Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Αλέκτορα- Alektora. Χωριό της επαρχίας Λεμεσού, 6 περίπου χμ. στα βορειοδυτικά του χωριού Πισσούρι, σ' ένα υψόμετρο 250 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Είναι το δυτικότερο χωριό της επαρχίας Λεμεσού και βρίσκεται ακριβώς στα σύνορα των επαρχιών Πάφου -Λεμεσού.

Το μεγαλύτερο μέρος του χωριού είναι τοποθετημένο πάνω σε κρητίδες, μάργες και μαργαϊκές κρητίδες του γεωλογικού σχηματισμού της Πάχνας. Το ανάγλυφο παρουσιάζει όλα τα γνωστά χαρακτηριστικά του πετρώματος με ήπιους αποστρογγυλωμένους κιμωλιούχους λόφους, «ξερές κοιλάδες» που μόνο τους βροχερούς χειμωνιάτικους μήνες δέχονται λίγο νερό και «περιοδικά» ρυάκια χωρίς συνεχή ροή. Υπάρχει μια εμφανής κλίση προς τα νότια, που υπήρξε, άλλωστε, και η κατευθυντήρια γραμμή του ποτάμιου συστήματος. Ενώ, για παράδειγμα, το υψόμετρο στα βόρεια της Αλέκτορας ξεπερνά τα 500 μ., στα νότια, κοντά στο Πισσούρι, φθάνει τα 130 μ.

Πάνω στο τοπίο της Αλέκτορας, με τα ασβεστούχα κυρίως εδάφη και με μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 500 χιλιοστόμετρα, καλλιεργούνται οι χαρουπιές και τα σιτηρά. Σε μερικές εκτάσεις οι χαρουπιές αποτελούν σχεδόν μονοκαλλιέργεια, ενώ σε άλλες συγκαλλιεργούνται με τα σιτηρά. Τα νομευτικά φυτά καλλιεργούνται επίσης στην Αλέκτορα. Κατά μήκος μιας λωρίδας, που εκτείνεται από Β. προς Ν., κι είναι τοποθετημένη πάνω σε αποθέσεις της Πλειόκαινης γεωλογικής περιόδου, καλλιεργούνται τα επιτραπέζια αμπέλια.

Εξίσου σημαντική ήταν στο χωριό, πριν από την εισβολή, και η κτηνοτροφία αιγοπροβάτων. Μετά την εισβολή εισήχθη στο χωριό η αγελαδοτροφία.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Η Αλέκτορα μαζί με τα γειτονικά τουρκοκυπριακά χωριά, Πλατανίσκια και Άγιο Θωμά, καθώς επίσης και την Αυδήμου, αποτελούσαν συμπαγές σύμπλεγμα τουρκοκυπριακών χωριών.

Από συγκοινωνιακής πλευράς η Αλέκτορα επικοινωνεί στα νότια με το Πισσούρι και τον κύριο δρόμο Πάφου - Λεμεσού, και στα ανατολικά, μέσω Πλατανίσκιας, συνδέεται με την Ανώγυρα.

Ιστορικά στοιχεία

Την Αλέκτορα μνημονεύει ο Λεόντιος Μαχαιράς που αναφέρει πως σε ένα μέρος που λέγεται Γλυφία, υπάρχει το μνήμα του αγίου Κασσιανού καθώς και το λείψανό του, και γιορτάζεται στις 16 Σεπτεμβρίου. Άλλος ένας άγιος Κασσιανός βρίσκεται στην Αυδήμου, γειτονικό χωριό. Ο Γκάννις υπογραμμίζει πως αν και τουρκοκυπριακό χωριό η Αλέκτορα, πρέπει να ήταν σημαντικός χριστιανικός οικισμός κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους, κρίνοντας από τις ερειπωμένες εκκλησίες, που είναι κατάσπαρτες στην περιοχή. Ο Γκάννις απαριθμεί μερικές εκκλησίες, όπως εκείνη που είναι αφιερωμένη στον άγιο Κασσιανό, μια άλλη αφιερωμένη στον άγιο Κωνσταντίνο και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, χτίσμα του 16ου αιώνα. Ο Γκάννις υποθέτει πως η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται ανάμεσα στην Αλέκτορα και το Πισσούρι.

Βλέπε λήμμα: Κασσιανός

Το χωριό μνημονεύεται τόσο από το Λεόντιο Μαχαιρά, όσο κι από τον de Mas Latrie (Alectore), συνεπώς υφίστατο κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας. Είναι από τα χωριά που κατοικήθηκαν από Τούρκους κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.

Τοπων: Αλέκτορα, από τα κυπριακά χωριά που η ονομασία τους μετατράπηκε σε θηλυκή, όπως η Σωτήρα από τον Σωτήρα και στην προκειμένη περίπτωση, η Αλέκτορα από τον Αλέκτορα. Κατά μια παράδοση που αναφέρει ο Ν.Γ. Κυριαζής, το χωριό ονομάστηκε έτσι διότι «διωκόμενοι ἃγιοι πατέρες, φυγόντες ἐν πλήρει νυκτί ἀπό τό Πισσούριν... ἀφίχθησαν ἐδῶ τοῦ ἀλέκτορος φωνοῦντος».

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια