Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το σαλέπιν είναι ζεστό και γλυκό χειμερινό ρόφημα που συνηθιζόταν πολύ, σε παλαιότερες εποχές, στις χώρες της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, όπου και σήμερα ακόμη σερβίρεται, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό, καθώς και στις χώρες της Ανατολής γενικά (όπως στις Ινδίες κ.α.).

Στην Κύπρο το σαλέπιν ήταν γνωστό από τα Μεσαιωνικά χρόνια. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν πολύ συνηθισμένο, κι επωλείτο από πλανόδιους πωλητές που ονομάζονταν σαλεπιτζ΄ήες (ονομ: σαλεπιτζ΄ής). Αυτοί τριγύριζαν με καροτσάκια, μεταφέροντας το δοχείο στο οποίο είχαν το προϊόν τους, που το διέθεταν στους περαστικούς και στους θαμώνες των καφενείων. Οι πωλητές του σαλεπιού ήταν, συνήθως, Τούρκοι. Σήμερα δεν απαντώνται πια κι αποτελούν κι αυτοί μια κατηγορία παραδοσιακών μικροπωλητών που έχει εξαφανιστεί από την Κύπρο.

Το σαλέπιν παρασκευαζόταν με αλεύρι που προερχόταν από ξηρούς κονδύλους διαφόρων ειδών ορχεοειδών: Οι κατασκευαστές του μάζευαν τους κονδύλους από τις άγριες ορχιδέες, τους οποίους αποξήραιναν και αλευροποιούσαν. Το σαλέπιν δεν ήταν μόνο εύγευστο ρόφημα. Ήταν και θερμαντικό, μαλακτικό, θρεπτικό και εύπεπτο. Το σαλέπι θεωρείται και φαρμακευτική ουσία γιατί περιέχει αραβίνη, τραγακανθίνη και πολύ άμυλο το οποίο, όταν διαλύεται στο νερό, δημιουργεί ένα υγρό πηκτό και βλενώδες και θεωρείται κατάλληλο για την ανακούφιση του βήχα, του άσθματος και του στομαχόπονου. Στις ορχιδέες αυτές και στις θεραπευτικές ιδιότητες του αναφέρεται και ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Θεόφραστος, αλλά και ο Γαληνός.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια