Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η λίμνη του Αγίου Λουκά βρίσκεται στην ενορία του Αγίου Λουκά στην κατεχόμενη Αμμόχωστο εξ ου και το όνομά της. Πρόκειται για μια πανέμορφη φυσική λίμνη η οποία είναι άγνωστη σε πολλούς από εμάς, καθώς δεν φαίνεται από κανέναν κύριο δρόμο γιατί είναι κρυμμένη μέσα σε ένα δάσος ευκαλύπτων και άλλων δέντρων.

Πολλά είδη υδρόβιων πουλιών, όπως ερωδιοί, διάφορα είδη πάπιας, γλαρόνια, πελλοκατερίνες, καραπαττάδες, καλαμοκαννάδες, φλαμίνγκο και πολλά άλλα χρησιμοποιούν τη λίμνη ως μεταναστευτικό σταθμό, να διαχειμάσουν ή ακόμα και να φωλιάσουν.

Το ιδιαίτερο σε αυτή τη λίμνη είναι ότι εκεί φώλιασαν μερικά είδη πουλιών, κυρίως ερωδιοί για πρώτη φορά στα χρονικά της Κύπρου. Την εποχή αναπαραγωγής αυτών των πουλιών κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, το θέαμα είναι άκρως εντυπωσιακό. Το εκπληκτικό είναι ότι τα είδη των πουλιών που φωλιάζουν εκεί, χτίζουν τις φωλιές τους τη μια δίπλα στην άλλη, χωρίς το ένα είδος να ενοχλείται από το άλλο. Τα εκατοντάδες κάτασπρα πουλιά φωλιάζουν στα δέντρα δίπλα στο νερό, οι φωλιές είναι γεμάτες αχόρταγους νεοσσούς που σε ξεκουφαίνουν με τις φωνές τους, ενώ οι γονείς πηγαινοέρχονται ασταμάτητα κουβαλώντας τροφή στα μικρά τους, αυτό σου προσφέρουν ένα θέαμα που είναι πραγματικά εξωπραγματικό για τα δεδομένα της Κύπρου, καθώς θυμίζει τοπίο κάποιων τροπικών αφρικανικών χωρών. Η λίμνη αποτελεί έναν παράδεισο για τα πουλιά και για τους παρατηρητές και φωτογράφους άγριων πουλιών.

Τα πουλιά που φώλιασαν εκεί για πρώτη φορά είναι:

1. Cattle Egret (Bubulcus ibis) Γελαδάρης – Ερωδιός ο Βουκόλος
2. Little Egret (Egretta garzetta) Λευκοτσικνιάς – Χιονάτη
3. Squacco heron (Ardeola ralloides) Κρυπτοτσικνιάς
4. Black-crowned night heron (Nycticorax nycticorax) Νυχτοκόρακας
5. Glossy Ibis (Plegadis falcinellus) Χαλκόκοτα

Οι Γελαδάρηδες άρχισαν για πρώτη φορά να αναπαράγονται στην Κύπρο με μεγάλη επιτυχία πριν μερικά χρόνια στη λίμνη του Αγίου Λουκά. Μετά από μερικά χρόνια άρχισαν επίσης να αναπαράγονται ομαδικά και στη λίμνη της Ορόκλινης και μετά στη λίμνη της Αθαλάσσας.

Ο γελαδάρης με το επιστημονικό όνομα Cattle Egret (Bubulcus ibis) ή ερωδιός ο βουκόλος είναι ένα ημιυδρόβιο πτηνό της οικογένειας των Ερωδιίδων (Ardeidae). Είναι μικρόσωμος ερωδιός, κοινό κοσμοπολίτικο είδος και τον συναντάμε σε όλες τις ηπείρους εκτός της Ανταρκτικής. Είναι ένα πολύ ωφέλιμο πουλί καθώς ένα πολύ μεγάλο μέρος της διατροφής του αποτελείται από βλαβερά έντομα για τον άνθρωπο, όπως οι ακρίδες. Εκτός από έντομα τρέφεται με ό,τι κινείται και μπορεί να καταπιεί σαύρες, μικρά φίδια, βατράχους, αράχνες, σκουλήκια και ψάρια. Ονομάζεται γελαδάρης ή ερωδιός ο βουκόλος επειδή συνηθίζει να ακολουθεί κατά πόδας τα ζώα που βόσκουν και να τρώει διάφορα έντομα και μικρά ερπετά που παρενοχλούνται από τα ζώα αυτά που κινούνται και έτσι γίνονται ορατά από τα πουλιά. Πολλές φορές μπορούμε να τους δούμε να κάθονται και στην πλάτη των ζώων. Είναι ο μόνος ερωδιός της Κύπρου που μπορούμε να τον δούμε να τρέφεται μακριά από υδροβιότοπους. Μπορούμε να τον δούμε σε χωράφια, καλλιέργειες, λύματα, φάρμες, ακόμα και κοντά σε αυτοκινητόδρομους. Το σούρουπο επιστρέφει πάντα και κουρνιάζει σε δέντρα κοντά σε λίμνες, όπως τη λίμνη της Ορόκλινης και τη μεγάλη λίμνη της Αθαλάσσας. Προτιμά να κουρνιάζει σε δέντρα που είναι μέσα στο νερό για να προστατεύεται από τους θηρευτές. Τα αρσενικά και τα θηλυκά πουλιά είναι ίδια στην εμφάνιση. Το μήκος τους κυμαίνεται μεταξύ 45 και 55 εκατοστά, ενώ το βάρος τους είναι 300 έως 400 γραμμάρια. Το άνοιγμα των φτερούγων του είναι περίπου 95 εκατοστά. Το φτέρωμά του είναι, κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου, λευκό, με το ράμφος κίτρινο, τα πόδια του είναι σχετικά κοντά κίτρινα-πρασινωπά και τα μάτια κιτρινωπά. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου στο κεφάλι εμφανίζεται ένα λοφίο με έντονο καφέ χρώμα. Του ίδιου χρώματος φτερά εμφανίζονται και στην πλάτη και το στήθος. Γύρω από τα μάτια το χρώμα είναι βαθύ κόκκινο. Τα νεαρά άτομα έχουν μαύρο ράμφος μέχρι να ενηλικιωθούν.

Φτιάχνει τη φωλιά του με ξερά κλαδιά και το χτίσιμό της αναλαμβάνουν και οι δύο γονείς. Το θηλυκό συνήθως γεννά τρία έως τέσσερα αβγά χρώματος ανοιχτού γαλάζιου και η επώαση διαρκεί περίπου 24 μέρες. Την επώαση των αβγών καθώς και τη διατροφή των νεοσσών αναλαμβάνουν και οι δύο γονείς.

Η Χιονάτη Little Egret (Egretta garzetta) της οικογένειας των Ερωδιίδων (Ardeidae) είναι μεσαίου μεγέθους ερωδιός με κατάλευκο χρώμα, εξ ου και το όνομά της Χιονάτη. Εκτός από τη λίμνη του Αγίου Λουκά δύο με τρία ζευγάρια φωλιάζουν στη δεσποτική λίμνη στο Ακρωτήρι.

Ο Κρυπτοτσικνιάς Squacco heron (Ardeolar alloides) της οικογένειας των Ερωδιίδων (Ardeidae) είναι μεσαίου μεγέθους ερωδιός με άσπρο και καφέ χρώμα. Άγνωστο γιατί ονομάζεται Κρυπτοτσικνιάς, διότι το πουλί αυτό συνήθως δεν κρύβεται και μπορείς να το δεις σε ξέφωτα και να το πλησιάσει κάποιος σχετικά εύκολα.

Ο Νυχτοκόρακας Black-crown ed night heron (Nycticorax nycticorax) της οικογένειας των Ερωδιίδων (Ardeidae) είναι νυχτόβιο πουλί εξ ου και το όνομά του Νυχτοκόρακας αφού την ημέρα παραμένει κρυμμένος μέσα σε πυκνή βλάστηση κοντά στο νερό, αλλά μπορούμε να τον συναντήσουμε και αργά το απόγευμα. Είναι πουλί χρώματος γκρίζου και είναι κοινό είδος για τον τόπο μας.

Η Χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus) ανήκει στην οικογένεια των Θρησκειορνιθιδών (Threskiornithidae) και θεωρείται προστατευόμενο είδος το οποίο κινδυνεύει με εξαφάνιση. Είναι μεταναστευτικό είδος που διαχειμάζει νότια της Σαχάρας και επιστρέφει στην Ευρώπη στα μέσα του Απρίλη. Σχηματίζει μικρές αποικίες φωλιάζοντας σε πυκνούς καλαμιώνες ή συστάδες δέντρων. Γεννά τρία με έξι γαλαζωπά αβγά που τα επωάζει κυρίως το θηλυκό για 21 περίπου ημέρες. Τρέφεται κυρίως με υδρόβια έντομα, βδέλλες, σκουλήκια, μικρά καρκινοειδή και σπάνια με μικρά ψάρια και αμφίβια.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ