Θεοδώρητος αρχιεπίσκοπος

Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ο υπ' αριθμόν 42 του καταλόγου των Κυπρίων Ορθοδόξων αρχιεπισκόπων της ΜΚΕ. Διετέλεσε αρχιεπίσκοπος Κύπρου κατά τα μέσα του 12ου αιώνα και πέθανε στις αρχές του 1152. Διάδοχός του εξελέγη ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης Β' Κρητικός, την εκλογή του οποίου ευνοούσε ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μανουήλ Α' Κομνηνός. Πριν από τον Θεοδώρητο, γνωστός αρχιεπίσκοπος Κύπρου ήταν ο Νικόλαος Μουζάλων και μεταξύ τους υπάρχει κενό, από το 1110/11. Πότε ακριβώς ανήλθε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο ο Θεοδώρητος, μας είναι άγνωστο.

 

Ο Θεοδώρητος δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο των Κυπρίων αρχιεπισκόπων του Λεοντίου Μαχαιρά και του Στραμβάλδι, οι οποίοι και μνημονεύουν δυο αρχιεπισκόπους με το όνομα Θεόδωρος. Αντίθετα, ο Φλ. Βουστρώνιος περιλαμβάνει στο δικό του κατάλογο έναν αρχιεπίσκοπο με το όνομα Θεόδωρος και ένα δεύτερο με το όνομα Θεοδώρητος.

 

Οι επισκοπικοί κατάλογοι των μεσαιωνικών χρονογράφων πηγάζουν, εν πάση περιπτώσει, άμεσα ή έμμεσα από το Συνοδικόν τῆς Κύπρου. Κατά τους υπολογισμούς του V. Laurent, που γίνονται δεκτοί από τον Κ. Χατζηψάλτη και τη ΜΚΕ (λήμμα αρχιεπίσκοποι Κύπρου), ο Θεοδώρητος προηγήθηκε του Ιωάννη Κρητικού που έφθασε στην Κύπρο στις 19 του Ιουνίου 1152. Επομένως πρέπει ο Θεοδώρητος να είχε πεθάνει λίγο πρωτύτερα, πιθανώς την άνοιξη του 1152, εφόσον η εκλογή, προχείριση και χειροτονία του Ιωάννη τοποθετηθούν στον Μάιο του 1152 (V. Laurent στην Revue des Etudes Byzantines, VII, 1949, σσ. 33 - 34, πρβλ. VI, 1948, σ. 162, και Κ. Χατζηψάλτη, Κυπρ. Σπουδ., ΙΗ', 1954 [1955], σσ. κθ' -λ).