Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, 13 περίπου χμ. στα νότια της Περιστερώνας. Είναι χτισμένο σ' ένα υψόμετρο 450 περίπου μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το τοπίο παρουσιάζει τα γνωστά χαρακτηριστικά των λαβών με τους ήπιους αποστρογγυλωμένους λόφους και τις αβαθείς κοιλάδες. Στο χωριό υπάρχει μια μεγάλη έκταση γυμνών και ακαλλιέργητων εδαφών.

Τα κύρια προϊόντα είναι τα σιτηρά, τα όσπρια, τα κτηνοτροφικά φυτά, λίγα αμπέλια, αμυγδαλιές κι ελιές. Ανεπτυγμένη είναι και η κτηνοτροφία, ιδιαίτερα των αιγοπροβάτων. Μια έκταση 526 σκαλών έχει επηρεαστεί από μέτρα αναδασμού, που συμπληρώθηκαν το 1982 και είχαν ως συνέπεια τη δημιουργία ενός σύγχρονου οδικού δικτύου, την κατασκευή αναβαθμίδων και την αύξηση του μέσου μεγέθους χωραφιού και ιδιοκτησίας. Η περιοχή αυτή θα αρδεύεται από το φράγμα του Ξυλιάτου. Με τις αρδευόμενες καλλιέργειες που θα εισαχθούν, ιδίως των εσπεριδοειδών, των επιτραπέζιων ελιών, των πατατών και των λαχανικών, αναμένεται όχι μόνο να ωραιοποιηθεί και να καταστεί ελκυστικό το γυμνό τοπίο της περιοχής, αλλά και το εισόδημα των κατοίκων να αυξηθεί σημαντικά. Καλλιεργούνται ακόμη τα νομευτικά φυτά και λίγα λαχανικά. Υπάρχουν επίσης αρκετές ακαλλιέργητες εκτάσεις που καταλαμβάνονται από ποικίλη φυσική βλάστηση. Μέρος του κρατικού δάσους Αδελφοί εμπίπτει στο νότιο τμήμα του χωριού. Στην Αγία Μαρίνα εκτρέφονται πρόβατα, κατσίκες, αγελάδες, χοίροι και κοτόπουλα.

Το χωριό υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια, φαίνεται δε ότι είχε ιδρυθεί κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Σε χάρτη της περιόδου της Βενετοκρατίας βρίσκεται σημειωμένο ως S. Marina, μεταξύ δυο άλλων οικισμών, του Filato (=Ξυλιάτος) και του Atafsi (= Αθάσιν). Ο οικισμός Αθάσιν* δεν υφίσταται σήμερα. Στην περιοχή του χωριού υπήρχε κατοίκηση από τα Προϊστορικά χρόνια. Έχει εντοπιστεί μικρός αρχαιολογικός χώρος των Προϊστορικών χρόνων.

Στο νότιο τμήμα του χωριού το ανάγλυφο είναι βουνίσιο και το υψόμετρο φθάνει τα 900 μέτρα περίπου. Το τοπίο του είναι διαμελισμένο από τους παραπόταμους της Περιστερώνας και της Ελιάς που ρέουν στην περιοχή.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι λάβες του Οφιολιθικού Συμπλέγματος του Τροόδους. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν φαιοχώματα.

Η περιοχή του χωριού δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 380 χιλιοστόμετρα.

Η Αγία Μαρίνα Ξυλιάτου συνδέεται οδικά στα ανατολικά με τον δρόμο Ορούντας - Πλατανιστάσας, στα βορειοδυτικά με το χωριό Βυζακιά (περί τα 6 χμ.) και στα νοτιοδυτικά με το χωριό Ξυλιάτος (περί τα 3,5 χμ.).

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Παρά τη μεγάλη απόσταση από τη Λευκωσία, η Αγία Μαρίνα εξακολουθεί και σήμερα να δέχεται αργά το απόγευμα όλους σχεδόν τους εργάτες και τους τεχνίτες που στέλνει, κάθε πρωί, για εργασία στην πρωτεύουσα.

Η Αγία Μαρίνα Ξυλιάτου περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Ενιαίας Αγροτικής Αναπτύξεως Πιτσιλιάς και έχει ευεργετηθεί από αυτό με την άρδευση έκτασης γης από το φράγμα του Ξυλιάτου, με την εκτέλεση εγγειοβελτιωτικών έργων και την κατασκευή αγροτικών δρόμων στα πλαίσια της εφαρμογής σχεδίου αναδασμού.