Χριστοφίδης Κωνσταντίνος

Image

Εκπαιδευτικός, δημοσιογράφος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, πατέρας του ιστοριοδίφη Μύρωνος Χριστοφίδη. Γεννήθηκε στις 14 Οκτωβρίου του 1889 στην Αλεξάνδρεια, από Κυπρίους γονείς, και πέθανε το 1941 στο χωριό Πύλα της επαρχίας Λάρνακας. Σε πολύ μικρή ηλικία επέστρεψε με τους γονείς του στην Κύπρο κι εγκαταστάθηκε στη Λάρνακα. Αποφοίτησε από το αλληλοδιδακτικό σχολείο της πόλης το 1901 και από το τότε ημιγυμνάσιο το 1905.

 

Από τον ίδιο χρόνο (1905) άρχισε να εργάζεται ως δάσκαλος, αρχικά σε χωριά της επαρχίας Λάρνακας. Από το 1906 άρχισε ν' ασχολείται και με τη δημοσιογραφία και την ιστορική έρευνα. Το 1909 εξέδωσε στη Λάρνακα το 15νθήμερο περιοδικό Ἀρμονία που αργότερα, το 1914, μετέτρεψε σε 15νθήμερη εφημερίδα της οποίας την έκδοση συνέχισε μέχρι το 1916.

 

Το 1909 διέκοψε ο ίδιος την εργασία του ως δάσκαλος, θεωρώντας ότι δεν είχε επαρκή προσόντα, κι εργάστηκε στη συνέχεια ως παιδονόμος στο ημιγυμνάσιο της Λάρνακας. Ωστόσο αναγκάστηκε να διδάξει και κάποια μαθήματα σε σχολεία της ίδιας πόλης. Από το 1913 άρχισε και συνεργασία με διάφορες άλλες κυπριακές εφημερίδες. Το 1916 διορίστηκε υπάλληλος στο ελληνικό προξενείο της Λάρνακας, ενώ το 1918 μέχρι το 1920 εργάστηκε στο δημαρχείο της ίδιας πόλης. Το 1921-22 εργάστηκε ξανά ως δάσκαλος. Μεταξύ του 1922 και του 1924 φοίτησε στο Παγκύπριον Ιεροδιδασκαλείον της Λάρνακας. Το 1924 διορίστηκε δάσκαλος στον Στρόβολο, όπου κι οργάνωσε επίσης σωματεία, περιλαμβανομένου του ερασιτεχνικού ομίλου «Αισχύλος». Πρωτοστάτησε επίσης σε εκδηλώσεις για ανέγερση προτομής του εθνομάρτυρα αρχιεπισκόπου Κυπριανού, που τελικά στήθηκε στον Στρόβολο τον Απρίλιο του 1930.

 

Στο μεταξύ, ως δάσκαλος, «μαυροπινακίστηκε» από την αποικιοκρατική κυβέρνηση λόγω της εθνικής του δράσεως, κι ουδέποτε προβιβάστηκε. Το 1929 μετατέθηκε από τον Στρόβολο στη Λάρνακα, αργότερα δε δίδαξε σε διάφορα χωριά μέχρι το τέλος της ζωής του.

 

Σε εφημερίδες της εποχής δημοσίευσε πολλά άρθρα έρευνας και ιστορικές μελέτες. Κατά καιρούς εξέδωσε επίσης πολλά σχολικά βιβλία και βοηθήματα, όπως αναγνωστικά για διάφορες τάξεις, βιβλία φυσικής, μαθηματικών, χημείας, θρησκευτικών, φυσικής ιστορίας, ιστορίας, γεωγραφίας. Από τις εκδόσεις του, απαριθμούμε εδώ τα γενικότερου ενδιαφέροντος (πέραν των σχολικών) βιβλία του, που είναι:

 

  1. Ἡ Νύμφη τῆς Μεσογείου (ιστορία-γεωγραφία της Κύπρου, 1908)
  2. Τό Νερόν τῆς Πύλας (έρευνα, σε φυλλάδιο, 1908)
  3. Μιχαήλ Ψαρομήλιγκος (δράμα σε φυλλάδιο, 1909. Ανεβάστηκε το 1909 στη σκηνή από τον ερασιτεχνικό όμιλο Λάρνακος «Ο Σοφοκλής»)
  4. Στοιχειώδης κυπριακή ἱστορία ἀπό τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον (1926)
  5. Ζήνων ὁ Κιτιεύς (1928)
  6. Ὁ Στρόβολος καί τό παλάτι τοῦ  Ἑρρίκου Β' (1928)
  7. Πανηγυρικόν Λεύκωμα (με την ευκαιρία των αποκαλυπτηρίων της προτομής του αρχιεπισκόπου Κυπριανού στον Στρόβολο, 1930)
  8. Ὁ  Ὃμηρος καί ἡ Κύπρος (μελέτη, 1932)
  9. Θρόνοι-Λεύκολλα (μελέτη, 1932)
  10. Μεγάλη Κυπριακή  Ἐγκυκλοπαίδεια, τόμος Α' (1934)
  11. Μεγάλη Κυπριακή  Ἐγκυκλοπαίδεια, τόμος Β' (1935)
  12. Αἱ μεγάλαι ἡμέραι τῆς Λευκωσίας ἐπί Φραγκοκρατίας (1935, με το ψευδώνυμο «Κώστας Αὐγέρης»).

 

Η πιο φιλόδοξη εκδοτική προσπάθεια του Κωνσταντίνου Χριστοφίδη ήταν η Μεγάλη Κυπριακή Ἐγκυκλοπαίδεια, που την είχε σχεδιάσει σε 12 συνολικά μεγάλους τόμους και περιελάμβανε ιστορία και γεωγραφία της Κύπρου. Κατόρθωσε να εκδώσει δυο μόνο τόμους, εκ των οποίων ο πρώτος αριθμεί 276 σελίδες κι ο δεύτερος τις σελίδες 276 έως 516.

 

Το Πανηγυρικόν Λεύκωμα (1930) επανεκδόθηκε από το Συμβούλιο Κοινοτικής Ευημερίας Στροβόλου το 1988, μαζί με προσθήκες που περιλαμβάνουν κι εκτενή βιογραφία του Κωνσταντίνου Χριστοφίδη όπως και πλήρη κατάλογο των εκδόσεών του, από τον γιο του Μύρωνα Χριστοφίδη (σσ. 147-152), όπου και παραπέμπουμε για περαιτέρω πληροφορίες.