Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ζωγράφος. Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1928 και πέθανε το Νοέμβριο του 1998.  Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1947. Δάσκαλος του στη ζωγραφική ήταν ο Αδαμάντιος Διαμαντής.

Ο Roger Maybank σημειώνει ότι ο Λοϊζίδης σχεδίαζε και ζωγράφιζε από παιδί, ενώ ως μαθητής του Παγκυπρίου Γυμνασίου ενθαρρύνθηκε στην κατεύθυνση αυτή από τον καθηγητή του, και σημαντικότατο Κύπριο καλλιτέχνη, Αδαμάντιο Διαμαντή: «Ο Διαμαντής ήταν αυτός που, παρόλες τις δυσκολίες, κατάφερε να πείσει τον πατέρα του Λοϊζίδη (ο οποίος ήταν ψάλτης στο επάγγελμα, γνωστός σε ολόκληρο το νησί για τη φωνή του και για τις γνώσεις του στη Βυζαντινή μουσική, για τον οποίο όμως ήταν ανήκουστο να κάνει καριέρα ο γιος του ως ζωγράφος) να καλύψει τα έξοδα των σπουδών του στο εξωτερικό».

Ο ίδιος ο Διαμαντής αναφέρεται στον νεαρό ακόμη Λοϊζίδη, σε άρθρο του για τη δεύτερη έκθεση του «Ομίλου Φιλοτέχνων» των αποφοίτων του Παγκυπρίου Γυμνασίου το 1947: «[Μ]ε υπόσχεση [παρουσιάζεται] ο Μάριος Λοϊζίδης, με την ευαίσθητη απόδοση της ύλης στο έργο του Βουνό του Καραβά».

Μέχρι το 1949 εργάστηκε στη Λευκωσία, μεταξύ άλλων και ως βοηθός του Ελλαδίτη διακοσμητή και σκηνογράφου Μάριου Αγγελόπουλου που είχε τότε αναλάβει τον εσωτερικό διάκοσμο του υπό κατασκευήν ξενοδοχείου «Λήδρα Πάλας».
 
Το τέλος του 1949 πήγε στην Αθήνα για ανώτερες σπουδές. Αρχικά προετίθετο να σπουδάσει αρχιτεκτονική και διακοσμητική, όμως αργότερα αποφάσισε να αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Το 1951 πήγε στην Αγγλία κι ενεγράφη στο Saint Martin's School of Art and Crafts του Λονδίνου. Αποφοίτησε το 1954 παίρνοντας δίπλωμα N.D.D. με ειδίκευση στη ζωγραφική και στη λιθογραφία, ενώ παράλληλα είχε παρακολουθήσει και μαθήματα σκηνογραφίας και ενδυματολογίας.
 
Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του ο Μάριος Λοϊζίδης παρέμεινε στην Αγγλία όπου εργάστηκε για μερικά χρόνια ως σχεδιαστής-διακοσμητής και ταυτόχρονα πήρε μέρος και σε διάφορες ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής. Το 1956 διακρίθηκε για την εργασία του σε εξώφυλλο μουσικού δίσκου που βραβεύθηκε ως το καλύτερο της χρονιάς. Το 1958 επέστρεψε στην Κύπρο και το 1960 διορίστηκε καθηγητής Τέχνης στο Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Το 1962 έφυγε και πάλι από την Κύπρο για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα. Έκτοτε ζούσε και εργαζόταν στην Ύδρα, όπου πέθανε το 1989.
 
Ο Μάριος Λοϊζίδης πραγματοποίησε περισσότερες από δέκα ατομικές εκθέσεις σε Λονδίνο, Μοντρεάλ, Βρυξέλλες, Αθήνα, Λευκωσία κ.ά. Συμμετείχε σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει η Biennale Αλεξανδρείας (1968). Έργα του βρίσκονται σε συλλογές στην Κύπρο, Αγγλία, Ελλάδα, Γερμανία, Βέλγιο, Γαλλία και σε άλλες χώρες.

Ορισμένα από τα σχέδια που δωρίσθηκαν στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και παρουσιάστηκαν σε έκθεση το 2024. Τα εργα ανήκουν στη μεταβατική περίοδο παραμονής του Λοϊζίδη στην παραλιακή πόλη. Πρόκειται για τοπία κατά βάση μονοχρωματικής παλέτας, μεταξύ παραστατικότητας και αφαίρεσης, στα οποία προοικονομείται η μετέπειτα δημιουργική του πορεία προς την ανεικονική ζωγραφική.

Όπως διαφαίνεται και από τη σειρά 17 σχεδίων σε παστέλ, γκουάς και κάρβουνο, μέρος κι αυτά της δωρεάς στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, η έμφαση είναι στην αυθόρμητη, ζωγραφική χειρονομία. Τα έργα μεταδίδουν κάτι πέραν της απλής οπτικής εμπειρίας- μια αίσθηση ελευθερίας και αλληλεπίδρασης με τον χώρο και τον χρόνο- ενσωματώνοντας την κίνηση, την ένταση και την ενέργεια του καλλιτέχνη μέσα στο έργο.

Ακολουθεί η σειρά «Συνδυασμοί για ενατένιση», η σημαντικότερη της πορείας του, η οποία εκτείνεται χρονολογικά από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Η σειρά χαρακτηρίζεται από γεωμετρικές συνθέσεις, οι οποίες αποπνέουν μια βαθιά αίσθηση πνευματικότητας και εσωτερικής αναζήτησης. Αφετηρία για τις συνθέσεις αυτές αποτελούν συχνά οι πειραματισμοί του με την τεχνική του κολλάζ, παραδείγματα των οποίων περιλαμβάνονται στην έκθεση.

Το φως, η μουσικότητα και ο ρυθμός του χρώματος και της φόρμας, όπως και η αντίληψη της ζωγραφικής ως διαδικασίας ενόρασης αναδεικνύονται σε βασικές παραμέτρους του αφαιρετικού ιδιώματος που αναπτύσσει αυτή την περίοδο ο Λοϊζίδης.

Το 1968, ο ζωγράφος συμμετέχει στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας, ενώ το 1970, η σειρά «Συνδυασμοί για Ενατένιση» παρουσιάζεται αρχικά στο Institute of Contemporary Arts (ICA) στο Λονδίνο και στη συνέχεια στην Γκαλερί Albert White στο Τορόντο. Ακολουθούν οι ατομικές του εκθέσεις στην Galerie L’Angle Aigu στις Βρυξέλλες (1975) και στην γκαλερί Ακρόπολις στη Λευκωσία (1977). Η εκθεσιακή του δραστηριότητα συνεχίζεται μέχρι και τον θάνατό του το 1988.

Γραπτά του, τα οποία συνοδεύουν ορισμένες από τις εκθέσεις του, αποκαλύπτουν τις καλλιτεχνικές και πνευματικές αναζητήσεις του. Γράφει σε κείμενό του στο πλαίσιο της έκθεσής του στη Λευκωσία το 1977: «Το έργο μου παραμένει για μένα τον ίδιο ένα είδος μυστηρίου. Χωρίς να εγκαταλείπω την αίσθηση και τον νου, αφήνοντας πλήρη ελευθερία στο ένστικτο και κυρίως προσπαθώντας να καταργήσω το ‘εγώ’, παραμένω πάντα μια ανοικτή δίοδος».

Πηγή:

1. Polignosi
2. Φιλελεύθερος: Λευκωσία, Πανεπιστημιούπολη, αίθριο Κτηρίου «Αναστάσιος Γ. Λεβέντης» (22894347). Εγκαίνια: Τετάρτη 16 Οκτωβρίου, 6μ.μ. Διάρκεια: μέχρι τις 23 Οκτωβρίου
3. Βιογραφία: Μάριος Λοϊζίδης 1928-1998