Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μια από τις τρεις πύλες της Λευκωσίας, επί των οχυρώσεων που έκτισαν οι Βενετοί το 1567, σύμφωνα προς σχέδια του μηχανικού Τζούλιο Σαβορνιάνο (Giulio Savorgnano). Οι άλλες δυο πύλες των κυκλικών βενετσιάνικων οχυρώσεων της Λευκωσίας είναι εκείνες της Αμμοχώστου και της Κερύνειας.

Οι τρεις πύλες — Αμμοχώστου, Κερύνειας και Πάφου — πήραν αυτές τις ονομασίες γιατί απ' αυτές ξεκινούσαν οι δρόμοι που ένωναν την πρωτεύουσα με τις αντίστοιχες πόλεις του νησιού Αμμόχωστο, Κερύνεια και Πάφο, και βέβαια και με τις υπόλοιπες περιοχές.

Η πύλη της Πάφου βρίσκεται στο δυτικό τμήμα των τειχών της Λευκωσίας και αρχικά ονομάστηκε πύλη Αγίου Δομινίκου (Porta S. Dominico). Η ονομασία αυτή της είχε δοθεί γιατί είχε αντικαταστήσει προγενέστερη πύλη, των προγενέστερων οχυρώσεων των Λουζινιανών, που βρισκόταν στην ίδια περιοχή κι έφερε την ονομασία πύλη Αγίου Δομινίκου*, από το ομώνυμο λατινικό μοναστήρι της Λευκωσίας που βρισκόταν επίσης εκεί κοντά. Επίσης, από σημείο στην ίδια περιοχή, εισερχόταν στην πόλη της Λευκωσίας ο ποταμός Πεδιαίος, η κοίτη του οποίου διαχώριζε την πόλη στα δυο, με σημείο εξόδου του κοντά στην πύλη Αμμοχώστου προς τα ανατολικά (βλέπε και λήμμα Λευκωσία, κεφάλαιο οχυρώσεις).

Η πύλη της Πάφου βρίσκεται δίπλα στον προμαχώνα Roccas που την προστάτευε. Ο προμαχώνας βρίσκεται στα βόρεια της πύλης, ενώ στα νότιά της, και σε κάποια απόσταση, βρίσκεται ο προμαχώνας Tripoli.

Η πύλη της Πάφου είναι απλής μορφής κτίριο, ουσιαστικά ένα άνοιγμα (τούνελ) επί των τειχών, καλυμμένο με καμάρα. Θα πρέπει, βέβαια, η πύλη να ήταν εφοδιασμένη με κινητή γέφυρα.

Μετά την αγγλική κατοχή της Κύπρου (1878) οι Άγγλοι γκρέμισαν τμήμα των τειχών στα βόρεια της πύλης (μεταξύ αυτής και του προμαχώνα Roccas), δημιουργώντας το άνοιγμα της πύλης Πάφου. Εξάλλου, επί των τειχών και πάνω από την πύλη, κτίστηκαν τα οικοδομήματα του αστυνομικού σταθμού της Πύλης Πάφου. Με το άνοιγμα της πύλης Πάφου, η ίδια η πύλη έπαψε να χρησιμοποιείται ως σημείο εισόδου/ εξόδου της Λευκωσίας.