Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Εκπαιδευτικός, ιδρυτής της γνωστής Σχολής Σαμουήλ της Λευκωσίας. Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1867 και πέθανε το 1947. Φοίτησε στην Ελληνική Σχολή της Λευκωσίας και κατ’ ιδίαν μελέτησε λογιστική και γλώσσες (αγγλική, γαλλική, τουρκική). Για αρκετά χρόνια εργάστηκε ως δάσκαλος (περίπου δέκα). Από τα ιδρυτικά μέλη του Ταμιευτηρίου «Η Λευκωσία», του οποίου διετέλεσε γραμματέας (1899-1917). Το Ταμιευτήριο εξελίχθηκε αργότερα στην Τράπεζα Κύπρου, στην οποία ο Κωνσταντίνος Σαμουήλ εργάστηκε για λίγο ως αρχιλογιστής.

Μεταξύ του 1899 και του 1944 διατηρούσε φροντιστήριο στο οποίο δίδασκε λογιστική. Λογιστική δίδαξε ως καθηγητής και στο Παγκύπριο Γυμνάσιο (1916-1924). Υπεύθυνος λογιστηρίου του «Κυπριακού Ταμιευτηρίου» (1924-1945). Μεταξύ του 1909 και του 1911 εξέδιδε στη Λευκωσία το μηνιαίο εμπορικό περιοδικό Ἑρμῆς.

Το 1924 ίδρυσε στη Λευκωσία τη Σχολή Σαμουήλ που αργότερα (το 1940) μετονομάστηκε σε Πρακτική Εμπορική Σχολή Σαμουήλ και από το 1945 ήταν γνωστή ως Εμπορική Σχολή Σαμουήλ. Η σχολή του Σαμουήλ ήταν επιπέδου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και διευθυνόταν από τον ίδιο τον ιδρυτή της μέχρι τον θάνατό του το 1947. Και μετά τον θάνατο του Σαμουήλ, η σχολή συνέχισε τη λειτουργία της μέχρι το 1955 οπότε, κατά τη διάρκεια του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα, κλείστηκε από τους  Άγγλους.

Κείμενο για τον Σαμουήλ στην εφημερίδα Times of Cyrpus, Ιανουάριο του 1958:

".....Πολλές κοινότητες τὸν γνώρισαν γιὰ δάσκαλο, ἐπάγγελμα ποὺ τὸ ἐξάσκησε γιὰ δέκα χρόνια. Μὰ τοῦτο δὲ μποροῦσε νὰ γεμίση τὶς ψυχικές καὶ πνευματικές του ἀνάγκες. Γι' αὐτὸ διάβαζε διαρκῶς ἐμπορικὰ συγγράμματα καὶ προσπαθοῦσε ὁλοένα νὰ γίνη δάσκαλος τῆς Λογιστικῆς, πρᾶγμα ποὺ τὸ πέτυχε μὲ τὴν ἐπίμονη καὶ σταθερή θέλησή του.

Ὁ Κωνσταντῖνος Σαμουήλ ἦταν ὁ κυριώτερος συντελεστὴς τῆς ἵδρυσις τοῦ ταμιευτηρίου «ἡ Λευκωσία» ποὺ ὠνομάστηκε ἀργότερα καὶ εἶναι μέχρι σήμερα ἡ «Τράπεζα Κύπρου» κι' ἦταν ὁ πρῶτος λογιστὴς στὸ κοινωφελέστατο τοῦτο ἵδρυμα.

Στὰ 1899 σὲ ἡλικία 31 χρόνων ὠργάνωσε φροντιστήρια λογιστικῆς, στὰ ὁποῖα δίδασκε ὁ ἴδιος κι' ἀπὸ τὸ 1909 1911 κυκλοφοροῦσε κάθε μῆνα τὸ ἐμπορικὸ περιοδικό «Ἑρμῆς». Στὰ χρόνια 1918 – 1924 εἶχεν ὑπηρετήσει στὸ Παγκύπριο Γυμνάσιο καὶ τὸ Διδασκαλεῖο σὰν καθηγητὴς τῶν ἐμπορικῶν, ἀλλὰ στὸ μεταξὺ τὸ δημιουργικό μυαλό του εἶχε συλλάβει τὴν ἰδέα νὰ ἱδρύση μιὰ νέα σχολή, ποὺ νὰ χαρίζη στὴν Κυπριακή κοινωνία πολίτες μ᾽ ἑλληνοπρεπῆ μόρφωση καὶ εἰδικώτερα ἐφοδιασμένους μὲ γνώσεις ἐμπορικὲς καὶ πρακτικές, ποὺ ἦταν ἀπόλυτα χρήσιμες στὶς ἀνάγ- κες τῆς καθημερινῆς ζωῆς.

Σκοπός τῆς σχολῆς, ὅπως ἀναγροφότανε στὸ πρῶτο ἄρθρο τοῦ κανονισμοῦ της, «εἶναι ἡ Ἑλληνοπρεπής διαπαιδαγώγησις τῶν τροφίμων αὐτῆς διὰ τῆς παροχῆς εις αὐτοὺς ἐμπορικῶν γνώσεων, διὰ τῆς διδασκαλίας τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης καὶ ξένων γλωσσῶν, ἰδίᾳ τῆς ᾿Αγγλικῆς καὶ Γαλλικῆς καὶ γένει διὰ τῆς μεταδόσεως ἐν ὅλων τῶν γνώσεων ἐκείνων, αἵτινες θὰ καταστήσουν αὐτοὺς θεωρητικῶς καὶ πρακτικῶς ἱκανοὺς διὰ τὴν τελείαν διεξαγωγὴν ἐμπορικῶν, τραπεζιτικῶν, ταμιευτηριακῶν, βιομηχανικῶν ἐργασιῶν καὶ οἱασδήποτε ἄλλης πράξεως ἐχούσης ἐπιχειρηματι- κὸν χαρακτῆρα».

Στὶς 20 τοῦ Σεπτέβρη τοῦ 1924 ἡ Σχολὴ Σαμουὴλ ἐγκαταστάθηκε σ' ἕνα τριώροφο σπίτι, στὴν ὁδὸ Τρικούπη, ποὺ ἦταν προηγουμένως κατοικία τοῦ Δημάρχου Α. Λιασίδη. Τὰ μαθήματα ἄρχισαν στὶς 22 τοῦ ἴδιου μήνα κι' εἶχε ἡ σχολὴ μονάχα 22 μαθητές. Ἤτανε τετρατάξια μέχρι τὸ 1940, κι' ὠνομαζόταν «Πρακτικὴ Ἐμπορικὴ Σχολὴ Κωνσταντίνου Σαμουήλ». Στὰ 1940 προσετέθηκε ἡ πέμπτη τάξη κι' ἀπὸ τὸ 1945 μετὰ τὸ θάνατο τοῦ ἱδρυτῆ της πῆρε τὸ ἁπλούστερο ὄνομα «Εμπορικὴ Σχολὴ Σαμουήλ» κι' ἀφοῦ λειτούργησε μέχρι τὸ 1952 σὰν πεντατάξια ἀπόκτησε καὶ ἕκτη τάξη ἀπὸ τὸ σχολικὸ ἔτος 1952–53.

Ὁ Κωνσταντῖνος Σαμουὴλ ἐξυπηρέτησε τὴν κοινωνία σὰν διευθυντὴς τῆς σχολῆς του μέχρι τὰ 1945 κι' ἀπέθανε ἀφήνοντας τὴ φήμη μιᾶς ἀπ᾿ τὶς μεγάλες φυσιογνωμίες τῆς Κύπρου."

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια