ΚΕΟ

Η Κυπριακή Εταιρία Οίνων

H Εταιρεία ΚΕΟ (Κυπριακή Εταιρία Οίνων) ιδρύθηκε το 1927 στη Λεμεσό ξεκινώντας ως Εταιρεία παραγωγής και εμπορίας κρασιού. Πρώτος πρόεδρος του Συμβουλίου της ήταν ο Ν. Π. Λανίτης, δεσπόζουσα φυσιογνωμία τότε στην οικονομική ζωή της πόλης. Σήμερα ιδιοκτήτης του Ομίλου ΚΕΟ είναι η Εκκλησία της Κύπρου με διαχειρίστρια την Αρχιεπισκοπή Κύπρου.

Αρχικά η εταιρία ονομαζόταν ΚΕΟΟ (Κυπριακή Εταιρία Οίνων-Οινοπνευμάτων) Ξεκίνησε με την αγορά εργοστασίου στο Πέρα Πεδί που ίδρυσε το 1891 η αγγλική εταιρεία Centaur Wine and Spirits Company η οποία πέρασε διαδοχικά σε διάφορα ιδιοκτησιακά καθεστώτα. Έκλεισε το 1926 και αγοράστηκε από την νεοϊδρυθείσα εταιρεία ΚΕΟΟ με πρόεδρο τον μεγαλοεπιχειρηματία Ν. Π. Λανίτη με τη συμμετοχή και της Ελληνικής εταιρείας Οίνων και Οινοπνευματωδών. Με στόχο την περαιτέρω βελτίωση του κυπριακού κρασιού ήρθε στην Κύπρο ο Γεώργιος Ρολόγης το 1928, ως χημικός οινολόγος εκ μέρους των μεγάλων οινοποιείων της Ελλάδος στην Ελευσίνα, ιδιοκτησίας της οικογενείας Κανελλόπουλου από την Αθήνα με τους οποίους συνεργαζόταν ο Γ. Π Λανίτης.

Στο τέλος του 1928 λειτουργεί και το δεύτερο εργοστάσιο της στη Λεμεσό στο χώρο του πρώτου παλιού Παντοπωλείου. Μερικά παλιά κτίρια του που βλέπουν προς την οδό Ειρήνης (τότε Βικτωρίας) απέναντι από το Κάστρο κατεδαφίζονται και κτίζονται σύγχρονα γραφεία. Την ίδια χρονιά ιδρύεται και το εργοστάσιο στη Μαλιά.

Το πρώτο κρασί
Η παραγωγή εμφιαλωμένου κρασιού στο Πέρα Πεδί αρχίζει και το Δ.Σ της Eταιρείας στην πέμπτη του συνεδρίαση που έλαβε χώρα στη Λεμεσό στις 7 Aπριλίου 1927 αποφασίζει: «όπως εις μεν τον λευκόν οίνον δοθή το όνομα Bεραγγέρα, συζύγου Pιχάρδου του Λεοντόθυμου, ης οι γάμοι εγένοντο εν τινι παρεκκλησίω εν τω φρουρίω Λεμεσού μετά την κατάληψιν της Nήσου υπό του Pιχάρδου του A’ βασιλέως της Aγγλίας κατά το 1191 μετά του στέμματος Nορμανδίας, Γαλλίας. Eις δε τον ερυθρόν οίνον το όνομα Oθέλλος, ού σώζεται μέχρι σήμερον εν Aμμοχώστω ο πύργος ονομαζόμενος “Πύργος του Oθέλλου” με την εικόνα του πύργου επί της φιάλης.»

Το Εργοστάσιο της ΚΕΟ

Η περιοχή ανάμεσα στο παλαιό και το νέο λιμάνι επιλέγηκε στη συνέχεια ως ο χώρος της ανοικοδόμησης του νέου εργοστασίου της ΚΕΟ.

» Βλέπε Οινοβιομηχανίες

Τότε ήταν μία περιοχή γεμάτη κυρίως με χωράφια και περιβόλια. Η πρώτη βιομηχανία που εγκαταστάθηκε εκεί ήταν το Κεραμείο Λεμεσού, το 1902. Η πρώτη βιομηχανία οίνων και οινοπνευματωδών που εγκαταστάθηκε στην περιοχή ήταν η ΚΕΟ. Η εγκατάσταση της ΚΕΟ στην περιοχή το 1935 έδωσε το έναυσμα για την εγκατάσταση και άλλων οινοβιομηχανιών και τη μετατροπή της περιοχής σε μία μεικτή βιομηχανική ζώνη.

Η εταιρία εξαγοράστηκε το 1947 από τον Όμιλο Μποδοσάκη. Η εταιρία με τη νέα επωνυμία ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΙΝΩΝ & ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΝ (ΒΟΤΡΥΣ) προχώρησε άμεσα σε πλήρη αναδιοργάνωση, ανανέωση του εξοπλισμού της και προσθήκη μονάδος ζυθοποιίας, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν το 1951.

Μετά το 1951 η ΚΕΟ διαγράφει μια ανοδική πορεία στον χώρο της Κυπριακής ποτοβιομηχανίας, συμβαδίζοντας πάντα με τα πιο αυστηρά πρότυπα ποιότητας και ελέγχου. Αξιοποιώντας Κυπριακές πρώτες ύλες και την τεχνογνωσία των στελεχών της, η ΚΕΟ δημιούργησε μια μεγάλη σειρά προϊόντων που κατακτούν εμπορικές κορυφές τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Οι δραστηριότητες του συγκροτήματος της ΚΕΟ επεκτείνονται και στην καλλιέργεια αμπελώνων με αυτόχθονες κυπριακές ποικιλίες σταφυλιών στο κτήμα της στην Μαλλιά με το ομώνυμο Οινοποιείο.

Τρία ακόμα Οινοποιεία ανήκουν στην οικογένεια της ΚΕΟ, στην Λεμεσό, στο Περα Πεδί και στο Άρσος. Πέραν των δικών της καρπών, η Εταιρεία απορροφά το μεγαλύτερο μερίδιο της Κυπριακής συγκομιδής σταφυλιών. Ενδεικτικά, σε περιόδους άνθησης της αμπελοκαλλιέργειας, η ΚΕΟ αγόραζε πέραν των 50 εκατομμυρίων κιλών σταφύλι. Για δεκαετίες απορροφούσε τα σταφύλια των Κύπριων παραγωγών, που με τα έσοδά τους είχαν την ευκαιρία να σπουδάσουν τα παιδιά τους, να κτίσουν τα σπίτια τους και να υλοποιήσουν τα όνειρα τους.

Μετά το 1960 και την Ανεξαρτησία της Κύπρου ο ΄Ομιλος Μποδοσάκη πρόσφερε όλη του την περιουσία στην Κύπρο, στο νέο Κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ΚΕΟ η οποία ήταν μέλος της ΕΜΕ πέρασε υπό την ιδιοκτησία της Αρχιεπισκοπής Κύπρου.

Η μπίρα

Στους σημαντικούς σταθμούς της ιστορία της, καταγράφεται η δημιουργία του Ζυθοποιείου το 1951. Το ζυθοποιείο ΚΕΟ ήταν το πρώτο που κατασκευάστηκε στην Κύπρο και το 1951 άρχισε η παραγωγή της μπύρας KEO - τύπου Pilsner Lager Beer. Η πρώτη μέρας κυκλοφορίας της νεάς μπίρας με βάση τις διαφημίσεις στον Τύπο της εποχής έγινε στις 17 Μαίου 1951.

Η μπύρα ΚΕΟ σχεδιάστηκε από Τσέχους ζυθοποιούς βάση της φημισμένης Τσέχικης παράδοσης στις μπύρες lager λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις Κυπριακές κλιματολογικές συνθήκες. Η ανώτατη αναγνώριση και βράβευση της μπίρας ΚΕΟ έγινε το 1987 στο Burton-on-Trent στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το ζυθοποιείο (μελετητές του έργου: ο αρχιτέκτονας Ν. Σ. Ρούσσος και ο πολιτικός μηχανικός Ι. Περικλέους), αποτελεί κόσμημα αρχιτεκτονικής. Το κτήριο του μοντερνιστικό με στοιχεία κυπριακού Art Deco: αφαιρετικός κλασικισμός, κάθετα στοιχεία που διακόπτουν οριζόντιες ζώνες, έμφαση στο κάθετο (για να προβάλει το δυναμισμό της εταιρείας) και έντονη σηματοδότηση της εισόδου και του άνωθεν αυτής χώρου.

» Βλέπε: Η πρώτη μπίρα στην Κύπρο

Χυμοί

Η ΚΕΟ προχώρησε και στους χυμούς. Οι θυγατρικές εταιρείες SWS και Sun Island, εμπλουτίζουν την σειρά των προϊόντων του συγκροτήματος ΚΕΟ με σειρές φυσικών χυμών και εγκυτιωμένων φρούτων και λαχανικών.

Τον Ιούνιο του 1995 η Εταιρεία ΚΕΟ δημιούργησε νέα δεδομένα ποιότητας δίνοντας στην αγορά το φυσικό μεταλλικό νερό ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ από την Άγιο Νικόλαο Στέγης στην Κακοπετριά το οποίο έχει καταξιωθεί σαν το πρώτο σε κατανάλωση εμφιαλωμένο νερό της Κύπρου.

Τον Σεπτέμβριο του 2000, η Εταιρεία Uniliquor Distributors εντάχθηκε στο δυναμικό του συγκροτήματος ΚΕΟ. Η Εταιρεία εισάγει και διανέμει στην Κύπρο, διεθνείς μάρκες ποτών, όπως Laurent Perrier, Tia Maria, Teacher’s Whisky, Disaronno Amaretto κ.ά.

Από το 2007, η ΚΕΟ είναι ο αποκλειστικός συνεργάτης της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην Κύπρο, εισάγοντας και διανέμοντας τα διεθνή σήματα μπύρας Heineken, Amstel, Murphy’s, Erdinger και Carib. Επιπρόσθετα, η ΚΕΟ αντιπροσωπεύει και άλλες μάρκες ποτών και τροφίμων που συμπληρώνουν επιτυχώς την γκάμα των προϊόντων της. Εκτός των εμπορικών δραστηριοτήτων της, αξιοσημείωτη είναι και η προσφορά της Εταιρείας ΚΕΟ στον πολιτισμό, τις τέχνες, τον αθλητισμό και στην κοινωνία γενικότερα. Για 85 χρόνια τώρα, η στελέχωση της Εταιρείας, με χιλιάδες υπαλλήλους που πέρασαν από όλες τις βαθμίδες της ΚΕΟ, αποδεικνύει την τεράστια συνεισφορά της στην ευημερία και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας μας αλλά και στην οικονομία του τόπου γενικότερα.

Πήγες: