Γραδενίγος Δομίνικος Domenico Gradenigo

Ειδικός απεσταλμένος της βενετικής Συγκλήτου στην Κύπρο, κατά τον Αύγουστο του 1469, με στόχο να ματαιώσει την επικείμενη πολιτική στροφή του βασιλιά της Κύπρου Ιακώβου Β' του Νόθου από φιλοβενετική σε φιλονεαπολιτανική γραμμή με υποστήριξη καταλανικών στοιχείων φιλικών προς το βασίλειο της Νεαπόλεως - Σικελίας. Ειδικότερα, αποστολή του Γραδενίγου ήταν να ματαιώσει τον διορισμό του Καταλανού Λουδοβίκου, αδελφού του Ιωάννη Πέρεζ Φαμπρέγκ ως Λατίνου αρχιεπισκόπου του νησιού —κάτι που τελικά έγινε παρά την αντίδραση των Βενετών μετά την παραίτηση από το αξίωμα του Γουλιέλμου Γονέμη*. Η βενετική Σύγκλητος μάλιστα, στις 4.6.1469, είχε επιφορτίσει, παράλληλα προς τον Δομένικο Γραδενίγο, και τον πρέσβη της στη Ρώμη Φραγκίσκο Ιουστινιάν να πιέσει τον πάπα να μη εγκρίνει τον διορισμό στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κύπρου του Λουδοβίκου Φαμπρέγκ, αδελφού του Καταλανού ναύαρχου της Νεαπόλεως που ευνοούσε ο Ιάκωβος λόγω των δεσμών του με τον Ιωάννη Πέρεζ. Στις 23.6.1469 η βενετική Σύγκλητος ευχαρίστησε τον Βενετό πάπα Παύλο γιατί ανέβαλε τον διορισμό αυτό, αλλά ο διάδοχός του Σίξτος Δ' δεν δίστασε να τον πραγματοποιήσει. Ως προς τούτο οι ενέργειες του Δομένικου Γραδενίγου δεν τελεσφόρησαν όχι εξ υπαιτιότητάς του. Στο δεύτερο στόχο του όμως πέτυχε˙ ματαίωσε την φημολογούμενη διάλυση του γάμου του Ιακώβου Β' με την Αικατερίνη Κορνάρο που είχε ήδη τελεσθεί δι’ αντιπροσώπου και τη σύναψη νέου γάμου με κόρη από το παλάτι του Φερδινάνδου της Νεαπόλεως Σικελίας, που του υποσχόταν ο τελευταίος. Ο Δομένικος Γραδενίγος τόνισε στον Ιάκωβο ότι ήταν απίστευτη και ανάξια ενός βασιλιά μια τέτοια πράξη, κι ότι ο γάμος με μια Βενετή πατρικία θετή κόρη της Βενετίας, ήδη τον συνέδεσε προς ολόκληρη την βενετική Σύγκλητο και αριστοκρατία, και τέτοιος γάμος δεν μπορούσε να διαλυθεί˙ καθήκον του ήταν, απορρίπτοντας περιφρονητικά τις νέες προτάσεις γάμου, να επισπεύσει την άφιξη της συζύγου του στην Κύπρο. Παρά την άφιξη Ναπολιτάνου αντιπροσώπου στην Κύπρο στις αρχές Σεπτεμβρίου 1469, ο Γραδενίγος στις 4.10.1469 με την εξουσία που του έδινε ειδικό έγγραφο της Συγκλήτου (της 9.8.1469) έθεσε επίσημα υπό την προστασία της Βενετίας τον βασιλιά Ιάκωβο και το βασίλειό του. Η Βενετία δεσμευόταν να υπερασπίζει αυτόν και τους απογόνους του, το κράτος και τους υπηκόους του εναντίον κάθε δυνάμεως, πλην του σουλτάνου της Αιγύπτου, επικυρίαρχου της Κύπρου από το 1426 και του στόλου του βασιλιά Ιακώβου. Ο βασιλιάς ανέλαβε να προμηθεύσει δυο οπλισμένες γαλέρες του για 3-4 μήνες στον Βενετό γενικό καπετάνιο της Μεσογείου και του Κόλπου της Αδριατικής, ν' απαλλάξει από εισαγωγικούς και εξαγωγικούς δασμούς τα βενετικά  εμπορεύματα στην  Κύπρο,  ν' απαγορεύει την είσοδο και τον ανεφοδιασμό πλοίων χώρας με την οποία η Βενετία βρισκόταν σ' εμπόλεμη κατάσταση, εκτός του σουλτάνου της Αιγύπτου, στα κυπριακά λιμάνια, και να επικυρώσει τα παλαιά βενετικά προνόμια στην Κύπρο. Επειδή προηγείται της αφίξεως του Δομένικου Γραδενίγου στην Κύπρο η συμφιλίωση του Ιακώβου Β' με τον θείο της Αικατερίνης Ανδρέα Κορνάρο, που φαίνεται ότι συνέβη στις 23.6.1469 ή λίγο πριν, δεν πρέπει να οφείλεται σ’ ενέργειες του ειδικού αυτού απεσταλμένου της Βενετίας, με τις οποίες πάντως είχε επιφορτισθεί αν χρειαζόταν, αλλά σε άλλους παράγοντες. Δεν ξέρουμε αν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει ο Γραδενίγος την απειλή αποκαταστάσεως της Καρλόττας, έκπτωτης αδελφής του Ιακώβου, στον θρόνο της Κύπρου αν ο τελευταίος καθυστερούσε την άφιξη της Αικατερίνης στην Κύπρο, όπως είχε διαταχθεί από τη Σύγκλητο.