Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μικρός οικισμός της επαρχίας Κερύνειας, στη δυτική παράκτια πεδιάδα της Κερύνειας, 2 περίπου χμ. στα βόρεια της Βασίλειας. Είναι τοποθετημένος σε υψόμετρο γύρω στα 10 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, σ' ένα όρμο που προστατεύεται στα δυτικά και στα ανατολικά από μικρούς κάβους.

Στο τοπίο δεσπόζουν κυρίως οι ασβεστολιθικοί ψαμμίτες και σε μικρότερο βαθμό οι μάργες και οι άμμοι της Πλειστόκαινης γεωλογικής περιόδου. Πάνω στα πετρώματα αυτά, που δέχονται μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 500 χιλιοστόμετρα, αναπτύχθηκαν κυρίως εδάφη τέρρα ρόζα και καφκάλλες. Οι κύριες καλλιέργειες γύρω από τον οικισμό καθώς και νότια προς την κατεύθυνση της Βασίλειας ήταν πριν από την τουρκική εισβολή του 1974 ελιές, σιτηρά και εσπεριδοειδή. Ένα τμήμα κοντά στη θάλασσα παρέμενε ακαλλιέργητο.

Τα πληθυσμιακά στοιχεία του Βαβυλά αρχίζουν από το 1891 και φθάνουν μέχρι το 1931. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Στις απογραφές που ακολούθησαν ο πληθυσμός του Βαβυλά περιελήφθη σ' εκείνο του χωριού Βασίλεια, στα διοικητικά όρια του οποίου περιλαμβάνεται. Έτσι ο πληθυσμός της Βασίλειας και του Βαβυλά μαζί το 1973, ένα χρόνο πριν από την τουρκική εισβολή, ήταν 950 ψυχές.

Βλέπε λήμμα: Βασίλεια

Ο Βαβυλάς συνδέεται στα νότια με τον κύριο δρόμο Λευκωσίας - Κερύνειας μέσω Μύρτου. Επίσης στα νότια συνδέεται και με τη Βασίλεια.

Κατά τον περασμένο αιώνα αλλά και τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας ο Βαβυλάς ήταν γνωστός ως όρμος φόρτωσης χαρουπιών. Μέχρι πρόσφατα οι αποθήκες των χαρουπιών βρίσκονταν δίπλα στη θάλασσα. Πριν από την εισβολή στο Βαβυλά υπήρχε αλιευτικό καταφύγιο.

Βλέπε λήμμα: Τερατσιά, τεράτσι

Τοπων: Βαβυλάς, ονομασία για την προέλευση της οποίας δεν υπάρχουν σαφείς ερμηνείες. Μερικοί υποθέτουν ότι η λέξη υποδήλωνε επάγγελμα που πιθανό ν' ασκούσε ο πρώτος οικιστής του χωριού. Άλλοι υποστηρίζουν ότι Βαβυλάς ονομαζόταν ο πρώτος οικιστής. Ακόμη υπάρχει και η άποψη ότι πιθανό να πήρε το χωριό το όνομα αυτό από τον άγιο Βαβύλα τον μάρτυρα που καρατομήθηκε στη Νικομήδεια το 298 μ.Χ. μαζί με 84 μαθητές του, ή τον άγιο Βαβύλα, επίσκοπο Αντιοχείας.

Ο μεσαιωνικός οικισμός Vasilico που απαντάται σε παλαιούς χάρτες μάλλον σχετίζεται με το χωριό Βασίλεια, δίπλα στον Βαβυλά. Μερικοί όμως θεωρούν ότι η ονομασία Βαβυλάς ίσως προήλθε από τη μεσαιωνική αυτή ονομασία.

Οι Τούρκοι πάντως συσχέτισαν κατά το 1975 το χωριό με τη γειτονική Βασίλεια και το ονόμασαν  Vasilya Sahili (=Ακτή της Βασίλειας). Ωστόσο λίγο αργότερα, και προκειμένου ν' αποφύγουν εντελώς την ελληνική ονομασία Βασίλεια, μετονόμασαν τον Βαβυλά σε Guzelyali, που σημαίνει ωραία ακτή. Οι Τούρκοι οικοδόμησαν στην όλη περιοχή μεγάλο αριθμό οικιστικών μονάδων.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια