Αλή Ιχσάν

Image

Τουρκοκύπριος πολιτικός ηγέτης, που αγωνίστηκε σθεναρά επί τέσσερις δεκαετίες για την ειρηνική συμβίωση και τη συνεργασία των δυο κοινοτήτων στην Κύπρο. Γεννήθηκε στην Πάφο το 1904. Σπούδασε ιατρική στη Γενεύη και άσκησε το ιατρικό επάγγελμα από το 1934. Μεταξύ 1940 και 1959 εξελέγη επανειλημμένα πρόεδρος φιλανθρωπικών και μορφωτικών σωματείων της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Το 1943, όταν ιδρύθηκε το Παγκύπριο Τουρκικό Πολιτικό Κόμμα, εξελέγη πρόεδρος του κλάδου Πάφου του κόμματος. Το 1953 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Πάφου. Το 1970 διορίστηκε σύμβουλος του προέδρου της Δημοκρατίας από τον τότε πρόεδρο Μακάριο. Τη θέση αυτή διατήρησε και επί προεδρίας Σπύρου Κυπριανού.

 

Από την αρχή της ενεργού ανάμιξής του στην πολιτική, μόνιμος στόχος του Ιχσάν Αλή ήταν n φιλία ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους της Κύπρου, την οποία προωθούσε με κάθε τρόπο. Στην προσπάθειά του αυτή ήρθε σε σύγκρουση με τη βρεττανική αποικιακή διοίκηση, που προωθούσε το διαχωρισμό των δυο κοινοτήτων. Κατά τις διακοινοτικές ταραχές στη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, απέτρεψε με επεμβάσεις του αιματηρά επεισόδια. Αργότερα, στις διακοινοτικές ταραχές του 1963 και στην περίοδο που ακολούθησε, όταν η τουρκοκυπριακή ηγεσία και η Άγκυρα, με τη χρησιμοποίηση Τουρκοκυπρίων τρομοκρατών, προσφυγοποίησαν μεγάλες τουρκοκυπριακές μάζες, ο Ιχσάν Αλή με διαβήματά του στα Ηνωμένα Έθνη και με άλλες ενέργειες, κατάγγειλε έντονα τις τρομοκρατικές αυτές δραστηριότητες που είχαν ως αποτέλεσμα την ηθική και οικονομική καταστροφή της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ο Ιχσάν Αλή δεν έπαψε ποτέ να αντιτάσσεται αποφασιστικά στη διχοτομική πολιτική του Ντενκτάς (τον οποίο κατηγόρησε ως πράκτορα των ξένων) και της Άγκυρας. Προχώρησε, μάλιστα, σε διάφορες περιπτώσεις, να επικρίνει ανοιχτά την κυβέρνηση της Τουρκίας ότι δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για την ευημερία των Τουρκοκυπρίων και ότι οι προσπάθειές της συγκεντρώνονται στην υπηρεσία της απεχθούς αρχής του διαίρει και βασίλευε των ιμπεριαλιστών, προς όφελος των τελευταίων. Παράλληλα —και το ίδιο έντονα— με την αντίθεσή του στις επεμβάσεις της Τουρκίας, αντιδρούσε και στις επεμβάσεις της χούντας των Αθηνών. Επίσης, δεν δίσταζε να επισύρει την προσοχή στα λάθη της κυπριακής κυβέρνησης, από τα οποία θεωρούσε ως κυριότερο το γεγονός ότι επέτρεψε στους Τουρκοκύπριους τρομοκράτες να ξεριζώσουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα από τα σπίτια και τις περιουσίες της.

(Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος-Αρχείο ΡΙΚ

Ο Ιχσάν Αλή πίστευε πάντα και το διακήρυσσε ότι n Κύπρος ανήκει στους Κυπρίους και μόνο όταν σταματήσουν οι εξωτερικές επεμβάσεις θα μπορέσει ο τόπος να ειρηνεύσει και να επικρατήσει η ευημερία.  Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα επιστολής του, στις 16 Φεβρουαρίου 1965, προς τον τότε γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Ου Θαντ: «Όλοι οι λαοί και όλα τα κράτη -μέλη των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να έχουν τη βεβαιότητα ότι όταν τερματιστεί η ξένη επέμβαση, αποχωρήσουν οι ξένες δυνάμεις, αναγνωριστεί η ανεξαρτησία και ακεραιότητα της Κύπρου και ο λαός της αφεθεί ελεύθερος να καταρτίσει το σύνταγμά του, η ειρήνη θα επικρατήσει και οι δυο κοινότητες θα ζήσουν ειρηνικά όπως στο παρελθόν.» Τα ιδανικά του αυτά —για τα οποία αντιμετώπιζε συχνά απειλές εναντίον της ζωής του τόσο από την τουρκοκυπριακή τρομοκρατική οργάνωση ΤΜΤ, όσο και από την ΕΟΚΑ Β' — ο Ιχσάν Αλή τα υπερασπίστηκε με θέρμη μέχρι το θάνατό του, στις 7 Νοεμβρίου του 1978 (Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείου ΡΙΚ).