο του Ὁμιλίες τῆς Νύχτας. Του απονεμήθηκαν το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικος από την ελληνική κυβέρνηση και το παράσημο του Ιππότη της Αξίας από τη γαλλική κυβέρνηση.  Ανακηρύχθηκε επίσης επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

 

Μετά τη θητεία του ως υπουργού Παιδείας (1985-1988), έζησε για λίγο στην Αθήνα όπου δίδαξε στο εκεί παράρτημα του Πανεπιστημίου της Ινδιανάπολης και κράτησε διευθυντική θέση στην πρώτη πολυεθνική συνδρομητική Τηλεόραση της Ελλάδος. Παράλληλα, συνεργάστηκε με διάφορα έντυπα και επί τακτικής βάσεως με την εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος», δημοσιεύοντας πληθώρα άρθρων, πολιτικού και πολιτιστικού περιεχομένου. Από τις αρχές του 1996 ανέλαβε τη διεύθυνση του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥ.Π.Ε.). Το 1997- 8 δημιούργησε και εξέδιδε το περιοδικό «Κριτήριον».

 

Πέθανε στις 22 Ιουνίου 1998.

Φώτο Γκάλερι

Image
Image
Image