Μαντία ή Μανδία
Λόφος, αλλά και μεσαιωνικός οικισμός της Κύπρου, που δεν υφίσταται σήμερα. Ευρισκόταν πολύ κοντά στην πρωτεύουσα Λευκωσία, και συγκεκριμένα επί κορυφής λόφου, όπως αναφέρεται. Συνεπώς θα έπρεπε να ευρισκόταν είτε προς τα ανατολικά είτε προς τα νοτιοανατολικά της Λευκωσίας, όπου υπάρχουν λοφώδεις εκτάσεις.
Η Μαντία ή και Μανδία είναι γνωστή από τις διάφορες αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων για την πολιορκία της Λευκωσίας από τους Οθωμανούς το 1570. Αναφέρεται ότι ο αρχηγός των Οθωμανών εισβολέων Λαλά Μουσταφά πασάς είχε στήσει το στρατόπεδό του στον λόφο της Μαντίας, όπου οι Τούρκοι είχαν κατασκευάσει και ένα πρόχειρο οχυρό.
Στην αφήγησή του ο Ιωάννης Σωζόμενος γράφει μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα: «...Στρατοπέδευσαν τότε με τα αντίσκηνά τους στο ύπαιθρο και στους λόφους της Mandia, όπου στήθηκε το μεγάλο αντίσκηνο του πασά, του διοικητή της εκστρατείας...».
Ο Άντζελα Καλλέπιο, στη δική του λεπτομερέστερη αφήγηση, αναφέρει διάφορους λόφους γύρω από τη Λευκωσία, στους οποίους οι Τούρκοι έστησαν οχυρά και τοποθέτησαν κανόνια με τα οποία προσέβαλλαν την πόλη.
Αναφέρει τον λόφο της Αγίας Μαρίνας (περίπου 140 βήματα από τα τείχη της Λευκωσίας) μεταξύ των προμαχώνων Ποδοκάταρο και Καράφφα — άρα περίπου απέναντι από την Πύλη Αμμοχώστου —, τον «ασήμαντο λόφο» του Αγίου Γεωργίου, τον λόφο Μαργαρίτα, απέναντι από τους προμαχώνες Κωνστάντζο και Ποδοκάταρο — άρα επρόκειτο για το σημερινό ύψωμα της Αγίας Παρασκευής (περιοχή Χίλτον). Τέλος, αναφέρει και τον λόφο της Μαντίας, σημειώνοντας όμως ότι «τα πυρά [των Τούρκων] από αυτόν ήταν μικρής σημασίας». Τούτο σημαίνει ότι ο συγκεκριμένος λόφος της Μαντίας ήταν περισσότερο απομακρυσμένος από τα τείχη της Λευκωσίας, και έτσι οι βολές των κανονιών από εκεί δεν αποτελούσαν μεγάλο κίνδυνο για την πόλη.
Τον λόφο, σε σχέση με την πολιορκία της Λευκωσίας από τους Οθωμανούς το 1570, αναφέρει και ο αρχιμανδρίτης Κυπριανός (1788), αναφέρουν δε επίσης και Βενετοί ιστορικοί που έγραψαν την ιστορία του πολέμου του 1570- 71 στην Κύπρο.
Ο μεσαιωνικός οικισμός που φαίνεται ότι υφίστατο στον λόφο και έδωσε το όνομά του σ' αυτόν, δεν μνημονεύεται στις αφηγήσεις του πολέμου του 1570 —όπου η Μαντία αναφέρεται μόνο ως λόφος. Ίσως ο οικισμός να είχε καταστραφεί και εγκαταλειφθεί ενωρίτερα.
