Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Τουρκοκύπριος πολιτικός. Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ (Mehmet Ali Talat) γεννήθηκε στην Κερύνεια στις 6 Ιουνίου 1952. Σπούδασε ηλεκτρολογία και ηλεκτρονική μηχανική στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής στην Άγκυρα. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Ομοσπονδίας Τουρκοκυπρίων Φοιτητών και διετέλεσε ο πρώτος πρόεδρός της. Αναμείχθηκε επίσης στις δραστηριότητες της νεολαίας του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ). Αργότερα ανέλαβε ηγετικό ρόλο στο κόμμα, το οποίο ακολουθεί κεντροαριστερή πολιτική.

Το 1993 ο Ταλάτ διορίστηκε «υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού» στην  «κυβέρνηση συνασπισμού» που σχημάτισαν το ΡΤΚ και το Δημοκρατικό Κόμμα. Διατήρησε το ίδιο «υπουργείο» στη δεύτερη «κυβέρνηση» των δυο κομμάτων και έγινε «αναπληρωτής πρωθυπουργός» στην τρίτη «κυβέρνηση συνασπισμού».

Το 1996 ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ διαδέχθηκε στην ηγεσία του ΡΤΚ τον Οζκέρ Οζγκιούρ ο οποίος παραιτήθηκε λόγω διαφωνιών με την πολιτική του κόμματος.

Το 2003 ο Ταλάτ εξελέγη «βουλευτής» και τον Ιανουάριο του 2004 ο τότε «πρόεδρος» Ραούφ Ντενκτάς του ανέθεσε τον σχηματισμό «κυβέρνησης». Ο Ταλάτ σχημάτισε «κυβέρνηση συνασπισμού» με τη συμμετοχή του ΡΤΚ και του Δημοκρατικού Κόμματος, του Σερντάρ Ντενκτάς. Στο δημοψήφισμα του 2004, ο Ταλάτ προώθησε το «Ναι» μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και πέτυχε τον στόχο του, αφού το σχέδιο Ανάν εγκρίθηκε από την τουρκοκυπριακή κοινότητα (και τους Τούρκους έποικους) με ποσοστό 65%.

Τον Φεβρουάριο του 2005 το ΡΤΚ κέρδισε τις «βουλευτικές εκλογές» και ο Ταλάτ σχημάτισε νέα «κυβέρνηση» με το Δημοκρατικό Κόμμα. Τον Απρίλιο του 2005 ο Ταλάτ εξελέγη «πρόεδρος» του ψευδοκράτους, διαδεχόμενος τον Ραούφ Ντενκτάς. Τότε παραιτήθηκε από την ηγεσία του ΡΤΚ, την οποία ανέλαβε ο Φερντί Σαμπίτ Σογέρ, ο οποίος ανέλαβε και την «πρωθυπουργία».

Ο Ταλάτ, ως ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, συναντήθηκε στις 8 Ιουλίου 2006 με τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο, υπό την αιγίδα του βοηθού γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, αρμόδιου για Πολιτικές Υποθέσεις, Ιμπραχίμ Γκαμπάρι. Κατά τη συνάντηση συμφωνήθηκε το πλαίσιο για επανάληψη των διακοινοτικών συνομιλιών. Η συμφωνία πέντε σημείων που συνήφθη μεταξύ των Παπαδόπουλου και Ταλάτ (και έμεινε γνωστή ως η «συμφωνία της 8ης Ιουλίου») προέβλεπε την έναρξη συνομιλιών σε τεχνικό επίπεδο για συζήτηση θεμάτων καθημερινότητας, ουσιαστικών πτυχών του Κυπριακού και Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Είχε προηγηθεί, στις 28 Φεβρουαρίου 2006, συνάντηση του προέδρου Παπαδόπουλου με τον τότε γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν, στο Παρίσι, μετά την οποία ο Ανάν ανακοίνωσε ότι  οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων συμφώνησαν να πραγματοποιηθούν συνομιλίες σε τεχνικό επίπεδο επί διαφόρων θεμάτων, που αφορούν τόσο την καθημερινή ζωή των Κυπρίων όσο και θέματα ουσίας.

Ωστόσο η συμφωνία της 8ης Ιουλίου έμεινε στα χαρτιά. Μεσολάβησε μια περίοδος 14 μηνών, μετά την οποία πραγματοποιήθηκε νέα συνάντηση Παπαδόπουλου-Ταλάτ (5 Σεπτεμβρίου 2007). Η συνάντηση δεν είχε ουσιαστικό αποτέλεσμα, καθώς οι δυο πλευρές διαφώνησαν στην ερμηνεία της συμφωνίας της 8ης Ιουλίου. Δεν σημειώθηκε οποιαδήποτε εξέλιξη στο θέμα της έναρξης συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών, μέχρι την εκλογή του Δημήτρη Χριστόφια ως νέου προέδρου της Δημοκρατίας, τον Φεβρουάριο του 2008.

Χριστόφιας και Ταλάτ είχαν την πρώτη πρόσωπο με πρόσωπο συνάντησή τους στις 21 Μαρτίου 2008 και συμφώνησαν να ξεκινήσουν προετοιμασίες για απευθείας διαπραγματεύσεις. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, τον Απρίλιο συστάθηκαν έξι ομάδες εργασίας και επτά τεχνικές επιτροπές, για να προετοιμάσουν τις περιεκτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων, οι οποίες άρχισαν στις 3 Σεπτεμβρίου 2008.

Οι συζητήσεις κορυφώθηκαν κυρίως σε ο,τι αφορά την εσωτερική πτυχή του Κυπριακού. Το Φεβρουάριο του 2010 επισκέφθηκε την Κύπρο ο γενικός γραμματεάς του ΟΗΕ Μπα Κι Μουν με στόχο την υπογραφή συμφωνίας, ωστόσο όλα τα Ελληνοκυπριακά Κόμματα διαφώνησαν με αποτέλεσμα ο Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας να μην προχωρήσει στο επόμενο βήμα.

Οι διαπραγματεύσεις (που συνεχίστηκαν και από τον διάδοχο του Ταλάτ, Ντερβίς Έρογλου) δεν απέδωσαν μέχρι τα τέλη του 2011 ο,τιδήποτε ουσιαστικό, λόγω της εμμονής της τουρκικής πλευράς να διαφοροποιήσει τις έως τότε συγκλίσεις στο Κυπριακό.

Ο Μέχμέτ Αλί Ταλάτ μετά το 2011 ιδιωτεύει.