Πλούταρχος άγιος και αρχιεπίσκοπος

Image

Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντίας (Σαλαμίνος) κατά τα τέλη του 6ου και τις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα. Συνυπολογίζεται μεταξύ των Ορθοδόξων αρχιεπισκόπων Κύπρου (αφού τότε η Κωνστάντια ήταν η μητρόπολις του νησιού) και είναι ο υπ’ αριθμόν 13 στον κατάλογο των Κυπρίων αρχιεπισκόπων της Μεγάλης Κυπριακής Εγκυκλοπαίδειας.

 

Ο Πλούταρχος αναφέρεται από τον μεσαιωνικό χρονογράφο Λεόντιο Μαχαιρά (Χρονικόν, παρ. 30) ως ένας των αρχιεπισκόπων Κύπρου. Περιλαμβάνεται επίσης στους καταλόγους που παραδίδουν ο Strambaldi κι ο Φλώριος Βουστρώνιος.

 

Η περίοδος κατά την οποία υπολογίζεται ότι ο Πλούταρχος κατείχε την έδρα της Κωνσταντίας είναι περίπου από το 590 μέχρι το 625/6 μ.Χ. Ο ιεράρχης αυτός μας είναι γνωστός και από επιγραφικές μαρτυρίες. Πράγματι, επιγραφές που έχουν διασωθεί, σχετικές με την κατασκευή τμημάτων του υδραγωγείου της Κωνσταντίας, μνημονεύουν ως κατασκευαστή τον Πλούταρχο. Ο Πλούταρχος αναφέρεται, συγκεκριμένα, ως κατασκευαστής τριών αψίδων του υδραγωγείου το 620 μ.Χ., άλλων (ακαθορίστου αριθμού) το 621, άλλων δέκα το 625 κι άλλων πέντε πάλι το 625. Η κατασκευή αρκετών άλλων αψίδων του υδραγωγείου μνημονεύεται σε επιγραφές ότι έγινε και το 627/8 από τον αρχι(επίσκοπο) Κωνσταντίας Αρκάδιον, που θα πρέπει να ήταν ο διάδοχος του Πλουτάρχου.

 

Η δραστηριότητα τόσο του Πλουτάρχου όσο και του Αρκαδίου ενθυμίζουν εκείνη του (αρχι)επισκόπου Οφελλίου* ύστερα από τους σεισμούς του 332 και του 342 μ.Χ. Όλων η οικοδομική δραστηριότητα αποτελεί έκφραση της κοσμικής λειτουργίας της Κυπριακής Εκκλησίας κατά τα Πρωτοβυζαντινά χρόνια, σε συνεργασία με την αυτοκρατορική εξουσία ή, ακόμη, εκπροσωπώντας την αυτοκρατορική εξουσία στο νησί. Δηλαδή ο Πλούταρχος (όπως κι ο Αρκάδιος και πιο πριν ο Οφέλλιος και πιθανότατα κι άλλοι ιεράρχες) παρουσιάζεται να είναι αναμεμειγμένος στην κατασκευή έργων και γενικότερα σε δραστηριότητες πέρα από τις αυστηρά εκκλησιαστικές, που προφανώς σχετίζονταν και με την διαχείριση δημοσίου χρήματος. Προκύπτει, συνεπώς, ότι ο εκκλησιαστικός αυτός ηγέτης περιβαλλόταν και με κοσμική εξουσία.

 

Ο Πλούταρχος καταριθμείται μεταξύ των αγίων της Κύπρου, αλλ’ αγνοείται από τους συναξαριστές.