Δερβίσηδων Χορευτών Τεκκές Mevlevi Dervishes Tékké

Image

Βρίσκεται στη Λευκωσία. Κτίστηκε κατά τα τέλη του 16ου ή τις αρχές του 17ου αιώνα κοντά στην πύλη της Κερύνειας, στο δρόμο που οδηγεί στην πλατεία Ατατούρκ, σε χώρο που δώρισε γι' αυτό το σκοπό η Εμινέ Σουλτάν. Σύμφωνα προς μια εκδοχή, κτίστηκε από τον πασά Αράπ Αχμέτ, του οποίου το μνήμα βρίσκεται στο χώρο του Τεκκέ.

 

Ο Τεκκές αποτελείται από το Μαυσωλείο, ένα στενόμακρο χώρο κατά μήκος του δρόμου, καλυμμένο με 6 μικρούς θόλους. Σ' αυτό βρίσκονται οι τάφοι 15 δερβίσηδων, αρχηγών του χορού, με πέτρινα ομοιώματα του καλύμματος κεφαλής των Μεβλεβί που κατασκευαζόταν από τρίχωμα γκαμήλας. Κάθετα προς το Μαυσωλείο είναι κτισμένο το Τέμενος, μια μεγάλη αίθουσα με ξύλινη δίκλινη στέγη που στηρίζεται σε 3 μεγάλα τόξα. Το πάτωμα είναι ξύλινο και σ' αυτό χόρευαν κάθε Κυριακή οι δερβίσηδες. Σε ξύλινο εξώστη με τοξοστοιχία στέκονταν οι μουσικοί και οι αναγνώστες του Κορανίου. Το σύμπλεγμα αυτό και η αυλή του περιβάλλονται από περιτοίχισμα κτισμένο με πέτρες από παλαιότερα κτίρια.

 

Ο Τεκκές αυτός ήταν αφιερωμένος στη μουσουλμανική θρησκευτική μονάδα Μεβλενά, που ιδρύθηκε από τον τουρκικής καταγωγής φιλόσοφο Τζελαλεντίν Ρουμί Μεβλενά τον 13ο αιώνα. Χαρακτηριστικό της μονάδας αυτής, καθώς και άλλων παρόμοιων που δημιουργήθηκαν τον 12ο  και 13ο αιώνα, ήταν η κοινή προσευχή, ένα είδος λιτανείας με ρυθμική απαγγελία των ονομάτων του θεού, που συνοδευόταν από ρυθμικές κινήσεις του κορμιού. Αυτή η τελετουργία ήταν συνδεδεμένη με την πεποίθηση των Μουσουλμάνων μυστικιστών της φιλοσοφίας του Sufism, ότι στην αληθινή γνώση μπορεί να οδηγήσει μόνο η εσωτερική εμπειρία, η διαίσθηση και η έκσταση, δηλαδή η ολοκληρωτική ένωση με τον θεό. Επικεφαλής των μονάδων αυτών ήταν ο shejch ή pir, στον οποίο μεταβιβαζόταν η πνευματική εξουσία του ιδρυτή τους. Η θρησκευτική μονάδα των Μεβλεβί καταργήθηκε από τον Κεμάλ Ατατούρκ στη δεκαετία του 1920.

 

Το 1963 ο Τεκκές των Δερβίσηδων Χορευτών μετετράπη σε Τουρκικό Εθνογραφικό Μουσείο. Εκτίθενται σ’ αυτό ενδυμασίες των δερβίσηδων χορευτών, τα μουσικά τους όργανα, χειρόγραφα αντίτυπα του Κορανίου, πρακτικά δικαστικών αποφάσεων του 1590, τουρκικές λαϊκές ενδυμασίες και σκεύη. Στην αυλή του έχουν συγκεντρωθεί τουρκικές επιτύμβιες πλάκες. Μέχρι τις αρχές του αιώνα μας υπήρχε στην αυλή του Τεκκέ και η σαρκοφάγος του Βενετού κυβερνήτη Augusto Canali, που πέθανε το 1531.