Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Έλληνας ακαδημαϊκός, ομότιμος καθηγητής του διεθνούς δικαίου, που συνδέθηκε ιδιαίτερα με την Κύπρο. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1910 και πέθανε το 1990. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε (το 1922) στην Αθήνα, όπου και συμπλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Στη συνέχεια σπούδασε νομικά στο Αιξ της Προβηγγίας (Γαλλία) και πήρε τα μεταπτυχιακά του διπλώματα ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Παρισιού, όπου επίσης πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα.

Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα άσκησε δικηγορία, υπηρέτησε τη θητεία του και το 1938 ανακηρύχθηκε υφηγητής του διεθνούς δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακολούθησε η αναγόρευσή του ως εντεταλμένου υφηγητή (1941) και έκτακτου καθηγητή (1944) στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης όπου και δίδαξε διεθνές δίκαιο και διπλωματική ιστορία. Το 1944 συνελήφθη από τις αρχές κατοχής για την πατριωτική του δράση κι έμεινε στις φυλακές του κατακτητή μέχρι την απελευθέρωση της χώρας. Το 1946 απολύθηκε από τη θέση του, με τα έκτακτα νομοθετικά μέτρα της εποχής, εξαιτίας της συμμετοχής του στην εθνική αντίσταση.

Μετά την απελευθέρωση συνέχισε τις επιστημονικές του δραστηριότητες, και το 1951 εξελέγη καθηγητής του διεθνούς δικαίου στην Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών όπου δίδαξε διεθνές δίκαιο και διεθνείς σχέσεις, και διετέλεσε πρύτανης το 1966-1967 όπως και μετά τη μεταπολίτευση, το 1976-1977.

Το 1968 απολύθηκε από τη χούντα και προσκλήθηκε στο Παρίσι όπου διορίστηκε καθηγητής (associe) στη Νομική Σχολή του Παρισιού (1968 -1976), το μετέπειτα Πανεπιστήμιο Νομικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, στο οποίο και δίδαξε διεθνές δίκαιο και διεθνείς σχέσεις σε πτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο.

Παράλληλα ο Γιώργος Τενεκίδης δίδαξε στην Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης το 1956, 1963, 1968 και 1980 ενώ ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λυών (Γαλλίας) το 1961, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών του Μπορντό (Γαλλίας) το 1965, επίτιμος διδάκτωρ στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (Βελγίου) το 1969 και μετά τη μεταπολίτευση επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1982).

Το 1974 διετέλεσε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενώ το 1975 διορίστηκε μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου όπου και παρέμεινε επί 12 χρόνια. Το 1977 εξελέγη μέλος του παγκοσμίου κύρους Ινστιτούτου Διεθνούς Δικαίου και το 1978 διορίστηκε μέλος της επιτροπής του Ο.Η.Ε. για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων, θέση την οποία υπηρέτησε επί έξι χρόνια.

Ο Γιώργος Τενεκίδης έδωσε πλουσιότατο συγγραφικό έργο, που μπορεί να διαχωριστεί στις ακόλουθες κατηγορίες:

1) Ανάλυση των θεσμών του διεθνούς δικαίου και συνθετική παρουσίαση των ευρωπαϊκών οργανισμών. 2) Ιστορική, νομική και κοινωνιολογική ανάλυση των διαπολιτειακών θεσμών και σχέσεων στην αρχαία Ελλάδα. 3) Ανθρώπινα δικαιώματα. 4) Κοινωνιολογική ανάλυση των διεθνών σχέσεων. 5) Έργα σχετιζόμενα με την Κύπρο. Στις πιο πάνω κατηγορίες του συγγραφικού του έργου εντάσσονται τόσο τα εκδομένα βιβλία του, όσο και πλήθος μελέτες και άρθρα σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά κι άλλα έντυπα.

Ο Γιώργος Τενεκίδης ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα προβλήματα του κυπριακού Ελληνισμού. Επισκέπτεται για πρώτη φορά την Κύπρο το 1960 και μετά, στις κρίσιμες στιγμές του 1963, ως σύμβουλος του προέδρου αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Όπως σημειώνει ο πρέσβης Νίκος Κρανιδιώτης σε προσφώνησή του: η Κύπρος γίνεται πάθος για τον καθηγητή Τενεκίδη.

Έκφραση μιας βαθύτερης συνείδησης που ξεκινά από τον πόνο για τις χαμένες πατρίδες της Ιωνίας, και διερμηνεύεται σε μια απέραντη αγάπη για τα ιδεώδη της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας. Γίνεται η ενσάρκωση των ευρύτερων αρχών της ελευθερίας του ατόμου και του πολίτη και του πανανθρώπινου δικαιώματος της αυτοδιάθεσης. Το 1977, ως πρύτανης της Παντείου, ανακηρύσσει τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο επίτιμο διδάκτορα των πολιτικών επιστημών σε συγκινητική τελετή. Από το πλήθος των έργων του που αφορούν το Κυπριακό πρόβλημα αναφέρουμε ιδιαίτερα τα εξής:

1. Chypre. Histoire recente et perspectives d' avenir (Nagel, Παρίσι, 1964. Γερμανική έκδοση Zypern, Jungste Geschichte und politische Perspectiven, Nagel, Μόναχο - Γενεύη - Παρίσι, 1966). Στο έργο αυτό υπογραμμίζεται ότι το βασικό πρόβλημα της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η   αποτροπή   της τουρκικής εισβολής.

2. «Διεθνοποίηση και αποδιεθνοποίηση του Κυπριακού πριν ή μετά την τουρκική εισβολή», στο συλλογικό έργο Κύπρος.Ιστορία, προβλήματα και αγώνες του λαού της (Αθήνα, Κολλάρος & Σία, 1981, ανάτυπο, 1982).

3. Οι νομικές διαστάσεις του Κυπριακού (Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών, Αθήνα, 1988).

4. «Καθώς τον καταξιώνει η αιωνιότητα», στο συλλογικό έργο Μακάριος όπως τον είδαν (Μετόπη, Αθήνα, 1980).

5. Προσφώνηση κατά την ανακήρυξη του Προέδρου Μακαρίου ως επιτίμου διδάκτορα της Παντείου Ανωτάτης Σχολής Πολιτικών Επιστημών (Αθήνα, 1977).

Επίσης άρθρα στην παρισινή επιθεώρηση Monde Diplomatique, (Απρίλιος 1964,  Μάρτιος 1968). Άρθρα στην παρισινή εφημερίδα Le Monde (19.7.1974, 25 - 26.8.1974, 5 - 6.12.1974). Άρθρα στην εφημερίδα Το Βήμα (της 4.1.1963,26.1.1963,1-2.10.1965,14.1.1981, 23.7.1989).

Ο Γιώργος Τενεκίδης εργάστηκε επίσης εντατικά, μετά την τραγωδία του 1974, για διαφώτιση της διεθνούς κοινής γνώμης για το Κυπριακό, με σειρά άρθρων και ομιλιών, και από τη θέση του ως μέλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στη συζήτηση των κυπριακών προσφυγών εναντίον της Τουρκίας και στο τελικό, καταδικαστικό για την Τουρκία, πόρισμα. Εργάστηκε επίσης προς την κατεύθυνση σύνδεσης της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια