Μαρουδκιά

Όνομα πολλών γυναικών στα ακριτικά και τις παραλογές.

 

1. Σε αρκετά ακριτικά από τον κύκλο του Κωσταντά* η γυναίκα του ονομάζεται Μαρουδκιά, ενώ σε άλλα αναφέρεται απλώς ως η κάλλη του. Στο Τραγούδιν τοῦ Κωσταντ[Α (Θ. Παπαδοπούλλου, Δημώδη Κυπριακά.., [1975], σσ. 165-169) η Μαρουδκιά είναι γυναίκα συνετή (Ἡ Μαρουδκιά  ΄τουν βρένιμη, βρένιμα 'πολοήθην, στ. 67). Η σύζυγος του Κωσταντά την οποίαν απάγει ο Σκλερόπουλλος, σε μερικά τραγούδια ονομάζεται επίσης Μαρουδκιά (Μ. Κιτρομηλίδου, «Ακριτικά τραγούδια και παραλογές από την Κύπρο», Λαογραφία ΛΓ', 1982-84, σσ. 198-200). Μαρουδκιά επίσης ονομάζεται η γυναίκα του Κωσταντά την οποία σφάζει η μάνα του και του προσφέρει μαγειρεμένο το συκώτι της (Μ. Κιτρομηλίδου, ό.π.π., σσ. 202-205). Σε πραγματική αμαζόνα μετατρέπεται η Μαρουδκιά όταν αποφασίζει να απαλλάξει τον Κωσταντά από την ερωμένη του (Ξ. Φαρμακίδη, Κύπρια Ἒπη, [1926], σσ. 18-25).

 

2. Σε μερικές παραλλαγές από τον κύκλο του Μωρόγιαννου* η πρώτη γυναίκα του μικροπλανημένου ήρωα ονομάζεται Μαρουδκιά (Μ. Κιτρομηλίδου, ό.π.π., σσ. 212-213. Θ. Παπαδόπουλλος, ό.π.π., σσ. 189-190 και αλλαχού). Η γυναίκα είναι θαύμα ομορφιάς αλλά ο μωρός Γιαννακός ή Κωσταντάς την αφήνει, θέλει να νυμφευθεί άλλην, πλούσια γυναίκα και καλεί την Μαρουδκιά να πλέξει τα στέφανα και να γίνει κουμέρα. Την τελευταία στιγμή ο πλανημένος ήρωας ξανανυμφεύεται την Μαρουδκιά.

 

3. Σε μερικά επίσης άσματα με θέμα «Της τρίχας το γεφύρι» η γυναίκα του πρωτομάστορα ονομάζεται Μαρουδκιά. Η γυναίκα είναι και στις κυπριακές παραλλαγές υπόδειγμα συζυγικής αγάπης και αφοσίωσης, αλλά δεν μπορεί να ξεχάσει την αναίτια καταδίκη και τον ενταφιασμό της στα θεμέλια του γεφυριού:

 

Ὅσοι εἶναι 'πού τό γένος του νά κουτσουφλοῦν νά ππέφτουν,

ὅσοι εἶναι 'που τό γένος μου νά ρέσσουν νά περνοῦσιν.

 

(Θ. Παπαδόπουλλος, ό.π.π., σ. 29, στ. 54-55. πρβλ. αυτόθι σ. 177, στ. 64-65).

 

4. Μαρουδκιά ονομάζεται σε μερικές παραλλαγές η αδελφή του Μαυρουδή στον κύκλο «Του Μαυρουδή, της αδελφής του και του βασιλιά» (Ξεν. Φαρμακίδη, Κύπρια  Ἒπη, σσ. 57-60, και 60-62. Πρβλ. Μ. Κιτρομηλίδου, ό.π.π., σσ. 200-201). Η Μαρουδκιά είναι υπόδειγμα φρονιμάδας και τιμιότητος. Κατορθώνει να ξεγελάσει τον βασιλιά, να σώσει την τιμή της και το κεφάλι του αδελφού της.