Βρωμόχορτον
Άλυσσον, κοινώς βρωμόχορτον. Στην Κύπρο αυτοφύονται συνολικά 9 είδη, εκ των οποίων τα 3 είναι ενδημικά, δηλαδή απαντώνται μόνο στο νησί και πουθενά αλλού. Επιστημονική ονομασία: Alyssum sp. Οικογένεια Σταυρανθών (Cruciferae).
Φυτά ποώδη, ετήσια ή πολυετή, μερικά κοσμητικά, ξηροτροφικά και φαρμακευτικά. Η ονομασία άλυσσον δόθηκε από τους αρχαίους Έλληνες (αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη) επειδή τα είδη αυτών των φυτών εθεωρούντο ότι θεράπευαν από δάγκωμα λυσσασμένων σκυλιών (ἀπό τοῦ τήν λύσσαν κυνός ἰᾶσθαι...)
Τα ενδημικά είδη που αυτοφύονται στην Κύπρο είναι:
1. Alyssum akamasicum: Πολυετές, αρεσκόμενο σε βραχώδεις πλαγιές και παραλίες. Αυτοφύεται μόνο στην περιοχή του Ακάμα, όπως εξ άλλου υποδηλώνει και η ονομασία του. Σε ύψος φθάνει μέχρι τα 15 εκατοστόμετρα και δίνει άνθη λαμπερού κίτρινου χρώματος. Ανθίζει μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου.
2. Alyssum chondrogynum: Πολυετές, αρεσκόμενο σε άκρες βράχων και σε πλαγιές λόφων, σε υψόμετρο από 305 έως 700 μέτρα περίπου. Σε ύψος φθάνει τα 30 εκατοστόμετρα. Ανθίζει μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου και δίνει κίτρινα άνθη. Απαντάται στις περιοχές Γεράσας, Κελλακίου, Παρεκκλησιάς, Λουβαρά, Κακομάλλη, Παναγίας Γλώσσας.
3. Alyssum troodi: Πολυετές, όπως δε υποδηλώνει και η ονομασία του, απαντάται μόνο στις ψηλότερες περιοχές της οροσειράς του Τροόδους (Χιονίστρα, Πλατεία Τροόδους, μέχρι τον Πρόδρομο), σε υψόμετρο 1220 έως 1950 μέτρων. Ανθίζει μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου. Σε ύψος φθάνει μέχρι τα 25 εκατοστόμετρα περίπου, δίνει δε άφθονα κίτρινα άνθη.
4. Τα άλλα είδη της ίδιας οικογένειας που αυτοφύονται στην Κύπρο, περιλαμβάνουν και το άλυσσον το κυπριακόν (Αlyssum cypricum) που αν και θεωρήθηκε ότι ήταν ενδημικό είδος της Κύπρου, βρέθηκε ωστόσο να αυτοφύεται και στη Μικρά Ασία. Σε ύψος φθάνει τα 25 εκατοστόμετρα. Αυτοφύεται σε βραχώδεις και πετρώδεις ορεινές περιοχές, σε υψόμετρο 1065-1825 μέτρων περίπου. Δίνει άνθη χρυσοκίτρινα κι ανθίζει μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου.
Τα υπόλοιπα είδη είναι:
5. Alyssum strigosum: Σε ύψος φθάνει τα 25 εκατοστόμετρα. Δίνει άνθη κιτρινωπά κι ανθίζει μεταξύ Φλεβάρη και Μάη. Αυτοφύεται σε πετρώδεις πλαγιές κι άκρες αγροτικών δρόμων, σε υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1200 μέτρα.
6. Alyssum minus: Σε ύψος φθάνει σχεδόν τα 30 εκατοστόμετρα. Δίνει άνθη κιτρινωπά. Ανθίζει μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου. Αυτοφύεται σε υψόμετρο 610-1065 μέτρων περίπου.
7. Alyssum umbellatum: Αυτοφύεται σε ξηρές και πετρώδεις ή βραχώδεις πλαγιές, σε υψόμετρο περί τα 1220 μέτρα. Δίνει άνθη κιτρινίζοντα και ανθίζει μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου.
8. Alyssum minutum: Φθάνει σε ύψος μέχρι τα 10 εκατοστόμετρα. Δίνει κίτρινα άνθη κι ανθίζει μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου. Αυτοφύεται σε βραχώδεις και πετρώδεις πλαγιές, συνήθως σε πευκόφυτες περιοχές, σε υψόμετρο 915 -1370 μέτρων.
9. Alyssum foliosum: Αυτοφύεται σε ξηρές και πετρώδεις πλαγιές, σε υψόμετρο 915 - 1220 μέτρων. Ανθίζει μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου. Δίνει άνθη κίτρινου χρώματος.