Χάγκαρτ Ράιτερ Χένρυ Henry Rider Haggard

Image

Άγγλος συγγραφέας. Γεννήθηκε το 1856 στο Bradenham του Norfolk και πέθανε στο Λονδίνο το 1925. Εμφανίστηκε ως μυθιστοριογράφος το 1885 με το έργο King Solomon’s Mines, που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησαν πολλά άλλα μυθιστορήματα και άλλα έργα, με τελευταίο το αυτοβιογραφικό The Days of my Life, που εξεδόθη μετά το θάνατό του το 1926. Μεταξύ άλλων έργων του είναι και έργα σχετικά με την καλλιέργεια της γης. Το 1901 εξεδόθη και το ταξιδιωτικό του έργο A Winter Pilgrimage («Χειμωνιάτικο Προσκύνημα»). Στο έργο αυτό ο Χάγκαρτ περιγράφει το ταξίδι και τις εντυπώσεις του το 1900 σε Ιταλία, Παλαιστίνη και Κύπρο. Την Κύπρο ο συγγραφέας είχε επισκεφθεί και πιο πριν, το 1885 ή 1886. Πιθανότατα το 1886, όταν ύπατος αρμοστής στην Κύπρο υπηρετούσε ο Henry E. Bulwer, που είχε διατελέσει προϊστάμενος του Χάγκαρτ όταν ο συγγραφέας υπηρέτησε ως αποικιακός υπάλληλος στο Νατάλ (Νότιος Αφρική).

 

Στο εκτενές κείμενό του για την Κύπρο ο Χάγκαρτ δίνει πολύτιμες πληροφορίες για το νησί και την εικόνα που παρουσίαζε στο μεταίχμιο μεταξύ του 19ου και του 20ού αιώνα. Επεσκέφθη όλες τις πόλεις και τμήματα της υπαίθρου, καθώς και αρχαιολογικούς χώρους, όπως τη Σαλαμίνα, την Αμαθούντα και το Κούριον, περιγράφει ένα κυπριακό γάμο που παρακολούθησε, ενώ είναι φανερό ότι είχε μελετήσει και γνώριζε αρκετά από το ιστορικό παρελθόν της Κύπρου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε επιδείξει για τις αρχαιότητες του νησιού, για τις οποίες δίνει πολλές περιγραφές. Παραπονείται ωστόσο ότι δεν βρήκε αρχαία αντικείμενα για να αγοράσει κατά την επίσκεψή του το 1900, ενώ κατά την προηγούμενη είχε βρει και ότι η Κύπρος ήταν παράδεισος για τους αγοραστές και κυνηγούς αρχαιοτήτων. Ωστόσο σχολιάζει το καταστροφικό έργο του αρχαιοκάπηλου Τσεσνόλα*. Ακόμη, ο συγγραφέας περιγράφει ήθη, έθιμα, τρόπους ζωής, αναφέρει έργα της αγγλικής αποικιακής κυβέρνησης που τη θεωρεί σωτήρια για την Κύπρο επειδή την απάλλαξε από την τουρκική τυραννία – δεχόμενος ότι οι Τούρκοι ήσαν οι χειρότεροι από όλους τους κατακτητές που είχε γνωρίσει η Κύπρος.

 

Γενικά, το κείμενο του Άγγλου συγγραφέα αποτελεί σήμερα αξιόλογη μαρτυρία για το νησί, έστω και αν ο ίδιος θεωρεί μόνο σωτήρια και θετική τη διακυβέρνησή του από τη δική του πατρίδα και εκφράζει σχετικές θέσεις.

 

Το περί Κύπρου κείμενο του Χάγκαρτ εξεδόθη το 1994 στην Αθήνα με τον τίτλο Ταξίδι στην Κύπρο το 1900, σε μετάφραση και με εισαγωγή και σχόλια της Ελένης Χαπελή.