Αδόνιν ή αηδόνα ή αηδόνι
Επιστημονικό όνομα: Luscinia Megarhynchos. Οικογένεια: Turdidae. Είναι αποδημητικό πουλί που στην Κύπρο έρχεται την άνοιξη για να γεννήσει και φεύγει το φθινόπωρο για να περάσει τον χειμώνα στην Κεντρική Αφρική, ιδίως στα πυκνά δάση του Ισημερινού. Όπως και τα άλλα αποδημητικά πουλιά που περνούν από τον τόπο μας, τα αηδόνια αρχίζουν να έρχονται τον Μάρτιο και να φεύγουν από τις αρχές Αυγούστου μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου.
Το χρώμα του αηδονιού είναι βαθύ καφέ στη ράχη, ανοιχτό καφέ στο στήθος και σταχτί στο λαιμό και την κοιλιά. Η ουρά του έχει χρώμα βαθύ καφέ - κεραμιδί κι όταν κάθεται την κουνά πάνω -κάτω. Τα μάτια του είναι μαύρα και μεγάλα κι όταν το πιάσεις σε κοιτάζει με τέτοιο συμπαθή τρόπο, σαν να παρακαλεί να το ελευθερώσεις.
To αηδόνι ουδέποτε αποπειράται να δαγκάσει. Το μέγεθός του είναι 16 εκατοστόμετρα. Κελαηδά μέρα και νύχτα, ιδίως όταν υπάρχει φεγγάρι, κι όταν κελαϊδά συνηθίζει να κάθεται πολύ κοντά στο έδαφος και μένει ακίνητο για πολλή ώρα, γι' αυτό και δύσκολα διακρίνεται. Αρχίζει πάντα με ένα μονότονο «τιου τιου τιου» και μετά ακολουθούν οι ωραιότατες μελωδικές του νότες που δεν σ' αφήνουν να κοιμηθείς, κατά τον Γιώργο Σεφέρη. Η καλύτερη εποχή για να ακούσει κανένας τ' αηδόνια να κελαηδούν είναι από το τέλος Απριλίου μέχρι τέλος Ιουλίου, ιδίως τις φεγγαρόλουστες νύχτες.
Στην Κύπρο δεν έρχονται μόνο τα αηδόνια που θα γεννήσουν εδώ, αλλά κι ένας μεγάλος αριθμός που περνούν για να καταλήξουν και να γεννήσουν σε χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, οι Βαλκανικές, μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα. Γι' αυτό τον Μάρτιο περνούν απ' όλη την Κύπρο, από τις παράλιες, τις πεδινές και τις ορεινές περιοχές. Όσα θα μείνουν για να γεννήσουν στον τόπο μας, καταλήγουν σε ποταμούς της οροσειράς του Τροόδους, από την περιοχή του Μαχαιρά μέχρι το Παλαιχώρι, τον Πολύστυπο, την Κυπερούντα, την Κακοπετριά, τον Καλοπαναγιώτη, τον Κάμπο, τις κοιλάδες του Κύκκου, μέχρι τον Σταυρό της Ψώκας, καθώς και στη βόρεια πλευρά της οροσειράς του Πενταδάκτυλου, από τη Λάπηθο και τον Άγιο Ιλαρίωνα μέχρι την Ακανθού και το Φλαμούδι. Φτιάχνουν τη φωλιά τους στο έδαφος, χρησιμοποιώντας ξερά φύλλα και ντύνοντάς την με βρύα, κι είναι πολύ καλά καμουφλαρισμένη γι' αυτό και δύσκολα εντοπίζεται. Γεννούν 3-5 αυγά χρώματος λαδογκρίζου με μικρά στίγματα. Τρέφονται με έντομα και κυρίως με ψώρα των κουκιών και των θάμνων, όμως τα μικρά τους τα μεγαλώνουν τρέφοντάς τα με έντομα που βρίσκουν στο έδαφος και με σκουλήκια.
Σε πολλές χώρες εγκλωβίζουν τα αηδόνια εξαιτίας του ωραίου κελαϊδήματός τους και έτσι καταστρέφονται πολλές φωλιές.
Στην ίδια οικογένεια Turdidae περιλαμβάνεται ένα ακόμα είδος αηδονιού, το Luscinia luscinia που περνά από την Κύπρο την άνοιξη και το φθινόπωρο αλλά ποτέ δεν μένει για να γεννήσει εδώ διαφέρει ελάχιστα στο φτέρωμα και περισσότερο στο κελάιδημα.